Sańći: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
infobox |
drobne techniczne |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
| kod mapy = IND |
| kod mapy = IND |
||
| wariant mapy = |
| wariant mapy = |
||
| współrzędne = 23 |
| współrzędne = 23 28 46.14N 77 44 22.72E |
||
| link = http://whc.unesco.org/en/list/524 |
| link = http://whc.unesco.org/en/list/524 |
||
| commons = |
| commons = |
Wersja z 21:22, 21 cze 2016
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Wielka Stupa W Sańći | |
Państwo |
{{{państwo}}} |
---|---|
Typ |
kulturowe |
Spełniane kryterium |
i, ii, iii, iv, vi |
Numer ref. | |
Region[b] | |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę |
{{{data wpisu}}} |
Dokonane zmiany |
{{{dokonane zmiany}}} |
Położenie na mapie Indii | |
23°28′46,14″N 77°44′22,72″E/23,479483 77,739644 | |
Sańći (hindi: सांची trl. Sãći, Sanći, ang. Sanchi), miejscowość w Indiach w stanie Madhya Pradesh. Słynie z zespołu architektektury buddyjskiej, w skład którego wchodzą trzy stupy, ruiny świątyń i klasztorów. Najbardziej znana jest stupa nr. 1, zwana Wielką Stupą. Zaczęto ją wznosić w III w. p.n.e.[1] za panowania Aśoki Wielkiego[2], ale potem kilkakrotnie przebudowywano. Stupę otacza tradycyjne kamienne ogrodzenie zwane wedika, zakreślające obszar świętej wędrówki – pradakszina. W obręb uświęconego obszaru prowadzą cztery bramy – torana – z których szczególnie wschodnia zasługuje na uwagę ze względu na bogatą dekorację rzeźbiarską. Brama stanowi imitację konstrukcji drewnianej wykonaną w kamieniu. Jej powierzchnia zawiera liczne przedstawienia z życia Buddy. Jednak nie pojawia się postać samego założyciela religii, a jedynie jego emblematy: drzewo bodhi, odciśnięte ślady stóp, koń bez jeźdźca. Występują również przedstawienia niebuddyjskie, np. bogini Lakszmi, małżonki Wisznu. Najbardziej znaną rzeźbą tej bramy jest Jakszi z drzewem (sanskr. śalabhańdźika lub wrykszaka) Jest to postać kobieca przedstawiająca nimfę drzew[1], wkomponowana w narożnik pomiędzy filar i belkę poprzeczną bramy. Dekoracja powstała w I w. n.e., za dynastii Satawahanów. Napis fundatorski głosi, że wykonali ją rzeźbiarze kości słoniowej z miasta Widisia. Stupa została opuszczona w XIV wieku. Ponownie odkryta przez armię brytyjską w 1818. W latach 1912-1919 odnowiona przez służby archeologiczne Indii kierowane przez Johna Marshalla. W 1989 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[1].
Bardzo dobrze zachowana jest również stupa nr. 3, zbudowana ok. I w. n.e. Stupa ta pozbawiona jest ogrodzenia wedika i posiada tylko jedną, główną bramę. Głowice jej filarów zdobią wyobrażenia skrzatów gana.
Najskromniejsza i prawdopodobnie najstarsza jest stupa nr. 2.
Linki zewnętrzne
- ↑ a b c Najsłynniejsze miejsca i budowle świata, Wydawnictwo Wiedza i Życie, Warszawa 2006, ss. 335, ISBN 83-7184-480-8.
- ↑ Ilustrowana Księga Świata - Skarby Świata - Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 31. ISBN 83-7304-020-X.