Ludwik Sforza
Ten artykuł od 2017-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| ||
![]() | ||
![]() | ||
regent Mediolanu | ||
Okres | od 7 października 1480 do 21 października 1494 | |
Poprzednik | Bona Sabaudzka (jako regentka) | |
Następca | On sam (jako książę) | |
książę Mediolanu | ||
Okres | od 21 października 1494 do 6 września 1499 | |
Poprzednik | Gian Galeazzo Sforza | |
Następca | Ludwik XII | |
książę Mediolanu | ||
Okres | od luty 1500 do kwiecień 1500 | |
Poprzednik | Ludwik XII | |
Następca | Ludwik XII | |
Dane biograficzne | ||
Dynastia | Sforzowie | |
Data i miejsce urodzenia | 27 lipca 1452 Vigevano | |
Data i miejsce śmierci | 27 maja 1508 Zamek w Loches | |
Ojciec | Francesco I Sforza | |
Matka | Bianka Maria Visconti | |
Rodzeństwo | Galeazzo Maria Sforza | |
Żona | Beatrice d’Este | |
Dzieci | Maksymilian, Franciszek |
Ludovico Sforza, zwany Ludovico il Moro lub Maur, znany także jako Ermelino (z wł. gronostaj), (ur. 27 lipca 1452, zm. 27 maja 1508) – książę Mediolanu 1494–1499, syn Francesco I Sforzy i Bianki Marii Visconti. Młodszy brat Galeazzo Marii Sforzy.
W latach 1480–94 sprawował władzę jako regent małoletniego bratanka Gian Galeazzo Sforzy (ojca Bony Sforzy), a po jego śmierci został księciem Mediolanu. Był jednym z inspiratorów wyprawy króla Francji Karola VIII do Włoch z lat 1494-1495, która zapoczątkowała wieloletnie wojny włoskie. Początkowo był w sojuszu z Francją; gdy jednak Karol VIII w 1495 zajął Królestwo Neapolu, Ludovico przeszedł na stronę jego przeciwników, co zmusiło Karola do opuszczenia Włoch. W 1499 został pozbawiony władzy przez kolejnego króla Francji Ludwika XII, wspieranego przez Wenecję. W lutym 1500 odzyskał władzę w Mediolanie; jednak w kwietniu tego roku Francuzi raz jeszcze opanowali Księstwo, a sam Ludovico został przez nich ujęty i do śmierci więziony w zamku Loches w Turenii.
Jego żoną była Beatrice d’Este, córka Herkulesa I d’Este i Eleonory Aragońskiej. Przydomek Maura nadano mu ze względu na śniadą cerę. Był on bezwzględnym i pragmatycznym władcą renesansowym, a zarazem wybitnym mecenasem sztuki. Za jego panowania mediolański dwór stał się najświetniejszy w Europie, pracowali dla niego architekt Bramante i Leonardo da Vinci, który sportretował jego kochankę Cecylię Gallerani na obrazie Dama z gronostajem oraz nieślubną córkę Biankę na portrecie zwanym La Bella Principessa (pochodzącym prawdopodobnie z egzemplarza Sforziady przechowywanego w Bibliotece Narodowej w Warszawie[1]).
Finansował budowy kanałów i fortyfikacji oraz urządzał wielkie festyny. Doprowadził do supremacji Mediolanu w stosunkach z państwami włoskimi (sojusz z Florencją). Wraz z końcem jego rządów Mediolan dostał się pod panowanie francuskie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cotte Kemp ↓, Introduction.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pascal Cotte, Martin Kemp: La Bella Principessa and the Warsaw Sforziad (ang.). Leonardo da Vinci Society. [dostęp 2018-05-01].