Stanisław Trybuła

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Czesław Trybuła
Ilustracja
Stanisław Czesław Trybuła
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

02-01-1932
Rafałówka

Data i miejsce śmierci

28-01-2008[1]
Wrocław

Zawód, zajęcie

matematyk i statystyk

profesor nauk matematycznych
Alma Mater

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1960 – Matematyka
Uniwersytet Wrocławski

Habilitacja

1968 – Matematyka
Uniwersytet Wrocławski

Profesura

1973-nadzwyczajny, 1988-zwyczajny

Polska Akademia Nauki

Instytut Matematyczny PAN

Okres zatrudn.

1956-1959

Uczelnia

Politechnika Wrocławska

Okres zatrudn.

od 1955 do 1998

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Stanisław Czesław Trybuła (ur. 2 stycznia 1932 w Rafałówce na Wołyniu, zm. 28 stycznia 2008 we Wrocławiu[1]) – polski matematyk i statystyk[2][3][4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Trybuła był uczniem Państwowego Gimnazjum i Liceum w Rypinie, ale maturę zdawał jako ekstern Państwowego Liceum im. Kopernika w Toruniu w 1950[5]. W 1950 roku rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie Toruńskim, gdzie ukończył studia I stopnia. Studia magisterskie ukończył we Wrocławiu w 1955 roku i został przyjęty do pracy na Politechnice Wrocławskiej w Katedrze Matematyki. Praca magisterska dotyczyła pewnych zagadnień z teorii gier. Pracując naukowo pod kierunkiem prof. Hugona Steinhausa zajmował się rachunkiem prawdopodobieństwa, statystyką matematyczną oraz zagadnieniami z teorii funkcji decyzyjnych. W latach 1956-59 był aspirantem w Instytucie Matematycznym PAN w Warszawie. W 1959 roku został kandydatem nauk matematycznych. Pracę doktorską pod kierunkiem prof. Hugona Steinhausa O minimaksowej estymacji obronił w 1960[6]. Stopień doktora habilitowanego uzyskał 1968 roku na podstawie rozprawy Plany sekwencyjne i zmienne losowe. Przewód habilitacyjny przeprowadził na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1973 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1988 profesorem zwyczajnym nauk matematycznych[7]. Na emeryturę przeszedł w 1998 r. Zmarł 28 stycznia 2008 r., a jego grób znajduje się na Cmentarzu Osobowickim[8][9][1] we Wrocławiu.

Dorobek[edytuj | edytuj kod]

Współpracował z Instytutem Automatyki Systemów Energetycznych (IASE) we Wrocławiu. Po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego został kierownikiem Zakładu Teorii Sterowania w tym Instytucie, a następnie Zastępcą Dyrektora ds. Badań Podstawowych. Wspólnie z inżynierami rozwiązywał metodami matematycznymi znaczące problemy związane ze sterowaniem połączonych systemów energetycznych krajów RWPG.

Opublikował 102 prace samodzielnie i 38 współautorskich[10][11], w tym 2 monografie oraz podręczniki akademickie ze statystyki matematycznej i teorii gier[12][13][14][15]. Po utworzeniu Wydziału Podstawowych Problemów Techniki w 1968 roku pełnił różne obowiązki w strukturach Politechniki Wrocławskiej. Przez kilka pierwszych lat od powstania studiów doktoranckich był ich kierownikiem. Wypromował wielu doktorów matematyki i nauk technicznych[2][6].

Za całokształt twórczości naukowej, dydaktycznej i wychowawczej uhonorowany został m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (w 1974), Medalem „Zasłużony Nauczyciel” (w 1982) i Medalem Komisji Edukacji Narodowej (w 1985) oraz trzykrotnie nagrodą państwową (zespołową z zakresu zastosowań matematyki do energetyki w 1973 oraz indywidualną w 1978 i 1986 roku)[2]. W 1972 otrzymał przyznaną przez Polskie Towarzystwo Matematyczne Nagrodę Główną PTM za osiągnięcia w dziedzinie zastosowań matematyki[16][17] ufundowana przez MNSWiT a w 1987 Nagrodę im. Hugona Steinhausa[18].

