Parzęczewo
52°08′41″N 16°26′06″E/52,144722 16,435000| wieś | |
 Kościół pw. Świętego Michała Archanioła w Parzęczewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
587[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
64-061[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PGO |
| SIMC |
0584372 |
Położenie na mapie gminy Kamieniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
| 52°08′41″N 16°26′06″E/52,144722 16,435000[1]
| |
Parzęczewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Kamieniec[4]. Około 4 km na południe od wsi przepływa Północny Kanał Obry[5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W Parzęczewie kościół istniał przed 1498 rokiem[6]. Wieś szlachecka Parzinczewo położona była w 1580 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[7]. Wieś należała do Opalińskich (stan na 1580), wojewody inowrocławskiego Macieja Radomickiego (w 1696) i w 1793 do Faustyna Zakrzewskiego[6].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Parzęczew należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[8]. Parzęczew należał do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowił siedzibę majątku, którego właścicielem był wówczas Adolf Potworowski[8]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Parzęczew liczył 326 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 28 dymów (domostw)[8].
Pod koniec XIX wieku podstawową nazwą był Parzęczew, ale używano również nazw Parzęczowo, Parzenczewo i niemieckiej Parsentschewo[6]. Wieś leżała wtedy w pruskim powiecie kościańskim i liczyła 25 gospodarstw z 202 mieszkańcami, wszyscy katolicy[6]. Właścicielem majątku Parzęczewo o powierzchni 1062 ha, głównie gruntów ornych był hrabia Aleksander Potworowski[6]. Na miejscu znajdowała się cegielnia[6].
W latach 1954-1959 wieś była siedzibą włądz gromady Parzęczewo (gromada), po jej zniesieniu w gromadzie Kamieniec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[5].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
We wsi zachowały się liczne zabytki[9]:
- pałac w Parzęczewie, otoczony parkiem o pow. 8,6 ha[10]
- folwark w Parzęczewie przy pałacu: tzw. stary dwór, spichlerz, stodoły i stajnia z I poł. XIX wieku[10].
- drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła z 1774 roku wraz z dzwonnicą, we wnętrzu późnobarokowy ołtarz[5][10]
- karczma w Parzęczewie z I poł. XIX wieku[10], przebudowana po 1960[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 97634
- ↑ woj. wielkopolskie >> pow. grodziski >> gmina Kamieniec. Wszystkie dane dla miejscowości Parzęczewo. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-02-10].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 919 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1543, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-02-10].
- ↑ a b c d Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
- ↑ a b c d e f Parzęczew, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 877.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 81.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 213.
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 40. [dostęp 2015-02-10].
- ↑ a b c d Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 413. ISBN 83-7079-589-7.
| Sołectwa | |
|---|---|
| Pozostałe miejscowości |
