Konfederacja Spytka z Melsztyna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m poprawa linków |
→Bibliografia: drobne merytoryczne |
||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
* Prochaska, A., Konfederacja Spytka z Melsztyna (Lwów 1887) |
* Prochaska, A., Konfederacja Spytka z Melsztyna (Lwów 1887) |
||
* Sochacka, A., 'Konfederacja Spytka z Melsztyna z 1439 roku. Ruch ideologiczny czy rozgrywka polityczna?', Rocznik Lubelski 19 (1973): 41-65. |
* Sochacka, A., 'Konfederacja Spytka z Melsztyna z 1439 roku. Ruch ideologiczny czy rozgrywka polityczna?', Rocznik Lubelski 19 (1973): 41-65. |
||
* Czwojdrak B., "Kilka uwag o konfederacji Spytka z Melsztyna z 1439 roku." [w:] Średniowiecze powszechne i polskie t2. Katowice 2002. |
|||
{{Konfederacje w historii Polski}} |
{{Konfederacje w historii Polski}} |
||
Wersja z 15:20, 11 mar 2016
Konfederacja Spytka z Melsztyna 1439 (także konfederacja korczyńska[1]) – konfederacja zawiązana 3 maja 1439 w Nowym Mieście Korczynie przez proczeską opozycję szlachecką pod wodzą Spytka z Melsztyna; jeden z przejawów kryzysu wewnętrznego po śmierci Władysława II Jagiełły (1434), wywołanego rywalizacją między obozem oligarchicznym biskupa Zbigniewa Oleśnickiego, faktycznie rządzącym w okresie małoletniości (1434-38) króla Władysława Warneńczyka, a stronnictwem dworskim królowej Zofii Holszańskiej. Poniosła klęskę w bitwie pod Grotnikami.
Dążenie Jagiellonów do zdobycia korony czeskiej dla królewicza Kazimierza, czemu był przeciwny Oleśnicki, doprowadziło do zbliżenia dworu królewskiego z proczeską (sympatyzującą też z husytyzmem) szlachtą i częścią możnych, którym przewodził Spytek; pod jego przewodem na zjeździe w Nowym Mieście Korczynie 168 przedstawicieli rycerstwa ziemi krakowskiej, sandomierskiej, lubelskiej i Rusi, z udziałem przedstawicieli Wielkopolski i stronników królowej, zawiązało konfederację, której celem było "usunięcie zjawisk godzących w interesy ogółu, wywołanych młodocianym wiekiem króla", pod czym rozumiano ograniczenie wpływów Oleśnickiego. Gdy okazało się, że siły konfederatów są zbyt słabe, dwór (który oficjalnie nie przyznawał się do powiązań z konfederacją) w ostatniej chwili wycofał się z planów konfrontacji, przystając na kompromis z biskupem krakowskim; stronnicy królowej odstąpili Spytka, co następnego dnia (6 maja 1439) spowodowało jego klęskę w bitwie pod Grotnikami, w której konfederaci zostali rozbici, a Spytko zabity i pośmiertnie uznany wrogiem Polski. Obóz Oleśnickiego musiał się jednak zgodzić na ustępstwa, dopuszczając ludzi związanych z królową Zofią do urzędów, co w pełni zaowocowało dopiero w okresie panowania Kazimierza IV Jagiellończyka.
Jest to tym samym koniec istnienia silnego ruchu husyckiego w Polsce.
Zobacz też
- ↑ Konfederacji Spytka nie należy mylić z o rok wcześniejszą antyhusycką konfederacją Zbigniewa Oleśnickiego, również zawiązaną w Korczynie i także nazywana konfederacją korczyńską – właśnie w odpowiedzi na nią Spytek najechał i zdobył Korczyn
Bibliografia
- Prochaska, A., Konfederacja Spytka z Melsztyna (Lwów 1887)
- Sochacka, A., 'Konfederacja Spytka z Melsztyna z 1439 roku. Ruch ideologiczny czy rozgrywka polityczna?', Rocznik Lubelski 19 (1973): 41-65.
- Czwojdrak B., "Kilka uwag o konfederacji Spytka z Melsztyna z 1439 roku." [w:] Średniowiecze powszechne i polskie t2. Katowice 2002.
