Piotr Kostecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr Kostecki
Piotr Hipolit
Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1794
Kalisz

Data i miejsce śmierci

26 grudnia 1859
Wodzisław

Ojciec

Józef Kostecki (~1747–1823)

Matka

Franciszka Kwaśniewska (?–1805)

Żona

Paulina z domu Karśnicka (~1801–1873)

Dzieci

Aniceta (1836–1903) i Melania (1836–1906), Władysław (1837–1837)

Rodzeństwo

Marianna Angela (?–1800), Józefa (1796–?), Teofila Tekla (~1800–?), Kajetan Józef (1801–1873), Alojzy Gonzaga (~1803–1868) i Pelagia (?–1806)

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie)
Rozbity nagrobek Piotra Kosteckiego na cmentarzu parafialnym w Wodzisławiu (2022)
Odrestaurowany nagrobek Piotra Kosteckiego na cmentarzu parafialnym w Wodzisławiu (2023)

Piotr Hipolit Kostecki (ur. 14 sierpnia 1794 w Kaliszu, zm. 26 grudnia 1859 w Wodzisławiu) – polski lekarz, uczestnik powstania listopadowego, kawaler Złotego Krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Piotr Kostecki ukończył Królewskie Gimnazjum Kaliskie. W dniu 13 maja 1810 roku został przyjęty do Szkoły Lekarskiej w Warszawie[a][1]. Po przerwie w latach 1812–1814 kontynuował studia na tej uczelni, jednak został z niej usunięty 16 maja 1817 roku za udział w bójce (tzw. „sprawa Malcza”)[2]. Kontynuował studia na Uniwersytecie Wrocławskim, a następnie w Berlinie i Wiedniu, gdzie od 1818 roku studiował okulistykę. 31 lipca 1819 roku uzyskał na Uniwersytecie Berlińskim stopień doktora medycyny i akuszerii na podstawie pracy Dissertatio inauguralis de monstruositatum origine[3][4][5].

Wkrótce potem został powołany do wojska, 27 października 1819 roku został mianowany lekarzem batalionowym i skierowany do Lazaretu Głównego na Ujazdowie. Dziesiątego sierpnia 1820 roku przeniesiono go do 6 Pułku Piechoty Liniowej, gdzie 17 listopada 1821 roku awansował na stanowisko lekarza sztabowego. W dniu 27 kwietnia 1823 roku dostał przydział do 3 Pułku Piechoty Liniowej. W dniu 24 stycznia 1831 roku, już w czasie powstania listopadowego, został skierowany do 2 Pułku Strzelców Konnych. Dnia 23 marca 1831 roku awansował na lekarza dywizyjnego Dywizji Rezerwy Jazdy. W kwietniu i maju tego roku był lekarzem w szpitalu we wsi Mienia w powiecie mińskim[6][5].

W dniu 17 czerwca 1831 roku został przeniesiony do 3 Dywizji Piechoty, a następnie do ambulansów polowych sztabu głównego. Po upadku powstania listopadowego w dniu 21 października 1831 roku przybył z Płocka do Warszawy, gdzie stawił się przed KRW i ponowił przysięgę wierności carowi. Pracował w rosyjskich szpitalach[7]. W 1832 roku zamieszkał w Sieradzu, gdzie 12 lutego 1833 roku został zdymisjonowany (przeniesiony w stan spoczynku), a Komisja Wsparcia dla Oficerów byłego Wojska Polskiego przydzieliła mu trzyletni zasiłek. Wkrótce przeniósł się do Kalisza, gdzie w latach 1834–1836 był lekarzem więziennym i prowadził jednocześnie gabinet lekarski[8][5].

Piotr Hipolit w 1835 roku mieszkał w Poddębicach, miał tam drewniany dom na gruncie czynszowym[9]. Był też właścicielem kamienicy położonej pod nr 4 i 5 przy rynku w Kaliszu, którą sprzedał 19 września 1835 roku[10]. W latach 1836–1837 wraz z żoną odbyli wyjazdy w interesach rodzinnych do Berlina, Poznania oraz do Chlewa, którego właścicielką była jego żona. W zachowanej dokumentacji paszportowej małżeństwa[11] znajduje się taki ich opis: Piotr Kostecki – wzrost średni, oczy szare lub bure, włosy ciemne, twarz pociągła ospowata, nos mierny, brak znaków szczególnych; Rozalia Kostecka – wzrost mierny, oczy burawe, włosy blond, twarz okrągła, nos mierny, brak znaków szczególnych.

