René-Robert Cavelier de La Salle
 |
Ten artykuł należy dopracować |
 |
Ten artykuł od 2011-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 22 listopada 1643 Rouen, Francja | |
| Data śmierci | 19 marca 1687 | |
| {{{stopień lub tytuł naukowy}}} | ||
René-Robert Cavelier de La Salle (ur. 22 listopada 1643 w Rouen we Francji, zamordowany 19 marca 1687 w Teksasie) – francuski odkrywca delty Missisipi i badacz Ameryki Północnej.
W 1658 La Salle rozpoczął nowicjat jezuicki. Opuścił zakon w 1667 z powodu "niestabilności umysłowej" i udał się do Nowej Francji. Tam rozpoczął burzliwe życie kolonisty. Na początku prowadził gospodarstwo niedaleko Montrealu. Indianie z plemienia Seneków mieszkający niedaleko opowiadali mu o wielkiej rzece daleko na zachodzie, w głębi kontynentu. La Salle postanowił dotrzeć do rzeki i odkryć wodny korytarz w poprzek Ameryki Północnej.
W 1669 La Salle popłynął co najmniej do jeziora Ontario, a być może nawet do rzeki Ohio, ale nie jest to pewne. W następnych latach La Salle odbył wiele podróży, nauczył się kilku języków indiańskich, i zdobył umiejętność łatwego podróżowania w kanoe na długich dystansach.
W 1677 wrócił do Francji i otrzymał od króla patent na odkrycie terenów między Meksykiem, Florydą i Nową Francją. W 1678 wrócił do Kanady i zorganizował ekspedycję nad jezioro Erie, gdzie zbudował statek żaglowy Griffon. Był to pierwszy statek zbudowany na Wielkich Jeziorach. La Salle dotarł w nim aż do Green Bay na jeziorze Michigan.
W 1681 La Salle z ekspedycją czterdziestu ludzi udał się do rzeki Missisipi, do której dotarł 6 lutego 1682. Następnie popłynął wzdłuż rzeki na południe i dotarł do delty Missisipi 9 kwietnia 1682. Po długiej i żmudnej podróży w górę nurtu rzeki powrócił do Nowej Francji.
La Salle wrócił do Francji w 1683, gdzie wpadł na pomysł założenia kolonii w okolicach Nowego Orleanu w delcie Missisipi. W 1684 popłynął z czterema statkami do Zatoki Meksykańskiej, ale nie udało mu się odnalezienie delty od strony morza i wylądował w Teksasie w Matagorda Bay, w okolicach dzisiejszego miasta Houston. Tam ekspedycja poszła w rozsypkę. Ostatni z pozostających statków rozbił się na mieliźnie w 1686. Rozbitkowie ekspedycji byli w rozpaczliwej sytuacji na zupełnie dzikim wybrzeżu Teksasu. W końcu członkowie ekspedycji podnieśli bunt i La Salle zginął zamordowany niedaleko Navasota. Niedobitki ekspedycji powróciły do Montrealu w 1688.
Wrak statku La Belle z ekspedycji La Salle został odnaleziony w Matagorda Bay w 1995. Wrak zachował się w stosunkowo dobrym stanie i zawierał około miliona przedmiotów z ekspedycji, która zabrała ze sobą wszystko potrzebne do założenia nowej kolonii. Odnaleziono również pozostałości jednego z fortów ekspedycji La Salle w Teksasie (Fort Saint-Louis).
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- René-Robert Cavelier, sieur de La Salle (ang.). Britannica. [dostęp 2012-09-22].
