United States Navy

United States Navy

Godło departamentu marynarki
Państwo	Stany Zjednoczone
Siły zbrojne	Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych
Nazwa skrócona	US Navy
Data utworzenia	13 października 1775
Prefiks	USS
Bandera
Proporzec
Motto	Honor, Courage, Commitment
Najwyższe dowództwa
Cywilne	prezydent Stanów Zjednoczonych sekretarz obrony sekretarz marynarki
Wojskowe	szef operacji morskich dowództwo systemów morskich
Wydzielone części składowe
United States Navy United States Marine Corps

United States Navy (US Navy) – marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych; jeden z rodzajów amerykańskich sił zbrojnych odpowiedzialny za organizację, szkolenie oraz wyposażenie morskich sił zbrojnych – w tym Korpusu Piechoty Morskiej – do prowadzenia działań bojowych na morzu. W szczególności, zadaniem marynarki i piechoty morskiej Stanów Zjednoczonych jest poszukiwanie i niszczenie nieprzyjacielskich sił morskich oraz powstrzymywanie jego handlu morskiego; w celu zdobycia i utrzymania ogólnej przewagi morskiej; kontroli obszarów morskich o żywotnym znaczeniu, ochrony żywotnych linii żeglugowych; ustanowienia i utrzymania lokalnej przewagi (w tym powietrznej) w obszarze działań morskich; zajmowanie i obrona baz morskich; oraz przeprowadzanie operacji lądowych i powietrznych niezbędnych do prowadzenia kampanii morskich.

Dowództwo

Instytucjonalnie zarządza US Navy Departament Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (U.S. Department of Navy), kierowany przez cywilnego urzędnika w randze ministra – sekretarza Marynarki Wojennej (Secretary of Navy), choć od 1947 pozostającego poza ścisłym kierownictwem rządu Stanów Zjednoczonych, tzw. gabinetem (cabinet). Bezpośrednim przełożonym sekretarza Marynarki Wojennej jest sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych (Secretary of Defence).

Najwyższym dowódcą wojskowym United States Navy jest szef operacji morskich (Chief of Naval Operations), któremu podlegają poszczególne dowództwa niższego rzędu.

Pozostałe dowództwa

• Dowództwa techniczne:
  • Dowództwo Systemów Morskich (Naval Sea Systems Command – NAVSEA)
  • Dowództwo Systemów Powietrznych (Naval Air Systems Command – NAVAIR)
  • Dowództwo Systemów Wojny Kosmicznej i Morskiej (Space and Naval Warfare Systems Command – SPAWAR)
  • Dowództwo Inżynieryjne Zaplecza Marynarki (Naval Facilities Engineering Command – NAVFAC)
  • Dowództwo Systemów Zaopatrzenia Marynarki (Naval Supply Systems Command – NAVSUP)
• Inne dowództwa:
  • Dowództwo Logistyki (The Military Sealift Command) – MSC, Waszyngton, DC, USA
  • Dowództwo Edukacji i Wyszkolenia (Naval Education and Training) – CNET, Pensacola, Floryda, USA
  • Dowództwo Budownictwa Morskiego (Naval Construction Force – NCF), Norfolk, Wirginia, USA
  • Dowództwo Rezerwy Marynarki Wojennej (Naval Reserve Force), Norfolk, Wirginia, USA

