Buk (powiat goleniowski): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Podział administracyjny Polski 1975-1998 – zmieniono link(i) do Podział administracyjny Polski 1975–1998
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 25: Linia 25:
|www =
|www =
}}
}}

[[Plik:140px-Herb Fleming.jpg|left|thumb|Herb Flemingów]]
'''Buk''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Böck'') – [[osada]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo zachodniopomorskie|województwie zachodniopomorskim]], w [[powiat goleniowski|powiecie goleniowskim]], w [[Przybiernów (gmina)|gminie Przybiernów]], 3 km na wschód od [[Czarnogłowy|Czarnogłów]], 6,5 km na południe-południowy zachód od [[Golczewo|Golczewa]], 6,5 km na wschód od stacji kolejowej [[Rokita (stacja kolejowa)|Rokita]].
'''Buk''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Böck'') – [[osada]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo zachodniopomorskie|województwie zachodniopomorskim]], w [[powiat goleniowski|powiecie goleniowskim]], w [[Przybiernów (gmina)|gminie Przybiernów]], 3 km na wschód od [[Czarnogłowy|Czarnogłów]], 6,5 km na południe-południowy zachód od [[Golczewo|Golczewa]], 6,5 km na wschód od stacji kolejowej [[Rokita (stacja kolejowa)|Rokita]].


[[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975-1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo szczecińskie|województwa szczecińskiego]]. Buk jest miejscem corocznych, wakacyjnych plenerów artystycznych.
Pierwsza wzmianka z [[1225]] roku przy rycerzu ''Mikołaju'', od połowy [[XIII wiek|XIII]] w. wieś siedzibą rodową ''Plotzów'', którzy wybudowali zamek. W [[XIV wiek|XIV]] w. Buk nabywają [[Flemming|Flemingowie]] (przybyli na [[Pomorze]] w [[XII wiek|XII]] w. z [[Flandria (region)|Flandrii]] (obecnie [[Belgia]]), w tym czasie stając się jednym z najpotężniejszych rodów [[Księstwo Pomorskie|Księstwa Zachodniopomorskiego]]. [[Flemming|Flemingowie]] wznosząc na początku [[XIV wiek|XIV]] w. nowy '''zamek''' ''Schlossgesessen'' (''siedziba''), z [[mur obronny|murem obronnym]] i [[wieża|wieżą]] bramną, nieco na południowy wschód od dotychczasowej warowni ''Plotzów'', na wiele lat uczynili Buk swoją główną posiadłością. Ostatni dokładny opis zamku pochodzi z [[1587]] r. W [[XVI wiek|XVI]] w. trzy rodziny Flemingów przeprowadzają się do nowych budynków, a opuszczony zamek popadł w [[XVII wiek|XVII]] w. w [[ruiny|ruinę]]. Zachowały się [[sklepienie beczułkowe|sklepienia beczułkowe]] i [[sklepienie zwierciadlane|zwierciadlane]]. W centrum wsi [[architektura renesansowa|późnorenesansowy]] '''dwór''', z [[1683]] roku, z [[XV wiek|XV]]-wiecznymi piwnicami (od [[1990]] roku Biblioteka Składowa [[Szczecin|szczecińskiej]] [[Książnica Pomorska|Książnicy Pomorskiej]]). [[Fasada]], [[portal]] i narożniki [[boniowanie|boniowane]], zdobienia [[gzyms]]ami. Powyżej głównego wejściowego [[portal]]u nisza z [[tarcza herbowa|tarczą herbową]] Flemingów. W [[XVIII wiek|XVIII]] w. od frontu, założono [[ogród francuski|park francuski]], leśny, obecnie o powierzchni 100 ha. [[Drzewostan]] [[dąb|dębowo]]-[[buk]]owy z [[grab (roślina)|grabowymi]] alejami oraz okazami [[lipa|lip]] i [[świerk]]ów. W [[1770]] roku Flemingowie dokonali podziału majątku, Buk przypadł ''Juliuszowi Fryderykowi''.


