Dżihad: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Zmaganie tak, ale walka? |
|||
Linia 95: | Linia 95: | ||
[[fi:Jihad]] |
[[fi:Jihad]] |
||
[[sv:Jihad]] |
[[sv:Jihad]] |
||
[[tl: |
[[tl:Yihad]] |
||
[[ta:ஜிகாத்]] |
[[ta:ஜிகாத்]] |
||
[[te:జిహాద్]] |
[[te:జిహాద్]] |
Wersja z 11:45, 30 sty 2013
Dżihad (z języka arabskiego جهاد , ğihād – zmaganie, walka[potrzebny przypis]) – w kulturze islamu pojęcie pierwotnie oznaczające dokładanie starań i podejmowanie trudów w celu wzmocnienia wiary i islamu[potrzebny przypis]. W tradycji europejskiej termin ten często, choć nie do końca precyzyjnie, tłumaczy się jako „święta wojna”.
W Koranie i muzułmańskiej tradycji dżihad oznacza wszelkie starania podejmowane w imię szerzenia i umacniania islamu: zarówno poprzez walkę zbrojną, nawracanie niewiernych, pokojowe propagowanie islamu, jak i wewnętrzne zmagania wyznawcy.
Wielki i mały dżihad
Niekiedy dokonuje się rozróżnienia dżihadu na dwa rodzaje: większy i mniejszy. Rozróżnienie to oparte jest na dwóch hadisach wątpliwej autentyczności, zachowanych w źródłach z przełomu X i IX wieku. Hadisy te zwykle uznawane są za słabe (da'if) a ich autentyczność za wątpliwą, w związku z czym i sam podział dżihadu na wielki i mały budzi wątpliwości.[1]
W myśl tego rozróżnienia dżihad większy ma być ważniejszy i polegać on na nieustannych wysiłkach podejmowanych przez każdego muzułmanina w celu wykorzenienia wszystkiego, co w jego życiu jest grzeszne lub przeciwne takiemu sposobowi życia, jakiego Bóg chce dla ludzi. Ma to być zatem walka z Szatanem i jego pokusami lub wszelkie działania na rzecz własnej gminy. Narzędziami tego dżihadu są serce w pierwszym przypadku, a ręce i język w drugim. Dżihad mniejszy (dżihad bis-sajf) utożsamiany jest w tym przypadku z walką zbrojną.
Dżihad a kital
Termin dżihad często jest zawężany do walki zbrojnej kital. W rzeczywistości kital, w tym walka zbrojna przeciwko „niewiernym” oraz heretykom i hipokrytom jest jednym z kilku rodzajów dżihadu. Zbrojny dżihad może mieć charakter zarówno obronny (dżihad al-daf’) jak i ofensywny (dżihad talab), kiedy to muzułmanie są stroną atakującą. Zgodnie z tradycją udział w dżihadzie jest jednym z najbardziej chwalebnych uczynków[2], jakich może dokonać muzułmanin a wierny, który zginie w jego trakcie jest uważany za męczennika i udaje się po śmierci do krainy szczęśliwości zwanej dżannah.
Do zbrojnego dżihadu może wezwać (a nie „ogłosić” go) przywódca społeczności muzułmańskiej (według niektórych interpretacji tylko kalif). Dżihad prowadzony jest wysiłkiem całej wspólnoty, nie jest to bowiem obowiązek indywidualny, lecz zbiorowy, a biorą w nim udział tylko ci, którzy są w stanie to uczynić i w sposób dla nich właściwy[potrzebny przypis].
Koncepcja dżihadu nie była skodyfikowana za czasów proroka Mahometa, lecz formowała się później, stąd różne jej interpretacje. Tylko jeden odłam islamu, charydżyzm (o małym zasięgu), wysuwał koncepcję dżihadu jako bezwzględnej walki zbrojnej przeciwko innowiercom, obowiązującej każdego muzułmanina, traktowanej nawet jako szósty filar wiary[potrzebny przypis].
Nie ulega jednak wątpliwości że w czasach Mahometa i bezpośrednio po jego śmierci rozumiano dżihad przede wszystkim jako walkę zbrojną[2] i to właśnie prowadząc wojnę Mahomet zjednoczył Arabów wokół siebie, a po jego śmierci zaatakowali oni Cesarstwo Bizantyńskie i Persję, w ciągu nieco ponad stu lat podbijając całą Afrykę Północną, Półwysep Iberyjski, Bliski Wschód i znaczną część Azji Środkowej[3].
W kulturze popularnej
- W Uniwersum Diuny stworzonym przez amerykańskiego pisarza Franka Herberta dżihad jest definiowany jako „fanatyczna krucjata religijna”, w szczególności przeciwko sztucznej inteligencji i innym maszynom (patrz: Dżihad Butleriański).
- W Norwegii istnieje zespół rockowy Jihaad.
- Piosenka Jihad amerykańskiego zespołu Slayer traktuje nie tylko o problemie zbrojnego dżihadu (właściwie kitalu), lecz o ogólnie pojętym fanatyzmie religijnym. Może się zatem odnośić do każdej religii.
- A Jihad for Love to tytuł filmu dokumentalnego z 2007 r. traktującego o homoseksualizmie w krajach islamskich.
- ↑ at-Talib: Grading of the Hadith on "The Greater Jihad"
- ↑ a b CRCC: Center For Muslim-Jewish Engagement: Resources: Religious Texts
- ↑ Manteuffel T., Historia powszechna. Średniowiecze., PWN 2008.
Linki zewnętrzne
- Dżihad w sieci
- [1] "Dżihad i Nowa Wielka Gra. Paradoksy zagrożenia wojującym islamem w Azji Centralnej", Warszawa 2010, Ośrodek Studiów Wschodnich