Zadania US Navy

• Anti-Air Warfare (AAW). AAW obejmuje zwalczanie zagrożeń ze strony broni powietrznych wystrzeliwanych z powietrza, powierzchni bądź tez spod wody.
• Anti-Submarine Warfare (ASW) obejmuje skoordynowana obronę za pomocą sił powietrznych (samolotów, helikopterów i pojazdów bezzalogowych), nawodnych i podwodnych przed atakiem przeprowadzanym spod wody. Z uwagi na niezwykle trudne środowisko działania, przeciwdziałanie temu rodzajowi zagrożeń stanowi jedno z najbardziej trudnych zadań.
• Anti-Surface Warfare (ASUW) przeciwdziałanie zagrożeniom płynącym ze strony wrogich sil nawodnych, za pomocą własnych sił nawodnych, powietrznych i podwodnych, a także służb specjalnych i wywiadowczych.
• Strike Warfare (STW) zadania uderzeniowe przeciwko celom lądowym, przeprowadzane za pomocą lotnictwa bazującego na pokładach lotniskowców, morskich wersji pocisków manewrujących, artylerii okrętowej oraz sił specjalnych
• Amphibious Warfare (AMW) operacje o charakterze desantowym za morza przeprowadzane za pomocą sił morskich i lądowych na wrogie lub potencjalnie wrogie terytorium lądowe. Operacje tego typu angażują wszelkich typów okręty, bronie oraz siły specjalne, a także siły lądowe. Siły morskie odpowiedzialne są w tym przypadku za bezpieczne lądowanie sił powietrznych lub powietrzno-lądowych w drugim rzucie.
• Command and Control Warfare (C2W) zarządzanie i kontrola integruje działania zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa operacyjnego, operacyjne działania pozoracyjne, działania psychologiczne, wojny elektronicznej oraz dezinformacyjne, a także ochronę sił własnych i sojuszniczych przed takimi działaniami ze strony przeciwnika.
• Special Operations. Maritime Special Operations Forces (SOF) morskie siły specjalne zapewniają pośrednie i bezpośrednie wsparcie dla działań zmierzających do opanowania przestrzeni morskiej oraz misji demonstracji siły. Zdolne do działań tajnych siły SOF zapewniają zaawansowany poziom operacji wojskowych, hydrograficznych, rekonesansu, poszukiwań bojowych oraz akcji ratowniczych i dywersyjnych na zapleczu przeciwnika.
• Mine Warfare (MW) operacje zarówno defensywne związane ze zwalczaniem zagrożeń minowych Mine Counter Measures (MCM) jak i ofensywne w tym samym zakresie
• Naval Control of Shipping (NCS). Międzynarodowe operacje morskie wymagają niekiedy określonych form kontroli i koordynacji w danym regionie. Zapewnia to wsparcie dla dowództwa, oraz redukuje zakres niezbędnej obserwacji i rekonesansu, a także ułatwia zarządzanie międzynarodowymi siłami i zapobiega niepotrzebnym działaniom konfrontacyjnym z siłami przeciwnika.

Ważniejsze związki operacyjne

• Flota Atlantyku (U.S. Atlantic Fleet), Norfolk, Wirginia, USA
  • II Flota (2nd Fleet), Norfolk, Wirginia, USA
• Flota Pacyfiku (U.S. Pacific Fleet), Pearl Harbor, Hawaje, USA
  • III Flota (3rd Fleet), San Diego, Kalifornia, USA
  • VII Flota (7th Fleet), Yokosuka, Japonia
• Południowe Siły Morskie (U.S. Naval Forces Southern Command – NAVSO), Mayport, Floryda, USA
• Siły Morskie w Europie (U.S. Naval Forces, Europe – NAVEUR), Londyn, Wielka Brytania
  • VI Flota (6th Fleet), Gaeta, Włochy
• Środkowe Siły Morskie (U.S. Naval Forces Central Command – NAVCENT), Manama, Bahrajn
  • V Flota (5th Fleet), Manama, Bahrajn

Personel marynarki

W marynarce wojennej Stanów Zjednoczonych, służbę wojskową pełni 332 161 osób, w tym:

• 51 188 oficerów;
• 276 574 marynarzy niższych stopni;
• 4399 kadetów marynarki wojennej.

Dodatkowo, w rezerwie pozostaje 119 735 osób. Departament Marynarki Stanów Zjednoczonych, zatrudnia także ponad 185 tysięcy pracowników cywilnych.

Okręty

Dla wykonywania swoich zadań, Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych dysponuje 72 okrętami podwodnymi o napędzie jądrowym, 11 lotniskowcami uderzeniowymi (wszystkie o napędzie jądrowym), 9 uniwersalnymi okrętami desantowymi, 22 krążownikami rakietowymi, 60 niszczycielami, 27 fregatami, 19 okrętami desantowymi i ponad 100 mniejszymi jednostkami. W 2011 posiadała łącznie 286 okręty bojowe.

US Navy dysponuje również około 4000 samolotami i śmigłowcami, działającymi z lotniskowców i w ramach skrzydeł lądowych. Służy w niej 353,5 tys. ludzi w służbie czynnej (czerwiec 2006). Czasami współpracuje z Korpusem Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych i Strażą Wybrzeża.

