Ludwik Sforza: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dr |
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}} |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
{{Władca-Mediolan|urząd=książę Mediolanu|lata=[[1500]]|poprzednik=[[Ludwik XII Walezjusz]]|następca=[[Ludwik XII Walezjusz]]}} |
{{Władca-Mediolan|urząd=książę Mediolanu|lata=[[1500]]|poprzednik=[[Ludwik XII Walezjusz]]|następca=[[Ludwik XII Walezjusz]]}} |
||
{{Kontrola autorytatywna |
{{Kontrola autorytatywna}} |
||
[[Kategoria:Sforzowie]] |
[[Kategoria:Sforzowie]] |
Wersja z 12:38, 23 sty 2014
Data urodzenia |
27 lipca 1452 r. |
---|---|
Data śmierci |
27 maja 1508 r. |
Ludovico Sforza, zwany Ludovico il Moro lub Maur, znany także jako Ermelino (z wł. gronostaj), (ur. 27 lipca 1452 r., zm. 27 maja 1508 r.), książę Mediolanu 1494–1499, syn Francesco I Sforzy i Bianki Marii Visconti. Młodszy brat Galeazzo Marii Sforzy.
W latach 1480–94 sprawował władzę jako regent małoletniego bratanka Gian Galeazzo Sforzy (ojca Bony Sforzy), a po jego śmierci został księciem Mediolanu. Był jednym z inspiratorów wyprawy króla Francji Karola VIII do Włoch z lat 1494-1495, która zapoczątkowała wieloletnie wojny włoskie. Początkowo był w sojuszu z Francją; gdy jednak Karol VIII w 1495 r. zajął Królestwo Neapolu, Ludovico przeszedł na stronę jego przeciwników, co zmusiło Karola do opuszczenia Włoch. W 1499 został pozbawiony władzy przez kolejnego króla Francji Ludwika XII, wspieranego przez Wenecję. W lutym 1500 r. odzyskał władzę w Mediolanie; jednak w kwietniu tego roku Francuzi raz jeszcze opanowali Księstwo, a sam Ludovico został przez nich ujęty i do śmierci więziony w zamku Loches w Turenii.
Jego żoną była Beatrice d'Este, córka Ercole I i Eleonory Aragońskiej. Przydomek Maura nadano mu ze względu na śniadą cerę. Był on bezwzględnym i pragmatycznym władcą renesansowym, a zarazem wybitnym mecenasem sztuki. Za jego panowania mediolański dwór stał się najświetniejszy w Europie, pracowali dla niego architekt Bramante i Leonardo da Vinci, który sportretował jego kochankę Cecylię Gallerani na obrazie Dama z gronostajem oraz nieślubną córkę Biankę na portrecie zwanym La Bella Principessa.
Finansował budowy kanałów i fortyfikacji oraz urządzał wielkie festyny. Doprowadził do supremacji Mediolanu w stosunkach z państwami włoskimi (sojusz z Florencją). Wraz z końcem jego rządów Mediolan dostał się pod panowanie francuskie.
Szablon:Władca-Mediolan
Szablon:Władca-Mediolan
- ISNI: 000000012142840X
- VIAF: 88653204
- ULAN: 500258305
- LCCN: n80149218
- GND: 118820745
- BnF: 120761118
- SUDOC: 029055032
- SBN: MUSV060764
- NKC: jo20181008015
- BNE: XX1350384
- NTA: 155626426
- Open Library: OL1693499A
- PLWABN: 9810682628605606
- J9U: 987007264718505171
- BNC: 000180611
- ΕΒΕ: 231662
- LIH: LNB:B4oo;=B0
- RISM: people/40215713
- WorldCat: lccn-n80149218