Polatuchy
|
||
Pteromyini | ||
Brandt, 1855 | ||
![]() assapan południowy (Glaucomys volans) |
||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Nadgromada | żuchwowce | |
Gromada | ssaki | |
Infragromada | łożyskowce | |
Rząd | gryzonie | |
Podrząd | wiewiórkokształtne | |
Rodzina | wiewiórkowate | |
Podrodzina | wiewiórki | |
Plemię | polatuchy | |
Synonimy | ||
Petauristinae Miller, 1912[1] |
Polatuchy[2] (Pteromyini) – plemię gryzoni z rodziny wiewiórkowatych[1]. Są również nazywane latającymi wiewiórkami. Plemię liczy 42 gatunków, z których największym przedstawicielem jest Eupetaurus cinereus.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała polatuchy dochodzi do 20 cm, długość ogona wynosi 12-15 cm. Jej ogon jest długi, szeroki i puszysty. Wzdłuż boków ciała, pomiędzy przednimi a tylnymi kończynami, ciągnie się owłosiony fałd skórny. Głowa jest zaokrąglona, uszy dobrze widoczne, oczy duże. Miękkie futerko na grzbiecie, głowie, ogonie i zewnętrznej stronie kończyn ma barwę szarą, na stronie brzusznej jest białe. Gdy nie lata, jej futro sprawia wrażenie, że jest dla niej zbyt obszerne.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Polatucha zasiedla lasy mieszane i iglaste Europy wschodniej i północnej oraz Azji. Można ją spotkać głównie na Syberii, Łotwie, w Finlandii, Estonii. Jeszcze w XIX w. występowała również w Polsce (w Puszczy Białowieskiej)[3][4]. W niektórych rejonach występowania obserwowano spadek liczebności polatuchy spowodowany wycinaniem lasów, stanowiących jej naturalne środowisko.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Polatucha jest zwierzęciem aktywnym w nocy. Przebywa niemal wyłącznie w koronach drzew, poruszając się zręcznie między nimi dzięki odpowiednim przystosowaniom ostrym pazurkom, szerokiemu ogonowi (służącemu jako ster), a przede wszystkim „błonie lotnej”, czyli fałdowi skóry ciągnącemu się między przednimi a tylnymi kończynami. Fałd ten pozwala jej przemieszczać się lotem ślizgowym (wykonuje skoki na odległość nawet do 80 m), w czasie którego zużywa mniej energii niż podczas wspinania się. Dzięki temu sposobowi przemieszczania się może również uciec drapieżnikom, które nie potrafią latać. Hamując, polatucha wyciąga wszystkie cztery kończyny do przodu i unosi ogon. Wtedy z „błony lotnej” tworzy się coś na kształt spadochronu. Polatucha szuka schronienia w dziuplach drzew, w których buduje gniazda. W nich przesypia dzień. Nie zapada w sen zimowy, ale rzadko opuszcza w tym okresie swoje ciepło wyścielone gniazdo.
Odżywanie się[edytuj | edytuj kod]
Żerowanie rozpoczyna o zmierzchu. Żywi się nasionami drzew (zarówno iglastych, jak i liściastych) i krzewów, ich owocami, a także (szczególnie zimą) ich pączkami. Sporadycznie może zjadać owady i ich larwy.
Ciąża[edytuj | edytuj kod]
Po ciąży trwającej ok. 5 tygodni samica rodzi 2-4 młode w uprzednio przygotowanym w dziupli gnieździe, wysłanym miękkimi włóknami roślinnymi. W ciągu roku może dać 1-2 mioty.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Do podrodziny należą następujące rodzaje i gatunki:
- Rodzaj: Aeretes
- Rodzaj: Aeromys
- Rodzaj: Belomys
- Rodzaj: Biswamoyopterus
- Rodzaj: Eoglaucomys
- Rodzaj: Eupetaurus
- Rodzaj: Glaucomys (assapan)
- Rodzaj: Hylopetes
- Rodzaj: Iomys
- Rodzaj: Petaurillus
- Rodzaj: Petaurista
- Rodzaj: Petinomys
- Rodzaj: Pteromys
- Rodzaj: Pteromyscus
- Rodzaj: Trogopterus
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Pteromyini. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2 maja 2012]
- ↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ BIAŁOWIESKI PARK NARODOWY. Koło PTTK nr. 24 "Młodzi Silni Weseli".. [dostęp 2012-06-07].
- ↑ Latające wiewiórki. „Puszczyk”. 4, 2002. Białowieski Park Narodowy (pol.).