Lotniskowce

• 0 typu Gerald R. Ford (1 w budowie, ma wejść do służby w 2015 roku w miejsce USS Enterprise, 2 kolejne planowe)
• 10 typu Nimitz (napęd jądrowy)
• 1 typu Enterprise (napęd jądrowy)

Uniwersalne okręty desantowe

Przenoszą helikoptery i samoloty pionowego startu AV-8 Harrier, a w przyszłości wyposażone będą w F-35B. Mają też wbudowany dok w którym mogą przewozić łodzie i poduszkowce desantowe. Okręt przewozi batalion piechoty morskiej.

• 8 typu Wasp
• 1 typu Tarawa
• 0 typu America (w budowie)

Okręty podwodne

Wszystkie okręty posiadają napęd jądrowy.

• 18 typu Ohio – 14 uzbrojone w pociski balistyczne Trident II D-5, 4 przezbrojone obecnie w pociski manewrujące Tomahawk
• 8 typu Virginia (3 okręty w budowie, planowane – 30)
• 3 typu Seawolf
• 43 typu Los Angeles

Krążowniki

• 22 typu Ticonderoga

Niszczyciele

• 60 typu Arleigh Burke (stan na listopad 2011, kolejne 5 w budowie)
• 0 typu Zumwalt (stan na 28 września 2008, 2 w budowie)

Fregaty

• 27 typu Oliver Hazard Perry (stopniowo wycofywane ze służby)

Littoral combat ship

• 1 typu Freedom (3 okręty w budowie, planowane – 20)
• 1 typu Independence (1 okręt w budowie, planowane – 12)

Okręty desantowe

• 2 typu Austin (stopniowo wycofywane, stan na listopad 2011)
• 5 typu San Antonio (5 w budowie)

Okręty desantowe-doki

• 8 typu Whidbey Island
• 4 typu Harpers Ferry

Lotnictwo marynarki

Samolot	Zdjęcie	Producent	Typ	Wersja	Liczba sztuk	Uwagi
Samoloty myśliwskie
	McDonnell Douglas F/A-18 Hornet	Stany Zjednoczone	myśliwiec wielozadaniowy	F/A-18A F/A-18B F/A-18C F/A-18D	74 26 286 47	Zostaną zastąpione przez F-35C.
	Boeing F/A-18E/F Super Hornet	Stany Zjednoczone	myśliwiec wielozadaniowy	F/A-18E F/A-18F	489	Zamówiono 556.
					922
Specjalnego przeznaczenia
	Boeing EA-18G Growler	Stany Zjednoczone	walka elektroniczna	EA-18G	36	Zamówiono 114, zastępują, EA-6B Prowler, samoloty posiadają zdolności bojowe.
	Boeing E-6 Mercury	Stany Zjednoczone	walka elektroniczna	E-6B	16
	Lockheed EP-3 ARIES II	Stany Zjednoczone	walka elektroniczna	EP-3E	11
	Lockheed P-3 Orion	Stany Zjednoczone	morski patrolowiec	P-3C	154	Zostanie zastąpiony przez Boeing P-8 Poseidon.
	Grumman E-2 Hawkeye	Stany Zjednoczone	wczesne ostrzeganie i dowodzenie	E-2C	67
					284
Samoloty transportowe
	Grumman C-2 Greyhound	Stany Zjednoczone	pokładowy transportowiec	C-2A	34
	Douglas C-9 Nightingale	Stany Zjednoczone	transportowy	C-9B	15	Zastąpowane przez C-40.
	Gulfstream C-20	Stany Zjednoczone	transport pasażerski	C-20A C-20D C-20G	1 2 5
	Gulfstream C-37	Stany Zjednoczone	transport pasażerski	C-37A C-37B	1 3
	Cessna UC-35	Stany Zjednoczone	transport pasażerski	UC-35D	1
	Boeing C-40 Clipper	Stany Zjednoczone	transportowy/pasażerski/VIP	C-40A	9
	Lockheed C-130 Hercules	Stany Zjednoczone	transportowy	C-130T	19
					90
Samoloty szkolno-treningowe
Plik:F-5N from VFC-111 Sundowners taxiing.jpg	F-5F/N Tiger II	Stany Zjednoczone	myśliwiec treningowy	F-5F F-5N	3 41	Eskadra agresorów, wykorzystywane do pozorowania przeciwników.
	Beechcraft T-6 Texan II	Stany Zjednoczone	szkolenie wstępne	T-6A T-6B	49 12	Zastapują T-34 Mentor.
	North American Sabreliner	Stany Zjednoczone	szkolny	T-39G T-39N	9 7
	Beech T-44 Pegasus	Stany Zjednoczone	szkolny	T-44A	52
	T-45 Goshawk	Stany Zjednoczone	szkolenie zaawansowane	T-45C	218
					391
Śmigłowce
	Bell HH-1N Twin Huey	Stany Zjednoczone	śmigłowiec SAR	HH-1N	11
	Boeing CH-46 Sea Knight	Stany Zjednoczone	śmigłowiec SAR	HH-46D	10
	Sikorsky HH-60 Rescue Hawk	Stany Zjednoczone	śmigłowiec SAR	HH-60H	49
	Sikorsky MH-53 Sea Dragon	Stany Zjednoczone	śmigłowiec wielozadaniowy	MH-53E	36
	Sikorsky MH-60 Seahawk	Stany Zjednoczone	śmigłowiec wielozadaniowy	MH-60R MH-60S	76 145	Zamówiono 300. Zamówiono 273.
	Sikorsky SH-60 Seahawk	Stany Zjednoczone	śmigłowiec ZOP	SH-60B SH-60F	129 60
	Bell TH-57 Sea Ranger	Stany Zjednoczone	śmigłowiec szkolny	TH-57B TH-57C	44 85
					645
Suma
					2332

