Przejdź do zawartości

Ruch Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej-Partia Socjaldemokratyczna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ruch Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej-Partia Socjaldemokratyczna
Movimento de Libertação de São Tomé e Príncipe – Partido Social Democrata
Państwo

 Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

Skrót

MLSTP-PSD

Lider

Jorge Bom Jesus

Data założenia

1960

Adres siedziby

Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

Ruch Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej–Partia Socjaldemokratyczna (Movimento de Libertação de São Tomé e Príncipe – Partido Social Democrata, w skrócie MLSTP-PSD) – jedna z głównych partii politycznych Wysp Świętego Tomasza i Książęcej. Do 1972 roku nosiła nazwę Komitet Wyzwolenia Wyspy Świętego Tomasza i Książęcej (Comitê pela Libertação de São Tomé e Príncipe), a następnie Ruch Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej (Movimento de Libertação de São Tomé e Príncipe). W październiku 1990 roku dodano do dotychczasowej nazwy Partido Social Democrata zmieniając tym samym po raz kolejny nazwę.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Partia została założona w 1960 roku jako Komitet Wyzwolenia Wyspy Świętego Tomasza i Książęcej przez emigrantów w Gabonie. Założycielami byli: Leonel Mário d’Alva, Cícero Santiago, Nazaré Mendes, Pedro Rita Vaz de Alcântara, Armindo d’Alva Ribeiro, Junqueira d’Alva, Guadalupe de Ceita i Miguel Trovoada. W 1961 roku Kongres dołączył do Conferência das Organizações Nacionalistas das Colónias Portuguesas (Konferencji Organizacji Nacjonalistycznych Kolonii Portugalskich (CONCP)) i wraz z innymi grupami komunistycznymi i socjalistycznymi podejmował próby obalenia rządów kolonialnych w Afryce[1]. W czasach reżimu António de Oliveiry Salazara wszelkie akcje polityczne były surowo zabronione i kontrolowane przez PIDE. Podobnie jak wszystkie ruchy niepodległościowe w Imperium Portugalskim Komitet był początkowo pod wpływem marksizmu[2]. 12 lipca 1972 roku podczas spotkania w Malabo nazwę grupy zmieniono na Ruch Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej[3].

Niepodległość

[edytuj | edytuj kod]

Po rewolucji goździków w Portugalii 25 kwietnia 1974 roku postanowiono pozbyć się kolonii. Pierwsze rozmowy podjęto 28 września 1974 roku w Libreville. Przedstawiciele rządu hiszpańskiego proponowali konsultacje społeczne, ale po protestach MLSTP 3 października 1972 roku uznano ja za jedynego i prawowitego przedstawiciela ludności Wysp Świętego Tomasza i Książęcej. 26 listopada 1974 roku w Algierze podpisano porozumienie w którym na datę ogłoszenia niepodległości wyznaczono 12 lipca 1975 roku i zorganizowanie wcześniej wyborów do zgromadzenia konstytucyjnego. Ustalono również, że 21 grudnia władzę w kraju przejmie rząd tymczasowy z pięcioma ministrami z MLSTP, w tym premierem Leonelem d’Alva[2]. W wyborach, które odbyły się 7 lipca partia zdobyła wszystkie 16 miejsc w zgromadzeniu konstytucyjnym[2]. Jego kadencja trwała 90 dni, a zadaniem było przygotowanie konstytucji. % listopada odbyło się wspólne posiedzenie Biura Politycznego MLSTP i Zgromadzenia Ustawodawczego podczas którego przez aklamację konstytucja została zatwierdzona. W składzie biura politycznego znaleźli się: Miguel Trovoada, Leonel Mário de Alva, Carlos Dias da Graça, Alda Graça do Espírito Santo, José Fret Lau Chong, João de Alva Tores i Alexandrina Barros Lima. W konstytucji zapisano również, że partia MLSTP jako awangarda rewolucyjna odpowiada za politykę i ma prawo wyboru kierunku politycznego państwa[4].

