Jasienica Dolna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jasienica Dolna
wieś
Ilustracja
Ochotnicza Straż Pożarna w Jasienicy Dolnej
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Łambinowice

Liczba ludności (2011)

856[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-315[3]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0498796

Położenie na mapie gminy Łambinowice
Mapa konturowa gminy Łambinowice, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Jasienica Dolna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jasienica Dolna”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jasienica Dolna”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Jasienica Dolna”
Ziemia50°31′01″N 17°30′00″E/50,516944 17,500000[1]

Jasienica Dolna (niem. Nieder Hermsdorf[4]) – wieś w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Łambinowice na trasie linii kolejowej OpoleNysa[5].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:

  • kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina, z XV w., XVIII w., XX w.
  • dom nr 64 (d. 68), z XIX w.
  • zagroda nr 69 (d. 75), 1 poł. XIX w.:
    • dom
    • spichrz
    • brama
  • dom nr 94 (d. 101), z 1810 r.:
    • ogrodzenie z bramą i furtą
  • zagroda nr 103/104 (d. 109/110), XIX w.:
    • dwa domy
    • ogrodzenie z bramą i furtą
  • dom nr 156, z XIX w.:
    • spichrz.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jasienica Dolna powstała jako małe, słowiańskie osiedle. Najstarsze zapisy jej nazwy to Lesnica, Lessenica lub Jasienica. Mieszkańcy Jasienicy mieli przyjąć chrześcijaństwo od księży z Czech przed rokiem 1000.

Jasienica Dolna od 1201 do 1810 leżała w obrębie biskupiego księstwa nysko-otmuchowskiego. Biskupom wrocławskim zależało na tym, by ożywić życie gospodarcze na ich ziemiach. W wieku XIII prowadzą kolonizację tych ziem przez osadników niemieckich. Osadnictwo zaczął biskup Wawrzyniec. Kontynuują je Tomasz I i Tomasz II Zaremba.

Pod niemieckim i flamandzikim prawem osiedleńczym znalazła się też i Jasienica. Od lokatora Herrmanna wieś otrzymała swoją nazwę. Po łacinie brzmiała ona Hermanni villa, zaś w języku osadników Herrmannedorf, później Hermsdorf a następnie Nieder Hermsdorf. Dokumenty poświadczające te fakty pochodzą z 30 września 1282 roku.

Pod koniec II wojny światowej wieś została częściowo zniszczona. Toczyły się tutaj walki związane ze zdobywaniem Nysy. Zniszczeniu uległ dach i wieża kościoła, kilka domów, został uszkodzony budynek obszarnika Scholtza. Jasienica Dolna została zdobyta przez wojska radzieckie 17 marca 1945 roku. W roku 1945 przybyli do Jasienicy polscy osadnicy. Przyjechali w kilku grupach, różnymi transportami, z różnych okolic Polski:

  • z okolic Sosnowca częściowo zapoznani z pracą górnika a pochodzący ze wsi
  • liczna grupa z Żywieckiego
  • grupa z Lubelskiego
  • repatrianci ze wschodu
  • byli żołnierze Wojska Polskiego.

Grupa była różnorodna. Pochodziła z różnych okolic Polski, z różnymi tradycjami, z różnicami w dialekcie, co z początku dzieliło ludzi.

Ważniejsze daty
  • wrzesień 1945 – rozpoczęcie nauki w Szkole Podstawowej – naukę rozpoczęło 115 uczniów
  • 1947 – powstaje kino wiejskie (już nie istnieje)
  • 1949 – założono radiowęzeł
  • 1947 – powstaje biblioteka publiczna
  • 1953 – powstaje wiejski ośrodek zdrowia
  • 1959 – inauguracja linii PKS

W latach 1945–1954 i 1973–1975 Jasienica Dolna należała i była siedzibą gminy Jasienica Dolna. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jasienica Dolna.

Instytucje wiejskie[edytuj | edytuj kod]

We wsi znajdują się:

  • Ludowy Zespół Sportowy „METEOR” Jasienica Dolna
  • Publiczna szkoła podstawowa
  • Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina
  • Remiza OSP

W Jasienicy Dolnej urodził się i uczył śląski poeta i pisarz Paul Barsch (1860–1931).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 44793
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 371 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 66. [dostęp 2012-12-24].