Koralowina

Gałązki koralowca

Koral – szkielety węglanowe koralowców. Nazwa wywodzi się od łacińskiej nazwy organizmów morskich z podgromady koralowców Corrallium, zamieszkujących morza strefy ciepłej i gorącej.

Właściwości

• Symbol chemiczny: CaCO₃
• Układ krystalograficzny: trygonalny
• Barwa: biały, różowy, różowoczerwony, łososioworóżowy, czerwony, ciemnoczerwony, niebieski (bardzo rzadki)
• Połysk: matowy do szklistego
• Twardość w skali Mohsa: 3,5-4
• Gęstość: 2,6-2,7
• Luminescencja: blado fioletowa lub ciemno purpurowa
• Rysa: biała
• Przełam: nierówny, haczykowaty, kruchy
• Łupliwość: brak

Korale są pochodzenia organicznego. Są to szkielety wapienne koralowców. Większość koralowców tworzy rafy, atole i ławice o gęsto rozgałęzionych pniach. Pnie kolonii koralowej dochodzą średnio do 40 cm wysokości, gałązki do 4-6 cm grubości. Właśnie te szkielety, wytwarzane przez niewielkie polipy, wykorzystuje się jako materiał jubilerski.

• W stanie surowym kawałki korali są matowe, po wypolerowaniu mają połysk szklisty.
• Korale są wrażliwe na wysoką temperaturę, kwasy i gorące kąpiele.
• Barwa może z biegiem czasu zblaknąć (barwę można przywrócić przez zanurzenie w wodzie utlenionej).
• Wyróżnia się wiele odmian, przyjmując za podstawę klasyfikacji barwę korali lub miejsce występowania.
• Pod względem barwy Włosi dzielą korale na 9 grup: białe, białe w różowe plamki, krwiste, bladoróżowe (2 odmiany), czerwone, ciemnoczerwone i o barwie granatów. Podobną klasyfikację stosują Francja, Niemcy i Wielka Brytania.
• Głównym miejscem handlu jest Torre del Greco (okolice Neapolu - Włochy) , gdzie obrabia się ¾ korali wyłowionych na całym świecie.

Występowanie

Korale szlachetne żyją w morzach, tworzą ławice na głębokości od 3 do 50 m. W Japonii znaleziono kolonię dochodzącą do 1 m wysokości. Z wyłowionych korali usuwa się miękkie części, następnie sortuje według jakości, uwzględniając grubość koralowiny, gałązek, barwę oraz skazy.

Miejsca występowania i charakterystyka

• Najliczniej występują w Morzu Śródziemnym, wzdłuż wybrzeży Algierii i Tunezji, zachodnich Włoch, Korsyki, Sardynii, Sycylii – ławice rozwijają się na dnie skalistym i kamienistym, często pod skalnymi przewieszkami. Ich gałązki zwrócone są ku dołowi. Połów tych korali nie jest łatwy, trzeba je wyszukiwać wśród załomów skalnych.
• Do wysoko cenionych należą korale algierskie , które dają najmniej odpadów przy obróbce.
• Wzdłuż Archipelagu Malajskiego występują korale czarne (Accarbaar) – najwyżej cenione w handlu. Podobne występują w Morzu Czerwonym i u wybrzeży zachodnich Indii.
• U brzegów Afryki i wysp Samoa występują wysoko cenione korale Akori – czerwone, fioletowe, niebieskie.
• Korale japońskie (ciemnoczerwone – Moro i bladoróżowe – Boke) przewyższają wielkością i grubością korale włoskie.

Zastosowanie

Do celów zdobniczych poszukiwany jest koral szlachetny, o najbardziej żywej, czerwonej barwie. Bywają również jego odmiany białe, różowe lub białe w różowe plamki. Korale dostarczają materiału jubilerskiego. Służą do wyrobu koralików - do wyrobu naszyjników i bransoletek; także do przedmiotów artystycznych i rzeźb. W Polsce naszyjniki z korali stanowią nieodłączną ozdobę regionalnego stroju krakowskiego. Nie wszystkie gałązki nadają się do obróbki, przede wszystkim ze względu na zbyt małą średnicę i małą spoistość materiału. Koralom poddawanym obróbce nadaje się zwykle kształt obły, kulisty i kaboszonowy. W złotnictwie najbardziej poszukiwane są korale o czerwonej (rejon Morza Śródziemnego), czarne (Hawaje), niebieskie (Kamerun) oraz białe (Japonia).

Bibliografia

• K. Maślankiewicz Kamienie szlachetne – Wyd. Geologiczne 1982
• N.Sobczak Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych – Wyd. Alfa 1986
• W.Schuman Kamienie szlachetne i ozdobne – Wyd. Alma-Press 2004