Argentyt: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m wstawiam parametr wikisłownik=argentyt w {{Minerał infobox}}
drobne techniczne i red.
Linia 9: Linia 9:
| grafika6_opis =
| grafika6_opis =
| Inne nazwy = błyszcz srebra
| Inne nazwy = błyszcz srebra
| Skład chemiczny = [[siarczek srebra]] (Ag<sub>2</sub>S)
| Skład chemiczny = [[siarczek srebra]] ({{chem|Ag|2|S}})
| Twardość w skali Mohsa = 2–2,5
| Twardość w skali Mohsa = 2–2,5
| Przełam = muszlowy lub haczykowy
| Przełam = muszlowy lub haczykowy
Linia 27: Linia 27:
|wikisłownik = argentyt
|wikisłownik = argentyt
}}
}}
'''Argentyt''' ([[łacina|łac.]] ''argentum'' = "srebro") – rzadki [[minerał]] z grupy [[Siarczki|siarczków]], rozpowszechniony tylko w niektórych rejonach Ziemi.
'''Argentyt''' ({{łac.|argentum}} ‘srebro’) – rzadki [[minerał]] z grupy [[Siarczki|siarczków]], rozpowszechniony tylko w niektórych rejonach Ziemi.


== Właściwości ==
== Właściwości ==
Tworzy kryształy mające postać sześcianów, ośmiościanów i ich kombinacji. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] ziarnistych, skrytokrystalicznych i dendrycznych. Często tworzy wrostki w innych minerałach (takich jak: [[galena]], [[piryt]]). Jest trwały, poniżej 179&nbsp;°C przechodzi w modyfikację jednoskośną ([[akantyt]]). Jest izostrukturalny z [[kupryt]]em.
Tworzy kryształy mające postać sześcianów, ośmiościanów i ich kombinacji. Występuje w [[skupienia minerałów|skupieniach]] ziarnistych, skrytokrystalicznych i dendrycznych. Często tworzy wrostki w innych minerałach (takich jak: [[galena]], [[piryt]]). Jest trwały, poniżej {{C|179}} przechodzi w modyfikację jednoskośną ([[akantyt]]). Jest izostrukturalny z [[kupryt]]em.
Jest kowalny, [[ciągliwość|ciągliwy]], strugalny – doskonale daje się kroić nożem. Jest plastyczny, często zawiera domieszki [[miedź|miedzi]], [[Ołów|ołowiu]], [[żelazo|żelaza]], [[antymon]]u.
Jest kowalny, [[ciągliwość|ciągliwy]], strugalny – doskonale daje się kroić nożem – i plastyczny. Często zawiera domieszki [[miedź|miedzi]], [[Ołów|ołowiu]], [[żelazo|żelaza]], [[antymon]]u.


== Występowanie ==
== Występowanie ==
Linia 38: Linia 38:
Miejsca występowania: [[Niemcy]] ([[Saksonia]], [[Harz]], [[Rudawy]]), [[Stany Zjednoczone|USA]] ([[Nevada]]), [[Meksyk]] i [[Czechy]] (Jachymov), [[Norwegia]], [[Wielka Brytania]] ([[Kornwalia]]), [[Peru]], [[Chile]].
Miejsca występowania: [[Niemcy]] ([[Saksonia]], [[Harz]], [[Rudawy]]), [[Stany Zjednoczone|USA]] ([[Nevada]]), [[Meksyk]] i [[Czechy]] (Jachymov), [[Norwegia]], [[Wielka Brytania]] ([[Kornwalia]]), [[Peru]], [[Chile]].


W Polsce stanowi pospolity składnik wielu srebronośnych żył hydrotermalnych na Dolnym Śląsku. Występuje też w okolicach Lubina w łupkach miedzionośnych.
W Polsce stanowi pospolity składnik wielu srebronośnych żył hydrotermalnych na Dolnym Śląsku. Występuje też w okolicach [[Lubin]]a w łupkach miedzionośnych.


== Zastosowanie ==
== Zastosowanie ==
Jest najważniejszą [[ruda|rudą]] [[srebro|srebra]] ('''zawiera 87% Ag'''). {{fakt|Minerał bardzo poszukiwany i wysoko ceniony przez kolekcjonerów.|data=2015-05}} Dobrze wykształcone kryształy osiągają wagę do 4 kg (pochodzenie: Niemcy).
Jest najważniejszą [[ruda|rudą]] [[srebro|srebra]] (zawiera 87% Ag). {{fakt|Minerał bardzo poszukiwany i wysoko ceniony przez kolekcjonerów.|data=2015-05}} Dobrze wykształcone kryształy osiągają wagę do 4&nbsp;kg (pochodzenie: Niemcy).