=== Historia ===
We wsi dwa [[średniowiecze|średniowieczne]] '''[[grodzisko stożkowe|grodziska stożkowe]]'''. Na południowy wschód od dworu grodzisko, z [[XII wiek|XII]] w., z ruinami zamku Flemingów z [[XIV wiek|XIV]] w. Drugie grodzisko na zachodnim krańcu wsi.
[[Plik:140px-Herb Fleming.jpg|thumb|Herb Flemingów]]
Pierwsza wzmianka z [[1225]] roku przy rycerzu ''Mikołaju'', od połowy [[XIII wiek|XIII]] w. wieś siedzibą rodową ''Plotzów'', którzy wybudowali zamek. W [[XIV wiek|XIV]] w. Buk nabywają [[Flemming|Flemmingowie]] (przybyli na [[Pomorze]] w [[XII wiek|XII]] w. z [[Flandria (region)|Flandrii]] (obecnie [[Belgia]]), w tym czasie stając się jednym z najpotężniejszych rodów [[Księstwo Pomorskie|Księstwa Zachodniopomorskiego]]. [[Flemming|Flemingowie]] wznosząc na początku [[XIV wiek|XIV]] w. nowy zamek ''Schlossgesessen'' (''siedziba''), z [[mur obronny|murem obronnym]] i [[wieża|wieżą]] bramną, nieco na południowy wschód od dotychczasowej warowni ''Plotzów'', na wiele lat uczynili Buk swoją główną posiadłością. Ostatni dokładny opis zamku pochodzi z [[1587]] r. W [[XVI wiek|XVI]] w. trzy rodziny Flemingów przeprowadzają się do nowych budynków, a opuszczony zamek popadł w [[XVII wiek|XVII]] w. w [[ruiny|ruinę]]. Zachowały się [[sklepienie beczułkowe|sklepienia beczułkowe]] i [[sklepienie zwierciadlane|zwierciadlane]].


=== Zabytki ===
'''Cmentarz''', z [[XVI wiek|XVI]] w., ze zniszczonym [[grobowiec|grobowcem]] Flemingów.
* '''Dwór''' [[architektura renesansowa|późnorenesansowy]] z [[1683]] roku, z [[XV wiek|XV]]-wiecznymi piwnicami. Dwór powstał dla świerzańskiej linii Flemingów poprzez przebudowę gorzelni (Branhaus). [[Fasada]], [[portal]] i narożniki [[boniowanie|boniowane]], zdobienia [[gzyms]]ami. Powyżej głównego wejściowego [[portal]]u nisza z [[tarcza herbowa|tarczą herbową]] Flemingów. W [[XVIII wiek|XVIII]] w. od frontu, założono [[ogród francuski|park francuski]], leśny, obecnie o powierzchni 100 ha. [[Drzewostan]] [[dąb|dębowo]]-[[buk]]owy z [[grab (roślina)|grabowymi]] alejami oraz okazami [[lipa|lip]] i [[świerk]]ów. W [[1770]] roku Flemingowie dokonali podziału majątku, Buk przypadł ''Juliuszowi Fryderykowi''. W XIX wieku dwór przebudowano. Będący w ruinie dwór odbudowano po 1979 roku. Od [[1990]] roku mieści się w nim Biblioteka Składowa [[Szczecin|szczecińskiej]] [[Książnica Pomorska|Książnicy Pomorskiej]]).

* Ruiny '''zamku''' Flemingów z [[XIV wiek]]u na południowy wschód od dworu, wcześniej w tym miejscu grodzisko z [[XII wiek|XII]] w.
[[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975-1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo szczecińskie|województwa szczecińskiego]].
* '''Wały i fosy''' na planie czworokąta, będące pozostałością dawnego dworu Flemingów mierzęcińskich z połowy XVI wieku. Budynek murowany miał rzut litery "L". Założenie znajdowało się w zachodnim krańcu wsi, na terenie parku.

* '''Cmentarz''' z [[XVI wiek|XVI]] w. ze zniszczonym [[grobowiec|grobowcem]] Flemingów.
Buk jest miejscem corocznych, wakacyjnych plenerów artystycznych.


=== Przyroda ===
* 1,2 km na południe [[rezerwat przyrody Golczewskie Uroczysko|rezerwat przyrody "Golczewskie Uroczysko"]], leśny, o powierzchni 101,05 ha, utworzony 5.05.2004.
* 1,2 km na południe [[rezerwat przyrody Golczewskie Uroczysko|rezerwat przyrody "Golczewskie Uroczysko"]], leśny, o powierzchni 101,05 ha, utworzony 5.05.2004.
{{osobny artykuł|rezerwat przyrody Golczewskie Uroczysko}}
{{osobny artykuł|rezerwat przyrody Golczewskie Uroczysko}}

== Bibliografia ==
* Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski, ''Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik'', Sport i Turystyka, Warszawa 2001, ISBN 83-7200-583-4 (str. 130-131).
* E.Cnotliwy, ''Siedziba rycerska w Buku, gm.Przybiernów w świetle archeologicznych badań weryfikacyjnych'', „Materiały Zachodniopomorskie”, 1989/1990, t. 35/36, ss. 187-232.