Po jej zatwierdzeniu Zgromadzenie rozwiązało się, a zgodnie z konstytucja zostało powołane na cztery lata Zgromadzenie Narodowe w skład którego weszli przedstawiciele partii, członkowie rządu, przedstawiciele organizacji młodzieżowych i kobiecych, 5 reprezentatywnych obywateli, a za wybór wszystkich kandydatów odpowiadała MLSTP[4].

Przewodniczący MLSTP Manuel Pinto da Costa został wybrany pierwszym prezydentem kraju, a MLSTP sprawowała władzę do 1991 roku. W tym okresie partia utrzymywała bliskie stosunki ze Związkiem Radzieckim, Kubą, NRD i Chińską Republiką Ludową. W związku z narastającymi trudnościami gospodarczymi po 1985 roku partia stopniowo odsunęła się od bloku wschodniego. Pod koniec 1989 roku część partii zaangażowała się w demokratyzację kraju i w sierpniu 1990 roku w referendum została przyjęta nowa konstytucja[5]. Zniosła system jednopartyjny i zaczęły powstawać nowe partie[6].

Kongres partii w październiku 1990 roku wybrał Carlosa da Graça na nowego sekretarza generalnego, zmieniając nazwę partii przez dodanie do nazwy partii socjaldemokratyczna na (MLSTP-PSD). Zmieniona zostaje również flaga.

Podczas pierwszych wolnych wyborów 20 stycznia 1991 roku MLSTP-PSD osiąga 30,5% głosów uzyskując tym samym 21 z 55 miejsc w parlamencie i jest w opozycji[7]. W wyborach prezydenckich na następcę Manuela Pinto da Costy wygrywa kandydat niezależny Miguel Trovoada.

Podczas wyborów regionalnych w grudniu 1992 roku MLSTP-PSD odnosi ogromny sukces i wygrywa w pięciu z siedmiu prowincji. Podczas kolejnych wyborów parlamentarnych 3 października 1994 roku partia zdobywa 27 z 55 miejsc i wraca do władzy[8]. Jej przewodniczący Carlos da Graça zostaje wybrany premierem. W marcu 1995 partia wygrywa w wyborach powszechnych na Wyspie Książęcej. W wyborach prezydenckich w 1995 roku prezydent Miguel Trovoada został ponownie wybrany w drugiej turze, pokonując po raz drugi byłego prezydenta Manuela Pinto da Costę.

Podczas kolejnego kongresu w maju 1998 roku przewodniczącym partii został Guilherme Posser da Costa. 8 listopada 1998 roku MLSTP-PSD uzyskała po raz pierwszy bezwzględną większość zdobywając 31 miejsc[9]. 27 lutego 2001 roku Costa startuje w wyborach prezydenckich i ponownie przegrywa, tym razem z Fradique de Menezesem, który uzyskuje 55,2% głosów. Wybory parlamentarne w marcu 2002 roku wzmocniły partię, chociaż uzyskała ona tylko 24 z 55 miejsc[10]. Aby rządzić partia musiała szukać koalicjanta.

Po trzech kolejnych porażkach wyborczych, z których ostatnia została poniesiona podczas wyborów samorządowych w 2010 roku, 28 sierpnia 2010 roku Guilherme Posser da Costa rezygnuje z pełnienia funkcji przewodniczącego partii. Zastępuje go wiceprzewodniczący Dionísio Dias, a w styczniu 2011 roku nowym przewodniczącym zostaje wybrany Aurélio Martins[11]. Pod koniec 2011 roku do władzy powrócił pierwszy prezydent Manuel Pinto da Costa, ale nie był już członkiem partii. W czerwcu 2012 roku przewodniczącym partii zostaje wybrany Jorge Amado, a wiceprzewodniczącym Osvaldo Vaz[12]. Amado szybko traci poparcie i podczas wyborów parlamentarnych w 2014 roku na czele listy wyborczej decyzją przewodniczącego, zatwierdzoną przez członków partii staje Vaz[13]. W tym samym roku dysydent partii, António Quintas tworzy przed wyborami Plataforma Nacional para Desenvolvimento de São Tomé e Príncipe (Platformę Narodową Rozwoju Wysp Świętego Tomasza i Książęcej)[14]. Do jego partii przeszedł tę inny ważny polityk MLSTO-SD Victor Monteiro[15].

