Michał Czartoryski (dominikanin): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
||
Linia 105: | Linia 105: | ||
[[Kategoria:Absolwenci Politechniki Lwowskiej]] |
[[Kategoria:Absolwenci Politechniki Lwowskiej]] |
||
[[Kategoria:108 błogosławionych polskich męczenników z okresu II wojny światowej|Michał Czartoryski]] |
[[Kategoria:108 błogosławionych polskich męczenników z okresu II wojny światowej|Michał Czartoryski]] |
||
[[Kategoria:Czartoryscy |
[[Kategoria:Czartoryscy herbu Pogoń Litewska|{{PAGENAME}}]] |
||
[[Kategoria:Polscy prezbiterzy dominikańscy]] |
[[Kategoria:Polscy prezbiterzy dominikańscy]] |
||
[[Kategoria:Polscy architekci]] |
[[Kategoria:Polscy architekci]] |
Wersja z 14:16, 14 lip 2016
{{{tytuły}}} | |
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{podpis grafiki}}}]] {{{podpis grafiki}}} | |
Data i miejsce urodzenia |
{{{data urodzenia}}} |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
{{{data śmierci}}} |
Czczony przez |
{{{kościół}}} |
Beatyfikacja |
{{{data beatyfikacji}}} |
Kanonizacja |
{{{data kanonizacji}}} |
Wspomnienie |
{{{wspomnienie}}} |
Atrybuty |
{{{atrybuty}}} |
Patron |
{{{patron}}} |
Szczególne miejsca kultu |
{{{miejsce kultu}}} |
[[Plik:{{{faksymile}}}|130x100px|alt=Faksymile|{{{opis faksymile}}}]] {{{opis faksymile}}} |
prezbiter | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
magister w klasztorze na Służewie | |
Okres sprawowania |
1944 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne | |
Prezbiterat | |
Odznaczenia | |
Michał Czartoryski OP, właściwie Jan Franciszek książę Czartoryski (ur. 19 lutego 1897 w Pełkiniach, zm. 6 września 1944 w Warszawie) – błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego, był polskim księciem, duchownym katolickim, dominikaninem, wychowawcą studentów, inżynierem architektury. W czasie powstania warszawskiego, będąc kapelanem Armii Krajowej, został rozstrzelany przez Niemców w szpitalu wraz z ciężko rannymi.
Biografia
Pochodzenie i młodość
Był prawnukiem Konstantego Adama (1774-1860), wnukiem Jerzego (1828-1912), synem Witolda (1864-1945) i Jadwigi z domu Dzieduszyckiej herbu Sas (1867-1941, córka Włodzimierza Dzieduszyckiego). Jego rodzeństwem byli Maria (1890-1981, po mężu Korwin-Krasińska), Anna (1891-1951), Kazimierz (1892-1936), Jerzy (1894-1969), Włodzimierz (1895-1975), Roman (1898-1958), Stanisław (1902-1982), Elżbieta (ur. , zm. 1904), Adam (1906-1998), Witold (1908-1945), Piotr (1909-1993). Na chrzcie nadano mu imiona: Jan Franciszek. Pierwsze nauki pobierał w domu, a następne w prywatnej szkole w Starej Wsi pod Warszawą.
Po zdaniu matury studiował na Politechnice Lwowskiej, uzyskując tytuł inżyniera architekta. Brał udział w obronie Lwowa, odznaczony za męstwo Krzyżem Walecznych. Oddelegowany przez władze wojskowe brał udział w plebiscycie na Górnym Śląsku.
Kapłaństwo
W 1927 r. wstąpił w Krakowie do zakonu dominikanów, gdzie przyjął imię Michał. Śluby zakonne złożył 25 września 1928 roku, a święcenia kapłańskie przyjął 20 grudnia 1931 roku w Jarosławiu. Jako architekt współdziałał w budowie klasztoru dominikańskiego w Warszawie na Służewie w latach 1937–1939. W zakonie pełnił różne funkcje, między innymi magistra nowicjatu, pomagając w formacji młodym zakonnikom.
Udział w powstaniu warszawskim i męczeńska śmierć
1 sierpnia 1944, wczesnym popołudniem, wybrał się do okulisty na Powiślu, gdzie zastał go wybuch powstania warszawskiego. Następnego dnia zgłosił się jako kapelan do walczącego na Powiślu III Zgrupowania „Konrad” AK. 6 września 1944, po upadku tej dzielnicy, nie wycofał się z powstańczymi oddziałami, nie skorzystał z możliwości ukrycia się przed Niemcami w stroju sanitariusza, jak mu zaproponowano, lecz pozostał do końca, jako jedyny z personelu szpitalnego, z grupą ciężko rannych powstańców i cywilów w piwnicach firmy Alfa-Laval. O. Michał Czartoryski uważał, że pozostawionych chorych nie może opuścić i tylko przy nich jest jego miejsce. Pół godziny po ewakuacji obsługi powstańczego szpitala Niemcy rozstrzelali w piwnicach lazaretu pozostałych tam chorych i razem z nimi o. Michała, który do końca wspierał duchowo rannych. Wywleczone z piwnicy ciała spalono na pobliskiej barykadzie. Rok później przeprowadzono ekshumację, w celu przeniesienia ich do wspólnego grobu dla powstańców. Ciała o. Michała Czartoryskiego jednak nie zidentyfikowano.
Proces beatyfikacyjny
Proces informacyjny został zakończony przed Metropolitalnym Trybunałem Rogatoryjnym w Warszawie dnia 29 stycznia 1993 roku. Beatyfikowany 13 czerwca 1999 w gronie 108 męczenników w Warszawie przez Jana Pawła II.
Zobacz też
- beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawła II
- polegli w powstaniu warszawskim po stronie polskiej
- polscy święci i błogosławieni
Bibliografia
- Jan Grzegorczyk: O bogatym młodzieńcu, który nie odszedł zasmucony. Bł. Michał Czartoryski (1897-1944). Kraków: Wydawnictwo Znak, 2007, s. 128. ISBN 978-83-240-0791-2. (pol.).
- Aleksander Kopiński: Książę i żebrak. Błogosławiony ojciec Michał Czartoryski OP. W: Grzegorz Górny, Aleksander Kopiński: Gdy zaczniemy walczyć miłością... Portrety kapelanów powstania warszawskiego. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2004, s. 330. ISBN 978-83-920-3032-4. (pol.).
- Jan Franciszek Czartoryski. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-06-21].
Linki zewnętrzne
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- 108 błogosławionych polskich męczenników z okresu II wojny światowej
- Czartoryscy herbu Pogoń Litewska
- Polscy prezbiterzy dominikańscy
- Polscy architekci
- Ludzie związani z Jarosławiem
- Ludzie związani ze Śląskiem
- Orlęta lwowskie
- Kapelani Armii Krajowej
- Kapelani powstania warszawskiego
- Ofiary zbrodni niemieckich w powstaniu warszawskim 1944
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1944