Główne bazy US Navy

Atlantyk

• NS Norfolk, Wirginia – 6 lotniskowców, 7 krążowników, 21 niszczycieli, 7 fregat, 12 okrętów podwodnych
• Mayport, Floryda – 1 lotniskowiec, 4 krążowniki, 4 niszczyciele, 9 fregat
• Pascagoula, Missisipi – 2 fregaty
• NSB New London, Connecticut – 14 okrętów podwodnych
• Portsmouth, New Hampshire – 4 okręty podwodne
• NSB Kings Bay, Georgia – 7 okrętów podwodnych

Pacyfik

• Pearl Harbor, Hawaje – 3 krążowniki, 5 niszczycieli, 2 fregaty, 16 okrętów podwodnych
• NB San Diego, Kalifornia – 2 lotniskowce, 6 krążowników, 13 niszczycieli, 5 fregat, 5 okrętów podwodnych
• Everett, Waszyngton – 1 lotniskowiec, 1 niszczyciel, 3 fregaty
• Bremerton, Waszyngton – 1 lotniskowiec, 1 okręt podwodny
• Bangor, Waszyngton – 11 okrętów podwodnych
• Guam – 2 okręty podwodne
• United States Fleet Activities Yokosuka, Japonia – 1 lotniskowiec, 2 krążowniki, 5 niszczycieli, 2 fregaty

Strefy odpowiedzialności flot US Navy (2007)

Historia

Za początek dziejów floty uważa się akt Kongresu Kontynentalnego 13 października 1775, który zakładał wprowadzenie do służby dwóch okrętów w celu zatrzymywania statków dostarczających broń dla brytyjskich garnizonów w Ameryce. Podczas wojny rewolucyjnej owa Flota Kontynentalna wprowadziła do służby razem około 50 okrętów, z czego najwyżej 20 było w służbie w danym momencie. Największe jednostki były wielkości fregaty. Ta pośpieszenie zaimprowizowana i niedoświadczona siła była znacząco słabsza od ówczesnej floty brytyjskiej. Główne działania morskie przeciwko Brytyjczykom podczas wojny były prowadzone przez flotę sprzymierzonej Francji.

Po zakończeniu wojny Flota Kontynentalna została całkowicie rozwiązana, głównie z powodu trudności finansowych w jej utrzymaniu. Właściwy początek profesjonalnej amerykańskiej marynarki wojennej to akt Kongresu z 1794 wyznaczający fundusze na budowę sześciu nowoczesnych fregat żaglowych. Pierwsze trzy, „United States”, „Constellation” i „Constitution”, weszły do służby w 1797. Okręty te odznaczyły się podczas wojny brytyjsko-amerykańskiej w latach 1812-1814. Flota amerykańska nie posiadała okrętów liniowych, tak więc starcie z głównymi siłami brytyjskimi nie wchodziło w grę. Za to nowoczesne, szybkie i świetnie zaprojektowane amerykańskie fregaty wygrały kilka pojedynków z fregatami brytyjskimi, co było dużym ciosem dla brytyjskiego prestiżu. Ponadto flota amerykańska z powodzeniem walczyła z okrętami brytyjskimi na wodach śródlądowych jezior Erie, Ontario i Champlain.

