Rękawiczki

Rękawiczki dziane

Rękawiczka – zaliczane do galanterii okrycie na dłonie, czasem także przedramiona, noszone dla ozdoby lub ochrony przed chłodem. Rękawiczki najczęściej zakrywają dłoń, rzadziej sięgają wyżej. Chronią przed chłodem oraz brudzącymi lub szkodliwymi substancjami.

Rodzaje rękawiczek

Ze względu na kształt

• pięciopalcowe
• z jednym palcem
• mitynki, mitenki - z odsłoniętymi palcami

Ze względu na wykonanie

• rękawiczki niciane, koronkowe
• rękawiczki z dzianiny: jedwabne, bawełniane, wełniane
• rękawiczki skórkowe: glacé, irchowe, welurowe, zamszowe, nappa, pekari
• z tworzyw sztucznych, lateksu, gumy

Wyrabianie rękawiczek to rękawicznictwo, a rzemieślnik zajmujący się tym to rękawicznik. Wyprawianie skór na rękawiczki to białoskórnictwo.

Rękawice specjalne

• w zajęciach (odzież ochronna)
  • rękawice gospodarskie
  • rękawice przemysłowe
  • rękawica sokolnika
  • rękawiczki medyczne

Rękawica z lateksu

Lateksowe, sterylizowane rękawiczki zakładane są przez personel medyczny w celu zapobieżenia zakażenia rany obsługiwanego pacjenta oraz zarażenia siebie czynnikami zakaźnymi mogącymi znajdować się we krwi, płynach ustrojowych, wydzielinach i wydalinach pacjenta.

• w sporcie
  • rękawiczki rowerowe
  • rękawice do walki na pięści
    Najprostsze rękawice były tworzone z rzemieni ze skóry wołowej, którymi ciasno owijano dłonie.
  • rękawice bokserskie
  • naparstnik - rękawica łucznika
  • rękawice bramkarza
  • rękawice narciarskie i do innych sportów zimowych, często z ochraniaczami.
• w informatyce
  • rękawice VR umożliwiające odbieranie wrażeń dotykowych w komputerowych systemach sztucznej rzeczywistości.

Rękawice w kulturze

Rękawice płytowe, XVI wiek

• W obyczajach średniowiecznych
  • rękawice były symbolem prawa i władzy; noszenie pięciopalcowych rękawiczek było przywilejem szlachty, symbolem stanu szlacheckiego
  • rękawice należały do insygniów cesarskich
  • suzeren po przyjęciu od wasala przysięgi wierności wręczał mu rękawicę, laskę lub kopię, stanowiącą symbol oddania mu lenna (zobacz: inwestytura)
  • rzucenie rękawicy (zastępczy symbol uderzenia ręką, spoliczkowania) oznaczało wyzwanie na pojedynek, podjęcie rękawicy oznaczało przyjęcie wyzwania
  • rękawiczka u kapelusza lub hełmu rycerskiego oznaczała oddanie się damie serca, rękojmię miłości
• w wolnomularstwie białe rękawiczki oznaczające pracę i czystość moralną są elementem stroju rytualnego
• w symbolice
  • władza, godność, szlachectwo, honor rycerski
  • siła, wyzwanie, ochrona, obrona
  • poselstwo, nowina, pozdrowienie, powitanie
  • rękawica to tajemnica, ukrywanie tożsamości, niecne zamiary
  • zdejmowanie prawej rękawicy oznaczało pokojowe zamiary, szczerość, do dziś pozostało jako element savoir-vivre'u przy powitaniu
  • czystość i godność oznacza użycie rękawiczek w tradycji Kościoła katolickiego

Rękawiczki w powiedzeniach

• o ubogiej szlachcie mówiono: "nago – a w rękawicach, z kordem – a boso"
• Robić coś w rękawiczkach oznacza postępowanie delikatne, taktowne, dyplomatyczne, także - bez "brudzenia sobie rąk"
• Pracować w rękawicach – robić coś niezgrabnie, byle jak
• Zmieniać jak rękawiczki – zmieniać łatwo, często.
• Znoszone rękawiczki – kobieta "z przeszłością"
• Pasuje jak rękawiczka – przylega dobrze, dokładnie
• Czysta rękawiczka kryje brudne ręce – pozory, łapówkarstwo

Cytaty

"...Strój także szlachcianek
Najuboższych różni się od chłopskich katanek:
...
I żną zboże, a nawet przędą w rękawiczkach."
A. Mickiewicz, "Pan Tadeusz", 6,390-394

Zobacz też

• Rękawica (zbroja)