Ponieważ znany już był od [[starożytność|starożytności]] i od starożytności wydobywany, aktualnie większość jego złóż jest wyeksploatowana.
Ponieważ był od [[starożytność|starożytności]] wydobywany, aktualnie większość jego złóż jest wyeksploatowana.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
{{commonscat|Argentite}}
{{commonscat|Argentite}}
* {{cytuj książkę |autor =Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld | tytuł =Leksykon przyrodniczy. Minerały | wydawca = Świat Książki| miejsce = Warszawa| rok =1995 | strony =32, 44, 72, 74, 256| isbn =83-7129-194-9}}
* {{cytuj książkę |autor =Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld | tytuł =Leksykon przyrodniczy. Minerały | wydawca = Świat Książki| miejsce = Warszawa| rok =1995 | strony =32, 44, 72, 74, 256| isbn =83-7129-194-9}}


[[Kategoria:Kruszce i rudy]]
[[Kategoria:Kruszce i rudy]]

Wersja z 01:08, 12 gru 2018

{{{nazwa}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt={{{alt grafiki}}}|{{{opis grafiki}}}]]
{{{opis grafiki}}}
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

{{{inne nazwy}}}

Skład chemiczny

{{{skład chemiczny}}}

Twardość w skali Mohsa

{{{twardość w skali Mohsa}}}

Przełam

{{{przełam}}}

Łupliwość

{{{łupliwość}}}

Pokrój kryształu

{{{pokrój kryształu}}}

Układ krystalograficzny

{{{układ krystalograficzny}}}

Topliwość

{{{topliwość}}}

Właściwości mechaniczne

{{{właściwości mechaniczne}}}

Gęstość minerału

{{{gęstość minerału}}}

Właściwości optyczne
Barwa

{{{barwa}}}

Rysa

{{{rysa}}}

Połysk

{{{połysk}}}

Współczynnik załamania

{{{współczynnik załamania}}}

Inne

{{{inne własności optyczne}}}

Dodatkowe dane
Postacie alotropowe

{{{postacie alotropowe}}}

Szczególne własności

{{{szczególne własności}}}

Klasyfikacja Strunza

{{{klasyfikacja Strunza}}}

Argentyt (łac. argentum ‘srebro’) – rzadki minerał z grupy siarczków, rozpowszechniony tylko w niektórych rejonach Ziemi.

Właściwości

Tworzy kryształy mające postać sześcianów, ośmiościanów i ich kombinacji. Występuje w skupieniach ziarnistych, skrytokrystalicznych i dendrycznych. Często tworzy wrostki w innych minerałach (takich jak: galena, piryt). Jest trwały, poniżej 179 °C przechodzi w modyfikację jednoskośną (akantyt). Jest izostrukturalny z kuprytem. Jest kowalny, ciągliwy, strugalny – doskonale daje się kroić nożem – i plastyczny. Często zawiera domieszki miedzi, ołowiu, żelaza, antymonu.

Występowanie

Spotykany w srebronośnych żyłach hydrotermalnych (niskotemperaturowych). Znany jest też ze stref wietrzejących złóż kruszcowych.

Miejsca występowania: Niemcy (Saksonia, Harz, Rudawy), USA (Nevada), Meksyk i Czechy (Jachymov), Norwegia, Wielka Brytania (Kornwalia), Peru, Chile.

W Polsce stanowi pospolity składnik wielu srebronośnych żył hydrotermalnych na Dolnym Śląsku. Występuje też w okolicach Lubina w łupkach miedzionośnych.

Zastosowanie

Jest najważniejszą rudą srebra (zawiera 87% Ag). Minerał bardzo poszukiwany i wysoko ceniony przez kolekcjonerów.[potrzebny przypis] Dobrze wykształcone kryształy osiągają wagę do 4 kg (pochodzenie: Niemcy).

Ponieważ był od starożytności wydobywany, aktualnie większość jego złóż jest wyeksploatowana.

Bibliografia

  • Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 32, 44, 72, 74, 256. ISBN 83-7129-194-9.