W styczniu 2016 roku Aurélio Martins zostaje ponownie wybrany przewodniczącym partii[16].

Przed wyborami parlamentarnymi w 2018 roku Ruch Wyzwolenia Wyspy Świętego Tomasza i Książęcej–Partia Socjaldemokratyczna organizuje ogólnokrajową konferencję w dniach 25–26 listopada 2017 roku[17]. 3 maja 2018 roku Rada Narodowa MLSTP-PSD zawiesza kilku przywódców partyjnych w tym: przewodniczącego Aurélio Martinsa, przewodniczącego grupy parlamentarnej Jorge Amado i specjalnej komisji ds. gospodarczych Zgromadzenia Narodowego Vasco Guivę. Amado został zastąpiony przez Arlindo Barbosa. Powodem zawieszenia było poparcie zwrotu browaru Rosema grupie Ridux de Melo Xavier z Angoli[18]. Powołana zostaje komisja ds. wzmocnienia instytucjonalnego pod przewodnictwem Américo Barrosa, która ma zarządzać partią do wyborów parlamentarnych w październiku 2018 roku[16].

Podczas piątego zjazdu partii 30 czerwca 2018 roku, w wyborach na przewodniczącego startują: Américo Barros, Elsa Pinto i Jorge Bom Jesus[19]. Przewodniczącym zostaje wybrany ten ostatni, a wiceprzewodniczącymi Elsa Pinto, Américo Barros i Osvaldo Abreu[20].

W wyborach parlamentarnych MLSTP-PSD zajmuje drugie miejsce i uzyskuje przewagę zdobywając 25 mandatów (z 55)[21]. Zawiera koalicję z Partią Konwergencji Demokratycznej–MDFM-UDD w celu utworzenia rządu[22] i uzyskania większości w Zgromadzeniu Narodowym. 3 grudnia 2018 roku Jorge Bom Jesus zostaje premierem[23].

Przewodniczący

[edytuj | edytuj kod]

Powiązane organizacje polityczne

[edytuj | edytuj kod]

Z partią związana jest organizacja młodzieżowa Juventude do Movimento de Libertação de São Tomé e Príncipe (JMLSTP)[26]. W latach 1975–1991 sekretarzem krajowym JMLSTP był Alcino Pinto[27]. W grudniu 2013 roku przewodniczącym organizacji został wybrany przez 1200 członków Jerssy Costa[26].

MLSTP–PSD skupia kobiety w Organização das Mulheres de São Tomé e Príncipe (OMSTP lub OMSTEP)[28]. Na jej czele w 2016 roku stała była premier Maria das Neves[29].