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[Buk]], [[Buk Góralski]], [[Buk Pomorski]]
* [[Buk]], [[Buk Góralski]], [[Buk Pomorski]]

== Bibliografia ==
* Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski, ''Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik'', Sport i Turystyka, Warszawa 2001, ISBN 83-7200-583-4 (str. 130-131).


{{Gmina Przybiernów}}
{{Gmina Przybiernów}}

Wersja z 10:28, 17 lut 2015

Buk
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Buk. Dwór Flemingów (ob. Biblioteka Składowa Książnicy Śzczecińskiej)
Państwo zachodniopomorskie
Powiat

goleniowski

Gmina

Przybiernów

Sołectwo

Czarnogłowy

Wysokość

200 m n.p.m.

Liczba ludności 

33

Strefa numeracyjna

(+48) 91

Kod pocztowy

72-121 (Czarnogłowy)

Tablice rejestracyjne

ZGL

SIMC

0781575

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Buk (niem. Böck) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Przybiernów, 3 km na wschód od Czarnogłów, 6,5 km na południe-południowy zachód od Golczewa, 6,5 km na wschód od stacji kolejowej Rokita.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego. Buk jest miejscem corocznych, wakacyjnych plenerów artystycznych.

Historia

Herb Flemingów

Pierwsza wzmianka z 1225 roku przy rycerzu Mikołaju, od połowy XIII w. wieś siedzibą rodową Plotzów, którzy wybudowali zamek. W XIV w. Buk nabywają Flemmingowie (przybyli na Pomorze w XII w. z Flandrii (obecnie Belgia), w tym czasie stając się jednym z najpotężniejszych rodów Księstwa Zachodniopomorskiego. Flemingowie wznosząc na początku XIV w. nowy zamek Schlossgesessen (siedziba), z murem obronnym i wieżą bramną, nieco na południowy wschód od dotychczasowej warowni Plotzów, na wiele lat uczynili Buk swoją główną posiadłością. Ostatni dokładny opis zamku pochodzi z 1587 r. W XVI w. trzy rodziny Flemingów przeprowadzają się do nowych budynków, a opuszczony zamek popadł w XVII w. w ruinę. Zachowały się sklepienia beczułkowe i zwierciadlane.

Zabytki

  • Dwór późnorenesansowy z 1683 roku, z XV-wiecznymi piwnicami. Dwór powstał dla świerzańskiej linii Flemingów poprzez przebudowę gorzelni (Branhaus). Fasada, portal i narożniki boniowane, zdobienia gzymsami. Powyżej głównego wejściowego portalu nisza z tarczą herbową Flemingów. W XVIII w. od frontu, założono park francuski, leśny, obecnie o powierzchni 100 ha. Drzewostan dębowo-bukowy z grabowymi alejami oraz okazami lip i świerków. W 1770 roku Flemingowie dokonali podziału majątku, Buk przypadł Juliuszowi Fryderykowi. W XIX wieku dwór przebudowano. Będący w ruinie dwór odbudowano po 1979 roku. Od 1990 roku mieści się w nim Biblioteka Składowa szczecińskiej Książnicy Pomorskiej).
  • Ruiny zamku Flemingów z XIV wieku na południowy wschód od dworu, wcześniej w tym miejscu grodzisko z XII w.
  • Wały i fosy na planie czworokąta, będące pozostałością dawnego dworu Flemingów mierzęcińskich z połowy XVI wieku. Budynek murowany miał rzut litery "L". Założenie znajdowało się w zachodnim krańcu wsi, na terenie parku.
  • Cmentarz z XVI w. ze zniszczonym grobowcem Flemingów.

Przyroda

Bibliografia

  • Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski, Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 2001, ISBN 83-7200-583-4 (str. 130-131).
  • E.Cnotliwy, Siedziba rycerska w Buku, gm.Przybiernów w świetle archeologicznych badań weryfikacyjnych, „Materiały Zachodniopomorskie”, 1989/1990, t. 35/36, ss. 187-232.

Zobacz też