Parafia św. Michała Archanioła w Gdyni: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m WP:SK, współrzędne |
grupowanie przypisów |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Pierwszy [[Kościół (budynek)|Kościół]] powstał w 1124, a jego [[fundator]]em był [[Świętopełk II Wielki|Świętopełek II]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.parafia.oksy.net.pl/historia|tytuł=Historia Parafii: Oksywie i Pierwszy Kościół|opublikowany=parafia.oksy.net.pl|język=pl|data dostępu=2012-07-01}}</ref>. W 1253 [[Wolimir (biskup kujawsko-pomorski)|biskup Wolimir]] – [[Biskupi włocławscy|biskup kujawsko–pomorski]], określił granice parafii. Obejmowała wówczas: [[Oksywie]], [[Obłuże]], [[Pogórze (Gdynia)|Pogórze]], [[Dębogórze (województwo pomorskie)|Dębogórze]], [[Kosakowo (województwo pomorskie)|Kosakowo]], [[Pierwoszyno]], [[Mosty (powiat pucki)|Mosty]], [[Gdynia|Gdynię]], [[Witomino]] i [[Redłowo]] oraz kilka wsi, które później zniknęły z krajobrazu [[Kępa Oksywska|Kępy Oksywskiej]]; takie jak Żbicewo, Niemicewo, Cerdowo, Sronino, Nasucino, Gogolino, Bachucino<ref>{{cytuj stronę|url=https://infogdansk.pl/kosciol-sw-michala-archaniola-w-gdyni-oksywiu/|tytuł=Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu|opublikowany=infogdansk.pl|język=pl|data dostępu=2017-10-27}}</ref>. Z najstarszej [[świątynia|świątyni]] do czasów obecnych zachowała się ściana w części zachodniej. W [[XIV wiek]]u kościół rozbudowano, dodając zakończoną wielobocznie wschodnią część [[prezbiterium]] oraz od północy [[Nawa boczna|nawę boczną]]. W 1583 kościół został [[Poświęcenie kościoła|konsekrowany]]. W czasie [[Wojna polsko-szwedzka (1600–1611)|wojny szwedzkiej]] w latach 1600–1611 świątynię zniszczono. Po odbudowie, w 1687 dobudowano drewnianą [[Wieża kościelna|wieżę]], zakończoną [[Dach hełmowy|barokowym hełmem]] – data budowy widoczna jest na chorągiewce wieńczącej hełm. W latach 1925–1927, kościół poddano gruntownej [[Restauracja (architektura)|restauracji]] – przede wszystkim północną ścianę [[Nawa główna|nawy głównej]]. W czasie działań wojennych padczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] kościół został w dużej części zniszczony. Po wojnie nastąpiła jego odbudowa. Układ przestrzenny kościoła nawiązuje do rozpowszechnionego w [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek]]u na terenie wsi pomorskich – typu wiejskiego [[Kościół parafialny|kościoła parafialnego]] – orientowanego, o podłużnym układzie z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i czworoboczną wieżą od zachodu. Różnorodny wątek murów kamienno-ceglanych ukazuje etapy rozwoju kościoła<ref>{{cytuj stronę|url=https://m.trojmiasto.pl/wiadomosci/Poznaj-najstarszy-kosciol-w-Gdyni-n80036.html|tytuł=Poznaj najstarszy kościół w Gdyni|opublikowany=trojmiasto.pl|język=pl|data dostępu=2014-06-01}}</ref>. |
Pierwszy [[Kościół (budynek)|Kościół]] powstał w 1124, a jego [[fundator]]em był [[Świętopełk II Wielki|Świętopełek II]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.parafia.oksy.net.pl/historia|tytuł=Historia Parafii: Oksywie i Pierwszy Kościół|opublikowany=parafia.oksy.net.pl|język=pl|data dostępu=2012-07-01}}</ref>. W 1253 [[Wolimir (biskup kujawsko-pomorski)|biskup Wolimir]] – [[Biskupi włocławscy|biskup kujawsko–pomorski]], określił granice parafii. Obejmowała wówczas: [[Oksywie]], [[Obłuże]], [[Pogórze (Gdynia)|Pogórze]], [[Dębogórze (województwo pomorskie)|Dębogórze]], [[Kosakowo (województwo pomorskie)|Kosakowo]], [[Pierwoszyno]], [[Mosty (powiat pucki)|Mosty]], [[Gdynia|Gdynię]], [[Witomino]] i [[Redłowo]] oraz kilka wsi, które później zniknęły z krajobrazu [[Kępa Oksywska|Kępy Oksywskiej]]; takie jak Żbicewo, Niemicewo, Cerdowo, Sronino, Nasucino, Gogolino, Bachucino<ref>{{cytuj stronę|url=https://infogdansk.pl/kosciol-sw-michala-archaniola-w-gdyni-oksywiu/|tytuł=Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu|opublikowany=infogdansk.pl|język=pl|data dostępu=2017-10-27}}</ref>. Z najstarszej [[świątynia|świątyni]] do czasów obecnych zachowała się ściana w części zachodniej. W [[XIV wiek]]u kościół rozbudowano, dodając zakończoną wielobocznie wschodnią część [[prezbiterium]] oraz od północy [[Nawa boczna|nawę boczną]]. W 1583 kościół został [[Poświęcenie kościoła|konsekrowany]]. W czasie [[Wojna polsko-szwedzka (1600–1611)|wojny szwedzkiej]] w latach 1600–1611 świątynię zniszczono. Po odbudowie, w 1687 dobudowano drewnianą [[Wieża kościelna|wieżę]], zakończoną [[Dach hełmowy|barokowym hełmem]] – data budowy widoczna jest na chorągiewce wieńczącej hełm. W latach 1925–1927, kościół poddano gruntownej [[Restauracja (architektura)|restauracji]] – przede wszystkim północną ścianę [[Nawa główna|nawy głównej]]. W czasie działań wojennych padczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] kościół został w dużej części zniszczony. Po wojnie nastąpiła jego odbudowa. Układ przestrzenny kościoła nawiązuje do rozpowszechnionego w [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek]]u na terenie wsi pomorskich – typu wiejskiego [[Kościół parafialny|kościoła parafialnego]] – orientowanego, o podłużnym układzie z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i czworoboczną wieżą od zachodu. Różnorodny wątek murów kamienno-ceglanych ukazuje etapy rozwoju kościoła<ref name="autonazwa1">{{cytuj stronę|url=https://m.trojmiasto.pl/wiadomosci/Poznaj-najstarszy-kosciol-w-Gdyni-n80036.html|tytuł=Poznaj najstarszy kościół w Gdyni|opublikowany=trojmiasto.pl|język=pl|data dostępu=2014-06-01}}</ref>. |
||
== Cmentarze == |
== Cmentarze == |
||
Linia 86: | Linia 86: | ||
* 1892–1915: ks. Antoni Muchowski |
* 1892–1915: ks. Antoni Muchowski |
||
* 1915–1924: ks. Franciszek Łowicki |
* 1915–1924: ks. Franciszek Łowicki |
||
* 1924–1946: ks. Klemens Przewoski<ref name="autonazwa1" /> |
|||
* 1924–1946: ks. Klemens Przewoski<ref>{{cytuj stronę|url=https://m.trojmiasto.pl/wiadomosci/Poznaj-najstarszy-kosciol-w-Gdyni-n80036.html|tytuł=Poznaj najstarszy kościół w Gdyni|opublikowany=trojmiasto.pl|język=pl|data dostępu=2014-06-01}}</ref> |
|||
* 1946: ks. Antoni Kasprzycki |
* 1946: ks. Antoni Kasprzycki |
||
* 1946–1947: ks. Kazimierz Szyndler |
* 1946–1947: ks. Kazimierz Szyndler |
Wersja z 17:02, 19 lip 2021
Kościół św. Michała na Oksywiu | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres |
ul. Płk. Dąbka 1 |
Data powołania | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Archidiecezja | |
Dekanat | |
Kościół | |
Proboszcz |
ks. kan. Kazimierz Glama |
Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Gdyni | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
54°32′49,8854″N 18°33′08,8704″E/54,547190 18,552464 | |
Strona internetowa |
Parafia św. Michała Archanioła w Gdyni – rzymskokatolicka parafia usytuowana w gdyńskiej dzielnicy Oksywie przy ulicy płk. Stanisława Dąbka. Wchodzi w skład dekanatu Gdynia Oksywie, który należy do archidiecezji gdańskiej.
