Skrajna Walowa Turnia
 Widok z Kolistej Turni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
2364[1] m n.p.m. |
| Wybitność |
34 m |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°10′23,0″N 20°01′12,3″E/49,173056 20,020083
| |
Skrajna Walowa Turnia (niem. Vorderer Wala-Turm, słow. Predná Valova veža, węg. Elülső-Wala-torony[2]) – jedna z wielu turni w Grani Hrubego w słowackiej części Tatr Wysokich. Jest położona między Pośrednią Walową Ławką na południowym wschodzie, oddzielającą ją od Pośredniej Walowej Turni, a Skrajną Walową Ławką na północnym zachodzie, która oddziela ją od Wielkiej Teriańskiej Turni. W stronę Skrajnej Walowej Ławki turnia urywa się wyraźnym uskokiem, pod którym tkwi turniczka w kształcie kowadła[3]. Uskok ten ma wysokość około 40 m. Północno-wschodnia ściana Skrajnej i Pośredniej Walowej Turni tworzą jedną, niepodzielną całość opadającą do prawej, górnej części Wielkiego Ogrodu w Dolinie Hlińskiej. Z prawej strony ograniczenie dolnej części ściany tworzy Żleb Grosza, a górnej uchodzący do niego żleb spod Skrajnej Walowej Ławki. Lewą stronę ściany ogranicza żleb i komin spadający z Zadniej Walowej Ławki. Również po południowo-zachodniej stronie (w dolinie Niewcyrce) obydwie turnie mają wspólną ścianę, jedynie w najwyższej części rozdzieloną płytką depresją Pośredniej Walowej Ławki. Skrajna Walowa Turnia tworzy w tej ścianie filar, po którego lewej stronie znajduje się głęboko wcięty komin[4].
Nazwa turni upamiętnia Jędrzeja Walę starszego – przewodnika zasłużonego dla poznania masywu Hrubego Wierchu. Nadał ją Witold Henryk Paryski w 8. tomie przewodnika wspinaczkowego[4].
Taternictwo[edytuj | edytuj kod]
Południowym filarem Skrajnej Walowej Turni prowadzi droga wspinaczkowa (V w skali tatrzańskiej, czas przejścia 2 godz.), ale obecnie Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej z zakazem wstępu. Dla taterników turnia dostępna jest tylko z grani lub od strony północnej[4].
-
Widok z Zaworów -
Widok z południowego wschodu -
Widok z Doliny Hlińskiej
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956
- ↑ a b c Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.