Wolinianie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 12:52, 13 lip 2018

Wolinianie (łac.: Velunzani, Uelunzani) – plemię zachodniosłowiańskie zamieszkujące wyspę Wolin nad Zatoką Pomorską i ziemie przyległe, z głównym ośrodkiem w mieście Wolin.

Geograf Bawarski – anonimowy dokument z ok. 845 roku wymienia z nazwy plemię Wolinian, podając liczbę 70 zamieszkanych osad i miejscowości (łac. civitates)^[1]. W porównaniu z innymi sąsiednimi plemionami słowiańskimi (Pomorzan, Wieletów) terytorium Wolinian było względnie małe, ale gęsto zaludnione, ponieważ szacuje się, że w XI wieku istniała jedna osada na cztery kilometry kwadratowe^[2]. Wg niektórych historyków, było to najsilniejsze plemię pomorskie, co wynikało z kontrolowania wieloetnicznego emporium handlowego na terenie dzisiejszego miasta Wolin, znanego wówczas jako Jomsborg, Jumne, Julin lub Vineta^[2].

Pod koniec X w. polski książę Mieszko I i król Bolesław I Chrobry podbili część Pomorza, tocząc także walki z Wolinianami^[2]. Duża część terytorium Wolinian została w 1043 roku zniszczona przez duńskiego króla Magnusa I Dobrego, który jednak nie zdołał opanować go całkowicie^[3]. W połowie XI wieku zyski z handlu znacząco spadły z powodu załamania się z powodu załamania się z powodów politycznych rynków zbytu na terenie Polski. Wolinianie przyjmowali uchodźców politycznych z Danii, co spowodowało w 1098 roku najazd duńskiego króla Eryka I Zawsze Dobrego^[3]. W latach 1121-1122 polski książę Bolesław III Krzywousty podbił Wolinian oraz Księstwo Pomorskie Warcisława I, a następnie w 1124 roku rozpoczął chrystianizację ludności, którą na miejscu prowadził przysłany przez Krzywoustego Otton z Bambergu^[4]. W 1173 i 1184 roku Wolinianie zostali pokonani podczas kampanii wojskowych przeprowadzonych przez Duńczyków i utracili swoją niezależność^[3].

Upamiętnienie

W dzisiejszych czasach w mieście Wolin corocznie od kilkudziesięciu lat odbywa się Festiwal Słowian i Wikingów, w ramach której urządzane są spotkania pasjonatów tzw. rekonstrukcji historycznej z całego świata.

Od 2003 roku działa Stowarzyszenie Centrum Słowian i Wikingów „Wolin-Jomsborg-Wineta” które rozbudowuje skansen archeologiczny na wyspie Wolińska Kępa (rekonstrukcję wczesnośredniowiecznej zabudowy głównego grodu plemienia, Wolina, na podstawie oryginalnych obiektów mieszkalnych, rozpoznanych w trakcie wykopalisk archeologicznych) oraz prowadzi warsztaty rzemiosł dawnych w ramach tzw. żywej archeologii.

Bibliografia

Wolinianie – plemię pomorskie czy wieleckie?, [w:] (red.) G. Labuda, S. Tabaczyński, Studia nad etnogenezą Słowian i kultury Europy wczesnośredniowiecznej, t. II, Wrocław- -Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1988, s. 65–76
Piskorski J.M., Pomorze plemienne. Historia – Archeologia – Językoznawstwo, Poznań 2002
Filipowiak W., Wolinianie. Studium osadnicze, cz. 1: Materiały, Szczecin 1962

Zobacz też

↑ Johannes Hoops, Herbert Jankuhn, Heinrich Beck, Reallexikon der germanischen Altertumskunde Band 23, Walter de Gruyter, 2003, p.261, ISBN 3-11-017535-5
↑ ^a ^b ^c Jan M Piskorski, Pommern im Wandel der Zeiten, s. 31, ISBN 83-906184-8-6
↑ ^a ^b ^c Filipowiak, Wladyslaw: Wollin - ein frühmittelalterliches Zentrum an der Ostsee, [w:] Wieczorek, Alfried; Hinz, Hans (eds.): Europas Mitte um 1000, Stuttgart 2000, ss. 152-155
↑ Jan M Piskorski, Pommern im Wandel der Zeiten, s.36, ISBN 83-906184-8-6

[1] Johannes Hoops, Herbert Jankuhn, Heinrich Beck, Reallexikon der germanischen Altertumskunde Band 23, Walter de Gruyter, 2003, p.261, ISBN 3-11-017535-5

[:0-2] Jan M Piskorski, Pommern im Wandel der Zeiten, s. 31, ISBN 83-906184-8-6

[:1-3] Filipowiak, Wladyslaw: Wollin - ein frühmittelalterliches Zentrum an der Ostsee, [w:] Wieczorek, Alfried; Hinz, Hans (eds.): Europas Mitte um 1000, Stuttgart 2000, ss. 152-155

