Nocek duży
| Nocek duży | |
| Myotis myotis[1] | |
| (Borkhausen, 1797) | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | ssaki żyworodne |
| Infragromada | łożyskowce |
| Rząd | nietoperze |
| Rodzina | mroczkowate |
| Rodzaj | Myotis |
| Gatunek | nocek duży |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 |
|
| Zasięg występowania | |
 |
|
Nocek duży (Myotis myotis) – gatunek ssaka z rzędu nietoperzy z rodziny mroczkowatych.
Spis treści
Opis[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 7-8 cm, rozpiętość skrzydeł 35-44 cm, masa ciała 25-40 g. Uszy owalne, dosyć szerokie. Ciało ma ubarwienie dość zróżnicowane u różnych osobników. Grzbiet ciała ma barwę od szarobrunatnej (u osobników młodocianych) do brązowej (u dorosłych), spód ciała jest biały. Skrzydła mają barwę ciemnobrązową.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
W Polsce występuje głównie w południowo-zachodniej części kraju (jego miejscem zimowania jest MRU-Międzyrzecki Rejon Umocniony). Brak go jak dotąd na Suwalszczyźnie i Polesiu, zaś z Pojezierza Mazurskiego i Podlasia znane są tylko stwierdzenia pojedynczych osobników. Jedna z największych kolonii rozrodczych nocków dużych w Polsce znajduje się na strychu kościoła we Wleniu na Dolnym Śląsku. Występują też w Ojcowskim Parku Narodowym oraz na Wyżynie Olkuskiej (Czerna).
Biotop[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkuje głównie w osiedlach ludzkich, latem kryjąc się na dużych strychach, wieżach kościelnych i w innych budowlach. Zimuje w piwnicach, fortyfikacjach, opuszczonych kopalniach, w jaskiniach. Na południu Europy kryjówki podziemne są wykorzystywane również latem, jako miejsca rozrodu. W Polsce tylko dwie kolonie rozrodcze wykorzystują tego typu schronienia – są to jaskinia Studnisko w rezerwacie Sokole Góry (Olsztyn koło Częstochowy oraz podziemia Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (rezerwat przyrody Nietoperek). Wybiera miejsca, gdzie temperatura nie spada w zimie powyżej kilku stopni Celsjusza. Sen zimowy trwa od września (lub października, gdy jesień jest ciepła) do kwietnia. Żeruje w dojrzałych lasach z ubogim podszytem, na świeżo skoszonych łąkach, murawach, w sadach ze starymi drzewami.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Często tworzy kolonie, przy czym zwykle są to kolonie samic, samce żyją samotnie. Żywi się owadami, głównie chrząszczami z rodziny biegaczowatych, które zbiera z powierzchni ziemi. Na polowanie wylatuje nocą, po zapadnięciu ciemności. Polując lata wolno i dosyć nisko, najczęściej w lasach o niskim runie i słabo wykształconym podszycie, jak również na pastwiskach i świeżo skoszonych łąkach.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Samica rodzi jedno młode, po ciąży trwającej około 5-6 tygodni. Rodzi się one ślepe. Otwiera oczy po około 7 dniach, usamodzielnia się po 8 tygodniach, a dojrzałość płciową osiąga po 15-18 tygodniach. Nocki duże żyją do 37 lat.
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
W Polsce jest gatunkiem podlegającym ochronie ścisłej.
Wędrówki[edytuj | edytuj kod]
Nocki duże odbywają nieraz dalekie wędrówki między miejscami rozrodu i hibernacji. Zaobrączkowana samica tego gatunku w 1993 r. przeleciała 227 km z Niemiec na zimowisko w podziemiach Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego w zachodniej Polsce.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
- ↑ Myotis myotis w: Integrated Taxonomic Information System (ang.)
- ↑ Myotis myotis. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Konrad Sachanowicz, Mateusz Ciechanowski: Nietoperze Polski. Tomasz Cofta (rysunki). Warszawa: MULTICO, 2005. ISBN 83-7073-401-4.
- Internetowy magazyn przyrodniczy. [dostęp 6 grudnia 2007].