Od 1 stycznia 1837 roku do 1 czerwca 1839 roku pracował na stanowisku chirurga w Turku. Następnie, od 12 lipca 1839 roku do 1 listopada 1843 roku był lekarzem miejskim w Gąbinie. Jego ostatnim miejscem pracy, w okresie od 1 grudnia 1843 roku do 31 grudnia 1849 roku było stanowisko lekarza górniczego w Dąbrowie Górniczej. Dopracował tam do emerytury[12][5]. Przeniósł się do Wodzisławia, gdzie nadal prowadził praktykę lekarską[8].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Szlachectwo[edytuj | edytuj kod]

Piotr Kostecki złożył 5 sierpnia 1837 roku podanie do Deputacji Szlacheckiej Guberni Kaliskiej o przyznanie szlachectwa, dołączając patent orderu św. Anny klasy III (upoważniający do uzyskania dziedzicznego szlachectwa) oraz List Przesyłczy Wielkiego Księcia Konstantego nr 1100 z 22 czerwca 1828 roku. Pismem z 12 sierpnia 1837 roku Deputacja Szlachecka Guberni Kaliskiej poprosiła Heroldię Królestwa Polskiego o przyznanie Piotrowi Hipolitowi Kosteckiemu szlachectwa osobistego i o upoważnienie do wpisania go do ksiąg szlachty osobistej guberni kaliskiej. Deputacja 12 lutego 1838 roku powiadomiła Piotra Hipolita Kosteckiego, że ma prawo wystąpić o nadanie mu szlachectwa dziedzicznego, lecz powinien prosić o to Księcia Namiestnika Królestwa Polskiego Iwana Paskiewicza[14]. W spisach szlachty dziedzicznej Królestwa Polskiego nie ma Piotra Hipolita Kosteckiego[15].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Piotr Hipolit był synem Józefa Kosteckiego i Wiktorii z domu Kwaśniewskiej[12]. Został ochrzczony 6 stycznia 1795 roku w Kolegiacie Kaliskiej, a jego rodzicami chrzestnymi byli Stanisław Kłossowski, kustosz kolegiaty i Kunegunda z Grodzickich Łubieńska, druga żona Piotra Łubieńskiego, podczaszego szadkowskiego. Jego rodzeństwo stanowili: Marianna Angela (?–1800), Józefa (1796–?), Teofila Tekla (~1800–?), Kajetan Józef (1801–1873), Alojzy Gonzaga (~1803–1868) i Pelagia (?–1806).

W dniu 8 stycznia 1834 roku w Chlewie ożenił się z Pauliną Karśnicką. Jego żona pochodziła z rodziny Karśnickich herbu Jastrzębiec przydomku Fundament, której przedstawiciele w XVIII–XIX wieku byli właścicielami, m.in. Chlewa w parafii Bukowiec oraz Czachór[16].

Piotr Hipolit z żoną Pauliną mieli co najmniej troje dzieci. Były to: bliźniaczki Aniceta (1836–1903, późniejsza Kamieńska, jej wnukiem był m.in. Tadeusz Mazurkiewicz) i Melania (1836–1906), urodzone w Wójcinku[17] oraz syn Władysław (urodzony w 1837 roku, zmarł po ok. 3 miesiącach)[18][19].

