Radebeul
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||
Powiat | |||
Zarządzający |
Bert Wendsche↗ | ||
Powierzchnia |
26,06 km² | ||
Wysokość |
101-246 m n.p.m. | ||
Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy |
0351 | ||
Kod pocztowy |
01445 | ||
Tablice rejestracyjne |
MEI, GRH, RG, RIE | ||
Położenie na mapie Saksonii | |||
Położenie na mapie Niemiec | |||
51°06′N 13°41′E/51,100000 13,683333 | |||
Strona internetowa |
Radebeul (górnołuż. Radobyle) – miasto w południowo-wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, w powiecie Miśnia. Do 29 lutego 2012 należała do okręgu administracyjnego Drezno. Leży w dolinie Łaby, ok. 10 km od Drezna.
W świecie znane jest z upraw winnej latorośli, muzeum poświęconemu twórczości Karla Maya, oraz kolejki wąskotorowej Radebeul – Radeburg. Z uwagi na uroki krajobrazu i łagodny klimat zwane jest czasami „Saksońską Niceą” (Sächsisches Nizza), przy „Saksońskim Szlaku Wina” (Sächsische Weinstraße).
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W mieście rozwinął się przemysł farmaceutyczny, tworzyw sztucznych, maszynowy, odzieżowy oraz winiarski[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jako wieś wspomniany w dokumentach z roku 1349. W latach 1697–1706 i 1709–1763 Radebeul wraz z Elektoratem Saksonii był związany unią z Polską, a w latach 1807–1815 wraz z Królestwem Saksonii unią z Księstwem Warszawskim. W granicach zjednoczonych Niemiec leży od 1871 roku.
Na początku XVII w. królewsko-polski i elektorsko-saski marszałek polny August Christoph von Wackerbarth zakupił część okolicznych dóbr i ufundował barokowy pałac.
W roku 1905 przyłączono do Radebeul miejscowość Serkowitz. Od roku 1924 otrzymuje prawa miejskie, powstałe z połączenia sąsiednich miejscowości: Kötzschenbroda, Lindenau, Naundorf, Zitzschewig oraz Niederlößnitz. Od roku 1947 wchodzi w skład rejencji Drezno. Od roku 1995 posiada status dużego miasta powiatowego (große Kreisstadt); od 2008 wchodzi w skład powiatu Miśnia.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]- Wschód:
- Zachód:
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Zabytki zachodniej części miasta:
- Zespół pałacowy Wackerbartha:
- Pałac Wackerbartha wzniesiony w latach 1727–1730 według projektu Jana Krzysztofa Knöffela
- Ogród francuski
- Pałacyk gościnny
- Belweder
- Friedensburg
- Krapenburg
- wille z końca XIX w. i początku XX w.
- Stara Kuźnia w Kötzschenbroda z lat 1898/99
- Kąpielisko Bilza z pocz. XX w.
- Wieża ciśnień z lat 1916/17
Zabytki wschodniej części miasta:
- Dom Beztroski (Haus Sorgenfrei) z lat 1785/1788 (drezdeński zopf)
- Spitzhaus ze schodami
- Cikkurat z XVII w.
- Stara Kuźnia w Serkowitz z 1814 r.
- dworzec kolei wąskotorowej Lößnitzdackel Radebeul Ost z XIX w.
- Ratusz z 1900 r.
- wille z końca XIX w. i początku XX w., w tym Villa Shatterhand i Villa Bärenfett , mieszczące Muzeum Karla Maya
- Wieża Bismarcka z 1907 r.
- Gmach poczty z lat 1909/10
Transport
[edytuj | edytuj kod]Miasto włączone jest w system transportu miejskiego Dresdner Verkehrsbetriebe linią tramwajową nr 4 oraz linią szybkiej kolei miejskiej S-Bahn S1, która posiada cztery stacje podmiejskie w mieście. Kolej niemiecka Deutsche Bahn RE 50 także zatrzymuje się na stacji Radebeul Ost. Radebeul Ost jest historycznym dworcem kolei wąskotorowej Radebeul – Radeburg, położonym obok Muzeum Karla Maya.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]Teatr
[edytuj | edytuj kod]Muzea
[edytuj | edytuj kod]- Muzeum Karla Maya (Karl-May-Museum)
- galeria miejska (Stadtgalerie Radebeul)
- muzeum uprawy wina (Weingutmuseum)
- obserwatorium astronomiczne (Volkssternwarte Adolph Diesterweg)
- „DDR-Museum Zeitreise”
Imprezy cykliczne
[edytuj | edytuj kod]- Dni Karla Maya (Karl-May-Festtage)
- spotkania twórców i grafików (Radebeuler Grafikmarkt)
- bieg po 397 schodach (Spitzhaustreppenlauf)
Współpraca
[edytuj | edytuj kod]- Cananea, Meksyk
- Obuchów, Ukraina
- Ostfildern, Badenia-Wirtembergia
- Sierra Vista, Stany Zjednoczone
- St. Ingbert, Saara
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Radebeul, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-06] .