Przez prawie cały XIX wiek amerykańska marynarka była małą siłą, która nie miała wielu okazji do działań zbrojnych. Wyjątkiem były lata wojny secesyjnej, podczas której flota Unii szybko stała się pokaźną siłą, wykorzystującą wiele najnowszych zdobyczy technicznych owego okresu, w tym okręty pancerne klasy monitor (bitwa w zatoce Hampton Roads). Jednak słabość przemysłu Konfederacji (stanów południa) i fakt, że prawie cała flota pozostała wierna Unii podczas wojny spowodowały, że flota amerykańska nie miała prawie żadnych okazji do walki na otwartym morzu z równorzędnym przeciwnikiem. Głównym jej przeznaczeniem była blokada morska wybrzeża stanów południowych. Większość działań odbywała się w pobliżu południowego wybrzeża i na rzece Missisipi, gdzie okręty floty walczyły głównie przeciwko bateriom dział na lądzie. Po zakończeniu wojny flota została ponownie prawie całkowicie zdemobilizowana.

Przez następne lata flota była niezwykle słaba, słabsza nawet niż floty niektórych krajów Ameryki Łacińskiej. Był to okres całkowitej dominacji floty brytyjskiej na oceanach świata, podczas którego Stany Zjednoczone, tak jak wiele innych krajów, nie widziały powodu do budowania nowoczesnych okrętów. Sytuacja zaczęła się zmieniać po 1880 kiedy rozwój potęgi przemysłowej Stanów Zjednoczonych umożliwił budowę potężnej floty, mogącej na dłuższą metę dorównać flocie brytyjskiej. Budowano zwłaszcza okręty nowych klas: pancerniki i krążowniki. Przy końcu XIX wieku flota amerykańska urosła na tyle, by bez większego trudu pokonać flotę hiszpańską podczas wojny amerykańsko-hiszpańskiej (bitwa pod Santiago de Cuba). W latach 1907-1909 Wielka Biała Flota złożona z amerykańskich pancerników okrążyła świat demonstrując rosnącą potęgę morską Stanów Zjednoczonych.

W następnych latach rozwój był jeszcze szybszy, a podstawową siłą bojową stały się nowe pancerniki – drednoty. W 1917, w momencie przystąpienia Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej, flota amerykańska prawie dorównywała potęgą flocie brytyjskiej. W latach powojennych ta równowaga została formalnie ustanowiona przez postanowienia Traktatu Waszyngtońskiego i utrzymała się prawie do wybuchu II wojny światowej. Po 1939 rozpoczęto gigantyczny na owe czasy program budowy okrętów wojennych, który w ciągu kilku lat przekształcił flotę amerykańską w najpotężniejszą flotę świata.

Japoński atak na bazę amerykańskiej floty w Pearl Harbor na Hawajach zapoczątkował udział floty amerykańskiej w wojnie. Walki z siłami Japonii na Pacyfiku w latach 1941-1945 stanowiły największe wydarzenia w historii floty. Decydujące znaczenie odgrywały w nich lotniskowce. Okręty amerykańskie walczyły również na Atlantyku i Morzu Śródziemnym przeciwko siłom Niemiec i Włoch, a także incydentalnie Francji rządu Vichy.

Po 1945 nowym konkurentem floty amerykańskiej stała się Marynarka ZSRR, która począwszy od lat 60. stała się groźnym przeciwnikiem, choć mimo starań nigdy nie była w stanie dorównać flocie amerykańskiej. Po rozpadzie ZSRR w 1991 wartość bojowa floty rosyjskiej spadła do bardzo niskiego poziomu, gwarantując flocie amerykańskiej dominację na oceanach świata na przełomie XX i XXI wieku.

Cechą floty amerykańskiej jest stopień innowacyjności, co w ścisły sposób związane jest z gospodarką USA, a jednocześnie umożliwia osiąganie przewagi nad przeciwnikami.

Bibliografia

• US Navy Ships: Introduction (ang.)

Linki zewnętrzne

• strona US Navy