Brydż[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Trybuła był wybitnym polskim brydżystą sportowym. Dwukrotnie zdobył mistrzostwo Polski par: w 1966 r. (z Maciejem Wołyńskim) i 1975 r. (z Ryszardem Jakubowskim)[19][20]. Miał tytuł mistrza międzynarodowego[21]. Opracował konwencję licytacji forsującej po Staymanie znaną jako „transfer Trybuły”[22][23][24].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Lokalizacja miejsca pochówku w BillionGraves. [dostęp 2021-02-24].
  2. ↑ a b c Krzysztof Szajowski. Z załobnej karty Stanisław Czesław Trybuła (1932–2008). „Annales Societatis Mathematicae Polonae, Series II, Wiadomości Matematyczne”. XLV (1), s. 119–131, 2009. DOI: 10.14708/wm.v45i1.74. ISSN 2080-5519. 
  3. ↑ Prof. dr hab. Stanisław Trybuła (1932–2008). „Pryzmat. Pismo Informacyjne Politechniki Wrocławskiej”. 221, s. 38-39, 2008. ISSN 1429-1673. 
  4. ↑ Prof. zw. dr hab. Stanisław Trybuła, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2010-02-14].[martwy link]
  5. ↑ Witold Kosiński, Krzysztof Szajowski. Zastosowania Matematyki Ze Stanisławem Trybułą (1932-2008). „Annales Societatis Mathematicae Polonae, Series III, Matematyka Stosowana”. 38 (1), s. 1–3, 2010. ISSN 1730-2668. 
  6. ↑ a b Stanisław Czesław Trybuła in Mathematical Genealogy Project. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
  7. ↑ Marek Burak, Piotr Pregiel, Tytularni profesorowie Politechniki Wrocławskiej 1945-1967, Politechnika Wrocławska, s. 11,102, ISBN 978-83-7493-885-3 [dostęp 2022-05-22] (pol.).
  8. ↑ Matematyczne zaduszki
  9. ↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku we Wrocławiu. [w:] Pole/Grób/Rząd: 146GUB/36/1 od alejki Osobowice [on-line]. [dostęp 2021-02-24].
  10. ↑ Stanisław Trybuła: Lista publikacji w MathSciNet. 1972, American Mathematical Society [dostęp 2021-02-19]. (ang.).
  11. ↑ Stanisław Trybuła: Lista publikacji w zbMATH. 1972, FIZ Karlsruhe GmbH [dostęp 2021-02-19]. (ang.).
  12. ↑ Stanisław Trybuła: Sequential estimation in processes with independent increments. T. 60. 1968, seria: Dissertationes Mathematicae.
  13. ↑ Stanisław Trybuła: Some investigations in minimax estimation theory. T. 240. 1985, seria: Dissertationes Mathematicae. ISBN 83-01-06170-7.
  14. ↑ Stanisław Trybuła: Statystyka matematyczna z elementami teorii decyzji. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2001. ISBN 83-7085-577-6.
  15. ↑ Stanisław Trybuła, Tadeusz Radzik: Gry czasowe. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2003. ISBN 83-7085-686-1.
  16. ↑ Stanisław Trybuła: Nagroda Główna PTM. 1972. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
  17. ↑ Krótkie informacje. „Wiadomości Matematyczne”. XIX (Annales Societatis Mathematicae Polonae, Series II), s. 68-71, 1975. Warszawa: Polskie Towarzystwo Matematyczne. DOI: 10.14708/wm.v19i01.3258. ISSN 2543-991X. 
  18. ↑ Stanisław Trybuła: Nagroda główna PTM im. Hugona Steinhausa. 1987. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
  19. ↑ Marian Wierszycki, Mistrzostwa Polski Par Open [online], archive.ph [dostęp 2022-07-21].
  20. ↑ Karol Mykietyn
  21. ↑ Stanisław Trybuła, [w:] Klasyfikacja PKL PZBS [online], MSC Cezar [dostęp 2022-07-21].
  22. ↑ Krzysztof Jassem, Mój Wspólny Język [online], jassem.pl, 1 kwietnia 2010 [dostęp 2022-07-21].
  23. ↑ Trybuła transfers, [w:] Bogumił Seifert, Selim Achmatowicz (red.), Encyklopedia brydża, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, ISBN 83-01-12211-0, OCLC 38490139.
  24. ↑ 00 WJ XXI plus MAKARON [online], bridgeok.cba.pl [dostęp 2022-07-21].
Laureaci Nagrody im. Hugona Steinhausa
XX wiek
XXI wiek
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Trybuła&oldid=73608970”