Stanisław Nahlik

Stanisław Edward Nahlik
Data i miejsce urodzenia	8 maja 1911 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	5 listopada 1991 ; Kraków
Zawód, zajęcie	prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki
Tytuł naukowy	profesor nauk prawnych
Alma Mater	Uniwersytet Jana Kazimierza
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Edward Nahlik (ur. 8 maja 1911 we Lwowie, zm. 5 listopada 1991 w Krakowie) – polski prawnik, profesor prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Jagiellońskim, znawca zagadnień ochrony dóbr kultury, prawa dyplomatycznego i prawa traktatów. Członek Polskiej Akademii Umiejętności.

Życiorys

Syn Karola^[1]. Ukończył studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1933 uzyskując tytuły magistra prawa i magistra nauk dyplomatycznych. Był następnie asystentem na UJK u profesora Ludwika Ehrlicha, a od 1936 pracował w służbie dyplomatycznej. W czasie II wojny światowej pracował w Poselstwie RP w Bernie.

Od 1946 przebywał w kraju. W 1948 uzyskał stopień na UJ doktora za pracę Prawo rozrodczości na tle nauki o stosunkach międzynarodowych. Z pracy w MSZ został zwolniony w 1949. Pracował następnie w Akademii Nauk Politycznych (do 1950) i w Ministerstwie Kultury i Sztuki, zajmując się m.in. rewindykacją dzieł sztuki zagrabionych w czasie II wojny światowej przez Niemcy i ZSRR^[2].

Od 1957 pracował jako sekretarz naukowy Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych oraz w Szkole Głównej Służby Zagranicznej. Od 1958 miał stopień docenta. Od 1959 do 1962 był profesorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, a następnie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od co najmniej 1963 roku utrzymywał kontakty ze Służbą Bezpieczeństwa. Jako tajny współpracownik formalnie zwerbowany został w marcu 1965 i posługiwał się pseudonimami „Edward Wiśniewski”, i „Wiśniewski”^[3]. Współpracę zakończono w 1981 roku jako przyczyny wskazując jego wiek i stan zdrowia^[4].

Uzyskał doktoraty honoris causa Uniwersytetu Ruhry w Bochum i Uniwersytetu w Bordeaux.

Był delegatem Polski na konferencje międzynarodowe w 1968 i 1969 w Wiedniu, podczas których wynegocjowano i przyjęto Konwencję wiedeńską o prawie traktatów.

W latach 80. XX wieku uczestniczył w negocjacjach^[5] z Adamem Czartoryskim w sprawie przekazania narodowi kolekcji Czartoryskich będącej częścią Muzeum Narodowego w Krakowie.

Wieloletni prezes krakowskiego oddziału Towarzystwa Polsko-Austriackiego^[6]. Poza działalnością naukową był znawcą dzieł Szekspira.

Uczniowie: dr hab. Kazimierz Lankosz, prof. UJ

Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie^[7] (kwatera VII-zach-po prawej Woźniczka)^[8].

Wybrane dzieła

Grabież dzieł sztuki. Rodowód zbrodni międzynarodowej, Ossolineum, Wrocław 1958.
Wstęp do nauki prawa międzynarodowego, PWN, Warszawa 1967.
Narodziny nowożytnej dyplomacji, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971.
Kodeks prawa traktatów, PWN, 1976.
Prawo międzynarodowe i stosunki międzynarodowe, Kraków, 1981.
wspomnienia Przesiane przez pamięć t. 1. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987, t. 2 i 3 Zakamycze, Kraków 2002.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi^[9]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[10]
Wielka Odznaka Honorowa za Zasługi (Austria, 1984)^[11]

Przypisy

↑ Inwentarz archiwalny [online], inwentarz.ipn.gov.pl [dostęp 2023-12-07] .
↑ Kradzież usankcjonowana przez państwo (ookz.pl). [dostęp 2007-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
↑ Piotr Franaszek: „Jagiellończyk”. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach osiemdziesiątych XX w. Kraków: Instytut Pamięci Narodowej, 2012, s. 79–83, 341. ISBN 978-83-89500-95-3.
↑ Tamże, s. 78, 83.
↑ Od księżnej Izabeli do współczesności – zbiory Czartoryskich (gazeta.pl)
↑ polonika.net
↑ Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 198, ISBN 978-83-233-4527-5 .
↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2023-12-07] .
↑ Kto jest kim w Polsce. Warszawa: Iterpress, 1989, s. 892.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
↑ Rocznik Oddziału PAN w Krakowie za rok 1984. 1986, s. 105.

Bibliografia

Stanisław Waltoś, Stanisław Edward Nahlik (1911–1991), Państwo i Prawo 1992 nr 4.

[1] Inwentarz archiwalny [online], inwentarz.ipn.gov.pl [dostęp 2023-12-07] .

[2] Kradzież usankcjonowana przez państwo (ookz.pl). [dostęp 2007-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].

[3] Piotr Franaszek: „Jagiellończyk”. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach osiemdziesiątych XX w. Kraków: Instytut Pamięci Narodowej, 2012, s. 79–83, 341. ISBN 978-83-89500-95-3.

[4] Tamże, s. 78, 83.

[5] Od księżnej Izabeli do współczesności – zbiory Czartoryskich (gazeta.pl)

[6] .net

[7] Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 198, ISBN 978-83-233-4527-5 .

[8] Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2023-12-07] .

[9] Kto jest kim w Polsce. Warszawa: Iterpress, 1989, s. 892.

[10] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

[11] Rocznik Oddziału PAN w Krakowie za rok 1984. 1986, s. 105.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]