Historia
Pierwszy Kościół powstał w 1124, a jego fundatorem był Świętopełek II[1]. W 1253 biskup Wolimir – biskup kujawsko–pomorski, określił granice parafii. Obejmowała wówczas: Oksywie, Obłuże, Pogórze, Dębogórze, Kosakowo, Pierwoszyno, Mosty, Gdynię, Witomino i Redłowo oraz kilka wsi, które później zniknęły z krajobrazu Kępy Oksywskiej; takie jak Żbicewo, Niemicewo, Cerdowo, Sronino, Nasucino, Gogolino, Bachucino[2]. Z najstarszej świątyni do czasów obecnych zachowała się ściana w części zachodniej. W XIV wieku kościół rozbudowano, dodając zakończoną wielobocznie wschodnią część prezbiterium oraz od północy nawę boczną. W 1583 kościół został konsekrowany. W czasie wojny szwedzkiej w latach 1600–1611 świątynię zniszczono. Po odbudowie, w 1687 dobudowano drewnianą wieżę, zakończoną barokowym hełmem – data budowy widoczna jest na chorągiewce wieńczącej hełm. W latach 1925–1927, kościół poddano gruntownej restauracji – przede wszystkim północną ścianę nawy głównej. W czasie działań wojennych padczas II wojny światowej kościół został w dużej części zniszczony. Po wojnie nastąpiła jego odbudowa. Układ przestrzenny kościoła nawiązuje do rozpowszechnionego w XIII i XIV wieku na terenie wsi pomorskich – typu wiejskiego kościoła parafialnego – orientowanego, o podłużnym układzie z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i czworoboczną wieżą od zachodu. Różnorodny wątek murów kamienno-ceglanych ukazuje etapy rozwoju kościoła[3].
Cmentarze
Cmentarz Parafialny
(przy ul. Arciszewskich[4])
Oksywski cmentarz parafialny to najstarsze miejsce wiecznego spoczynku w Gdyni[5]. Położony jest tuż przy Zatoce Puckiej, na zboczu niewielkiego wzniesienia, którego szczyt określa XIII-wieczny kościółek pod wezwaniem św. Michała Archanioła, a podnóże to – port Marynarki Wojennej[6]. Tu znajdują się groby tych, którzy tworzyli polską historię tego regionu m.in. Antoni Abraham. Dzisiaj najstarszą „wojskową” mogiłą jest miejsce spoczynku ks. Antoniego Muchowskiego, zmarłego w 1915 – uczestnika powstania 1863; zesłańca na Sybir, z którego udało mu się zbiec.
Cmentarz Wojskowy
(przy ul. Antoniego Muchowskiego[7][8])
Oksywski cmentarz Marynarki Wojennej został założony w 1936 i podlega bezpośrednio parafii Wojskowej Marynarki Wojennej RP pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Oksywiu[9].
Mały Panteon
„Mały Panteon Marynarki Wojennej” – ciąg spiżowych tablic polskich okrętów zatopionych podczas: obrony Wybrzeża w kampanii wrześniowej oraz na obcych morzach w II wojnie światowej[10][11].