Piotr Hipolit zmarł 26 grudnia 1859 roku w Wodzisławiu. Zachował się protokół postępowania spadkowego[20].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Znaczna część przypisów została zidentyfikowana przez p. Roberta Kosteckiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Krzysztof Walczak (red.), Szkoła Kaliska: I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka w Kaliszu: nauczyciele i wychowankowie, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1998, s. 96.
  2. Józef Bieliński, Królewski Uniwersytet Warszawski (1816–1831), t. 1, Warszawa: skład główny Gebethner i Wolff, 1907, s. 289–290.
  3. Karol Estreicher, Bibliografia Polska, t. 2, Kraków 1874, s. 447.
  4. Stanisław Konopka, Polska Bibliografia Lekarska XIX wieku, t. 4, Warszawa 1977, s. 554.
  5. a b c d Rafał Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808–1831. Słownik biograficzny, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977, s. 293.
  6. Kazimierz Łukaszewicz, Wspomnienia starego lekarza o czasach powstania listopadowego: (1825–1835), Zygmunt Klukowski (red.), Zamość: Koło Miłośników Książki, 1937, s. 41, 43.
  7. Robert Bielecki, Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego, t. 2 (E–K), Warszawa 1996, s. 330, ISBN 83-86842-11-3.
  8. a b Piotr Szarejko, Słownik lekarzy polskich XIX wieku, t. 1, Warszawa: Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, 1991, s. 292, OCLC 316573374.
  9. AGAD w Warszawie, Komisja Województwa Mazowieckiego, Urząd Lekarski, nr 2/25, Akta osobiste medycyny doktora Piotra Kosteckiego, lekarza miasta Gąbina.
  10. AP w Kaliszu, Notariusze powiatu kaliskiego, sygn. 27, Repertorium notariusza Franciszka Nowosielskiego, sygn. 6 (z lat 1835–1841), Księga notarialna z roku 1835, akt nr 89.
  11. AGAD w Warszawie, Zespół: 1/428/0, Kancelaria Własna Namiestnika, Wydział Paszportowy, sygn. 1043, „Kostieckij Pietr” [Akta Kosteckiego Piotra, lekarza WP; wyjazdy do Prus].
  12. a b M.J. Minakowski: Profil Piotra Hipolita Kosteckiego. Genealogia potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2023-12-02].
  13. Księga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830; zawierająca spis imienny dowódców i sztabs-oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku krzyżem wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, s. 117.
  14. AGAD, Deputacja Szlachecka Guberni Warszawskiej, Akta tyczące się wylegitymowanej szlachty oddziału kaliskiego, miasta Kalisza, vol. I, sygn. 1/423/0/-/226, k. 93–94; powiatu kaliskiego, sygn. 231, Piotr Kostecki, lekarz b. W. P., k. 12-15 (lata 1837–1839).
  15. Elżbieta Sęczys: Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2007, s. 324. ISBN 978-83-7181-450-1.
  16. AP Poznań, Oddział w Koninie, USC parafii rzymskokatolickiej Chlewo [k/Błaszek, pow. warecki], księga małżeństw, rok 1834, akt nr 1.
  17. AP w Płocku, USC parafii rzymskokatolickiej Gąbin, księga chrztów, rok 1842, akt 1 i 2.
  18. AP Poznań Oddział w Koninie, USC parafii rzymskokatolickiej w Turku, księga chrztów, rok 1837, akt nr 182.
  19. AP Poznań Oddział w Koninie, USC parafii rzymskokatolickiej w Turku, księga zgonów, rok 1837, akt nr 102.
  20. „Dziennik Urzędowy Guberni Radomskiej”, 19, 1861, s. 263. Obwieszczenie Spadkowe. (108) Rejent Kancellaryi Ziemiańskiej Guberni Radomskiej w Kielcach. Ze śmiercią Piotra Kosteckiego w dniu 26 grudnia 1859 roku nastąpioną, otworzył się spadek, co do współwłasności summy złp. 8,000 czyli rs. 1,200 w dziale IV. pod Nro 9 wykazu hypotecznego dóbr Siadcza, w okręgu Pilickim, gubernii Radomskiej położonych, na imię Piotra i Pauliny z Karsznickich małżonków Kosteckich zaintabulowanej – wzywa przeto osoby interessowane, aby z dowodami prawa ich lub pretensye usprawiedliwiającemi, w dniu 24 Lipca (5 Sierpnia) 1861 roku pod prekluzyą w Kancellaryi podpisanego Rejenta stawiły się. Kielce dnia 12/24 Stycznia 1861 roku.