Identyfikacja wizualna

[edytuj | edytuj kod]
  • Flaga w latach 1972 do listopada 1975.
    Flaga w latach 1972 do listopada 1975.
  • Flaga od listopada 1975 do października 1990.
    Flaga od listopada 1975 do października 1990.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Movimento de Libertação de São Tomé e Príncipe – Partido Social Democrata (MLSTP-PSD) | DW | 16.07.2021 [online], DW.COM [dostęp 2021-07-19].
  2. ↑ a b c S. Tomé e Príncipe – 12 de julho de 1975 [online], Descolonização Portuguesa [dostęp 2021-07-19] (port.).
  3. ↑ Massacre de Batepá despertou Leonel Mário d’Alva para a luta independentista | DW | 23.09.2014 [online], DW.COM [dostęp 2021-07-19].
  4. ↑ a b CONSTITUIÇÃO POLÍTICA DA REPÚBLICA DE SÃO TOMÉ EPRÍNCIPEDE 5 DE NOVEMBRO DE 1975 [online] [dostęp 2021-07-19].
  5. ↑ Historial – Assembleia Nacional de S.Tomé e Príncipe [online], www2.camara.leg.br [dostęp 2021-07-19].
  6. ↑ IPU PARLINE database: SAO TOME AND PRINCIPE (Assembleia nacional), ELECTIONS IN 2010 [online], archive.ipu.org [dostęp 2021-07-19].
  7. ↑ SAO TOME AND PRINCIPE: parliamentary elections Assembleia Nacional, 1991 [online], archive.ipu.org [dostęp 2021-07-19].
  8. ↑ SAO TOME AND PRINCIPE: parliamentary elections Assembleia nacional, 1994 [online], archive.ipu.org [dostęp 2021-07-19].
  9. ↑ SAO TOME AND PRINCIPE: parliamentary elections Assembleia Nacional, 1998 [online], archive.ipu.org [dostęp 2021-07-19].
  10. ↑ SAO TOME AND PRINCIPE: parliamentary elections Assembleia Nacional, 2002 [online], archive.ipu.org [dostęp 2021-07-19].
  11. ↑ a b BBCParaAfrica.com | Notícias | Aurélio Martins eleito presidente do MLSTP-PSD [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2021-07-19].
  12. ↑ Jorge Amado novo Presidente do MLSTP [online], Téla Nón, 12 czerwca 2012 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  13. ↑ Osvaldo Vaz é o candidato do MLSTP para o cargo de Primeiro-ministro [online], Téla Nón, 2 maja 2014 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  14. ↑ PND apresentado oficialmente em São Tomé e Príncipe [online], RFI, 16 sierpnia 2014 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  15. ↑ Political allegiances shift ahead of the election [online], country.eiu.com [dostęp 2021-07-19].
  16. ↑ a b Commission politique nationale du Mouvement pour la libération de Sao Tomé-et-Principe – Parti social-démocrate, Deliberação da comissão politica do MLSTP/PSD [online], 3 maja 2018 [dostęp 2021-07-19].
  17. ↑ Líder do MLSTP confiante numa vitória nas eleições legislativas de 2018 [online], STP-PRESS, 13 listopada 2017 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  18. ↑ Crise: Militantes do MLSTP aprovaram suspensão de 6 camaradas [online], Téla Nón, 14 maja 2018 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  19. ↑ Ricardo Neto, Américo Barros, Elsa Pinto e Jorge B. Jesus poderão disputar a presidência do MLSTP-PSD [online], STP-PRESS, 19 czerwca 2018 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  20. ↑ Abel Veiga, Jorge Bom Jesus novo Presidente do MLSTP [online], Téla Nón, 1 lipca 2018 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  21. ↑ São Tomé et Principe. Le parti au pouvoir remporte l’élection législative | adiac-congo.com: toute l’actualité du Bassin du Congo [online], www.adiac-congo.com [dostęp 2021-07-19].
  22. ↑ Agência Lusa, Líder do MLSTP confirma „acordo de princípio” com coligação opositora para formar Governo em São Tomé [online], Observador [dostęp 2021-07-19] (port.).
  23. ↑ São Tomé e Príncipe: Jorge Bom Jesus toma posse segunda feira [online], RFI, 30 listopada 2018 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  24. ↑ a b Jorge Bom Jesus novo presidente do MLSTP-PSD [online], RFI, 30 czerwca 2018 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  25. ↑ a b c d Tom Lansford, Political Handbook of the World 2016-2017, CQ Press, 31 marca 2017, s. 1296, ISBN 978-1-5063-2715-0 [dostęp 2021-07-19] (ang.).
  26. ↑ a b JMLSTP elegeu Jerssy do Espírito Santo (errata – Costa) como Presidente [online], Téla Nón, 2 grudnia 2013 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  27. ↑ Ricardo Neto, Morreu Alcino Pinto, ex-Presidente do Parlamento e alto dirigente do MLSTP-PSD [online], STP-PRESS, 19 listopada 2020 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  28. ↑ OMSTP aprova Osvaldo Vaz [online], Téla Nón, 14 maja 2014 [dostęp 2021-07-19] (port.).
  29. ↑ OMSTEP/MSD exaltou mulheres de São Tomé e Príncipe [online], Téla Nón, 8 marca 2016 [dostęp 2021-07-19] (port.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruch_Wyzwolenia_Wysp_Świętego_Tomasza_i_Książęcej-Partia_Socjaldemokratyczna&oldid=75040385”