-
Tablica poległych w Obronie Wybrzeża w 1939
-
Tablice zatopionych okrętów w bojach w latach 1939–1945
-
Tablica zatopionego okrętu ORP „Dragon”
-
Tablica zatopionego okrętu ORP „Jastrząb”
-
Tablica zatopionego okrętu ORP „Grom”
-
Tablica zatopionego okrętu ORP „Orzeł”
-
Tablica zatopionego okrętu ORP „Kujawiak”
-
Tablica zatopionego okrętu ORP „Orkan”
Proboszczowie
- 1351: Mencola[12]
- premonstrator żukowski
- 1362: Henryk
- premonstrator żukowski
- 1414: Wacław
- premonstrator żukowski
- 1554: Jan ze Sochaczewa
- premonstrator żukowski
- 1600: Tomasz Brzeziński
- 1682: Tomasz Jędrowski
- 1695: Piotr Schlesinger
- 1731: ks. Andrzej Sikorski
- 1734: ks. Dominik Siemienski
- 1762: ks. Tomasz Krzykowski
- 1848–1868: ks. Joachim Krupka
- 1869–1885: ks. Antoni Muehl
- 1886–1891: ks. Piotr Roszczynialski
- 1892–1915: ks. Antoni Muchowski
- 1915–1924: ks. Franciszek Łowicki
- 1924–1946: ks. Klemens Przewoski[3]
- 1946: ks. Antoni Kasprzycki
- 1946–1947: ks. Kazimierz Szyndler
- 1947–1952: ks. Jan Nowicki
- 1952–1991: ks. Edmund Makowski
- 1991–2012: ks. kan. Tadeusz Kosecki[13][14][15]
- od 26 II 2012: ks. kan. Kazimierz Glama[16]
Przypisy
- ↑ Historia Parafii: Oksywie i Pierwszy Kościół. parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. (pol.).
- ↑ Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu. infogdansk.pl. [dostęp 2017-10-27]. (pol.).
- ↑ a b Poznaj najstarszy kościół w Gdyni. trojmiasto.pl. [dostęp 2014-06-01]. (pol.).
- ↑ Cmentarz parafialny Oksywie. m.fotopolska.eu. [dostęp 1996-08-16]. (pol.).
- ↑ Cmentarz pełen tajemnic.... nadmorski24.pl. [dostęp 2018-11-01]. (pol.).
- ↑ Historia Parafii: Cmentarz (Jacek Dworakowski - fragmenty artykułu "Cmentarna retrospekcja"). parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. (pol.).
- ↑ Cmentarz Marynarki Wojennej. m.fotopolska.eu. [dostęp 2018-01-01]. (pol.).
- ↑ Spacer po Gdyni. Wędrówka po Oksywiu to podróż do serca Marynarki Wojennej. gdynia.naszemiasto.pl. [dostęp 2018-08-17]. (pol.).
- ↑ Zarys Historii CMENTARZA Marynarki Wojennej. wojskowagdynia.parafia.info.pl. [dostęp 2018-01-01]. (pol.).
- ↑ Mały Panteon Marynarki Wojennej na Oksywiu. naszbaltyk.com. [dostęp 2019-05-20]. (pol.).
- ↑ PAMIĘCI MARYNARZY POLSKICH – POLEGŁYCH, POMORDOWANYCH, ZMARŁYCH PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ. muzeummw.pl. [dostęp 2019-01-01]. (pol.).
- ↑ Historia Parafii: Proboszczowie. parafia.oksy.net.pl. [dostęp 2012-07-01]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik Tadeusz Kosecki – emeryt w parafii św. Michała Archanioła (Gdynia Oksywie). diecezja.gda.pl. [dostęp 2019-11-14]. (pol.).
- ↑ Diamentowy jubileusz ks. Tadeusza Koseckiego z Gdyni Oksywia [online], gdansk.gosc.pl [dostęp 2019-10-20] (pol.).
- ↑ Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w Narodowym Sanktuarium św. Józefa. swietyjozef.kalisz.pl. [dostęp 2020-04-29]. (pol.).
- ↑ Ks. Kanonik Kazimierz Glama – proboszcz. diecezja.gda.pl. [dostęp 2012-02-26]. (pol.).