[4] Jan M Piskorski, Pommern im Wandel der Zeiten, s.36, ISBN 83-906184-8-6

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 [[Geograf Bawarski]] – anonimowy dokument z ok. 845 roku wymienia z nazwy plemię Wolinian, podając liczbę 70 zamieszkanych osad i miejscowości (łac. ''civitates'')<ref>Johannes Hoops, Herbert Jankuhn, Heinrich Beck, Reallexikon der germanischen Altertumskunde Band 23, Walter de Gruyter, 2003, p.261, ISBN 3-11-017535-5</ref>. W porównaniu z innymi sąsiednimi plemionami słowiańskimi (Pomorzan, Wieletów) terytorium Wolinian było względnie małe, ale gęsto zaludnione, ponieważ szacuje się, że w XI wieku istniała jedna osada na cztery kilometry kwadratowe<ref name=":0">Jan M Piskorski, ''Pommern im Wandel der Zeiten'', s. 31, <nowiki>ISBN 83-906184-8-6</nowiki> </ref>. Wg niektórych historyków, było to najsilniejsze plemię pomorskie, co wynikało z kontrolowania wieloetnicznego emporium handlowego na terenie dzisiejszego miasta [[Wolin (miasto)|Wolin]], znanego wówczas jako ''Jomsborg'', ''Jumne'', ''Julin'' lub ''Vineta''<ref name=":0" />.
+[[Plik:Swietowit wolinski.jpg|mały|342x342px|Figurka Świętowita znaleziona w 1974 r. na wyspie Wolin]]
-Pod koniec X w. polski książę [[Mieszko I]] i król [[Bolesław I Chrobry]] podbili część Pomorza, tocząc także walki z Wolinianami<ref name=":0" />. Duża część terytorium Wolinian została w [[1043]] roku zniszczona przez duńskiego króla [[Magnus I Dobry|Magnusa I Dobrego]], który jednak nie zdołał opanować go całkowicie<ref name=":1">Filipowiak, Wladyslaw: ''Wollin - ein frühmittelalterliches Zentrum an der Ostsee'', [w:] Wieczorek, Alfried; Hinz, Hans (eds.): Europas Mitte um 1000, Stuttgart 2000, ss. 152-155</ref>. W połowie XI wieku zyski z handlu znacząco spadły z powodu załamania się z powodu załamania się z powodów politycznych rynków zbytu na terenie Polski. Wolinianie przyjmowali uchodźców politycznych z Danii, co spowodowało w [[1098 w polityce|1098]] roku najazd duńskiego króla [[Eryk I Zawsze Dobry|Eryka I Zawsze Dobrego]]<ref name=":1" />. W latach 1121-1122 polski książę [[Bolesław III Krzywousty]] podbił Wolinian oraz Księstwo Pomorskie [[Warcisław I (książę pomorski)|Warcisława I]], a następnie rozpoczął chrystianizację ludności<ref>Jan M Piskorski, ''Pommern im Wandel der Zeiten'', s.36, ISBN 83-906184-8-6</ref>. W [[1173 w polityce|1173]] i [[1184]] roku Wolinianie zostali pokonani podczas kampanii wojskowych przeprowadzonych przez Duńczyków i utracili swoją niezależność<ref name=":1" />.
+Pod koniec X w. polski książę [[Mieszko I]] i król [[Bolesław I Chrobry]] podbili część Pomorza, tocząc także walki z Wolinianami<ref name=":0" />. Duża część terytorium Wolinian została w [[1043]] roku zniszczona przez duńskiego króla [[Magnus I Dobry|Magnusa I Dobrego]], który jednak nie zdołał opanować go całkowicie<ref name=":1">Filipowiak, Wladyslaw: ''Wollin - ein frühmittelalterliches Zentrum an der Ostsee'', [w:] Wieczorek, Alfried; Hinz, Hans (eds.): Europas Mitte um 1000, Stuttgart 2000, ss. 152-155</ref>. W połowie XI wieku zyski z handlu znacząco spadły z powodu załamania się z powodu załamania się z powodów politycznych rynków zbytu na terenie Polski. Wolinianie przyjmowali uchodźców politycznych z Danii, co spowodowało w [[1098 w polityce|1098]] roku najazd duńskiego króla [[Eryk I Zawsze Dobry|Eryka I Zawsze Dobrego]]<ref name=":1" />. W latach 1121-1122 polski książę [[Bolesław III Krzywousty]] podbił Wolinian oraz Księstwo Pomorskie [[Warcisław I (książę pomorski)|Warcisława I]], a następnie w 1124 roku rozpoczął chrystianizację ludności, którą na miejscu prowadził przysłany przez Krzywoustego [[Otton z Bambergu]]<ref>Jan M Piskorski, ''Pommern im Wandel der Zeiten'', s.36, ISBN 83-906184-8-6</ref>. W [[1173 w polityce|1173]] i [[1184]] roku Wolinianie zostali pokonani podczas kampanii wojskowych przeprowadzonych przez Duńczyków i utracili swoją niezależność<ref name=":1" />.
 == Upamiętnienie ==