Ślężanie
Ślężanie – plemię Słowian zachodnich z grupy lechickiej zamieszkujące w średniowieczu wschodnią część Dolnego Śląska, od Niemczy, przez obszar wokół góry Ślęży i rzeki Ślęzy aż po okolice Wrocławia[1].
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Ich nazwa została najprawdopodobniej zaczerpnięta od rzeki Ślęzy, nad którą posiadali swoje siedziby[a][2]. Od ich nazwy wywodzi się nazwa całego regionu, Śląsk[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wymienieni ok. 845 roku w formie Sleenzane[4] w Geografie Bawarskim jako plemię posiadające 15 grodów[1]. W czasie hegemonii Wielkiej Morawy po 885 znaleźli się pod jej wpływem[1]. Po upadku Morawy pozostawali w kręgu wpływów czeskich wg przekazów Al-Masudiego (943) i Ibrahima ibn Jakuba (963)[5]. Ok. 985–990 roku wedle przekazu kroniki Thietmara z Merseburga[6] i Mnicha Sazawskiego[7] w granicach państwa Mieszka I[5]. W datowanym na 1086 dokumencie praskim widnieją pod nazwą Zlasane[8].
Z dawnego rodu książąt śląskich wywodzi się najprawdopodobniej Piotr Włostowic, na co wskazuje umiejscowienie jego włości rodzinnych w tak ważnych dla Śląska miejscach, jak wrocławski Ołbin, wyspa Piasek, ziemie wokół góry Ślęży oraz należący do Bogusława, brata Piotra teren lewobrzeżnego przedlokacyjnego Wrocławia[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wacław Korta podnosi, że niezwykle rzadko spotyka się ludu biorące swą nazwę od gór, podczas gdy nazewnictwo zaczerpnięte od wód jest nagminne[2][3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Żerelik 2002 ↓, s. 36–37.
- ↑ a b Korta 2003 ↓, s. 11–14.
- ↑ a b Wacław Korta. Spór o nazwę Śląska. „Sobótka”, s. 165–186, 1986.
- ↑ Zakrzewski 1917 ↓, s. 4.
- ↑ a b Żerelik 2002 ↓, s. 37–39.
- ↑ Thietmari meseburgensis episcopi chronicon. post editionem Ioh. M. Lappenbergii recognovit Fridericus Kurze. Hanower: impensis Bibliopolii Hahniani, 1889, s. 94, seria: Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum ex monumentis Germaniae historicis separatim editi. OCLC 1085655093.
- ↑ Mnich sazawski: Monachi Sazaviensis Continuatio Cosmae. [dostęp 2022-08-27]. Cytat: 990. […] Item eodem anno Nemci perdita est. – Niemcza została stracona. (łac.).
- ↑ Cosmas, Scriptorum rerum bohemicarum, tomus I, Praga 1783, s. 167–170 (łac.).
- ↑ Stanisław Bieniek: Piotr Włostowic, postać z dziejów średniowiecznego Śląska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 34–35.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rościsław Żerelik: Dzieje Śląska do 1526 roku. W: Marek Czapliński (red.): Historia Śląska. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002. ISBN 83-229-2213-2.
- Stanisław Zakrzewski, Opis grodów i terytoryów z północnej strony Dunaju czyli t. z. Geograf Bawarski, Lwów 1917, s. 4.
- Wacław Korta: Historia Śląska do 1763 roku. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2003. ISBN 83-7181-283-3.