Stephen Benét
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki |
Stephen Vincent Benét (ur. 22 lipca 1898 w Fountain Hill, zm. 13 marca 1943 w Nowym Jorku) – amerykański poeta i powieściopisarz, oraz autor opowiadań. Był bratem Williama Rose’a Benéta (1886–1950), poety i krytyka, który zasłynął swoją pracą The Reader's Cyclopedia (1948). W latach 1928–1943 Stephen Vincent Benét był jednym z najpopularniejszych żyjących amerykańskich poetów[1]. Jego największym dziełem jest poemat epicki John Brown’s Body, opowiadający o wojnie secesyjnej. Utwór ten ma piętnaście tysięcy wersów, co czyni go jednym z najdłuższych amerykańskich poematów. Za ten utwór poeta otrzymał w 1929 roku Nagrodę Pulitzera[2]. Na podstawie najsłynniejszego opowiadania Benéta, Diabeł i Daniel Webster, powstały sztuka teatralna, opera i film[3]. W utworze Nightmare Number Three wykorzystał motyw buntu maszyn przeciwko ludziom[4], popularny później w literaturze science-fiction. Do tematyki katastroficznej autor powrócił w opowiadaniu Nad rzekami Babilonu, opublikowanym na krótko przed wybuchem II wojny światowej, w którym bohater tuła się po gruzach całkowicie spalonego Nowego Jorku[5]. W 1951 jego książka Ameryka została wycofana z polskich bibliotek oraz objęta cenzurą[6].
Wybrane prace
[edytuj | edytuj kod]- Five Men and Pompey, 1915
- The Drug-Shoop, 1917
- Young Adventure, 1918
- Heavens and Earth, 1920
- The Beginnings of Wisdom, 1921
- Young People’s Pride, 1922
- Jean Huguenot, 1923
- The Ballad of William Sycamore, 1923
- King David, 1923
- Nerves, 1924 (z John Farrarem)
- That Awful Mrs. Eaton, 1924 (z John Farrarem)
- Tiger Joy, 1925
- Spanish Bayonet, 1926
- John Brown’s Body, 1928
- The Barefoot Saint, 1929
- The Litter of Rose Leaves, 1930
- Abraham Lincoln, 1930 (scenariusz, razem z Gerritem Lloydem)
- Ballads and Poems, 1915–1930, 1931
- A Book of Americans, 1933 (razem z Rosemary Carr Benét)
- James Shore's Daughter, 1934
- The Burning City, 1936 (zawiera Litany for Dictatorships)
- The Magic of Poetry and the Poet's Art, 1936
- The Devil and Daniel Webster, 1936, wyd. polskie Diabeł i Daniel Webster, 1987, tłum. Anna Szuman[7]
- By the Waters of Babylon, 1937, wyd. polskie Nad rzekami Babilonu, 1988, tłum. Marek S. Nowowiejski[8]
- The Headless Horseman, 1937
- Thirteen O'Clock, 1937
- Johnny Pye and the Fool Killer, 1938, wyd. polskie Ucieczka Johnny'ego Pye, 1987, tłum. Tomasz Wyżyński[7]
- Tales Before Midnight, 1939
- The Ballad of the Duke's Mercy, 1939
- Nightmare at Noon, 1940
- Elementals, 1940–1941
- Freedom’s Hard-Bought Thing, 1941
- Listen to the People, 1941
- A Summons to the Free, 1941
- Cheers for Miss Bishop, 1941 (scenariusz, wraz z Adelaide Heilbron i Sheridan Gibney)
- They Burned the Books, 1942
- Selected Works, 1942 (2 tomy)
- Short Stories, 1942
- Nightmare at Noon, 1942
- A Child is Born, 1942
- They Burned the Books, 1942
Prace wydane pośmiertnie:
- Western Star, 1943 (niedokończona)
- Twenty Five Short Stories, 1943
- America, 1944, wyd. polskie Ameryka, 1946, tłum. Zofia Łempicka[9]
- O’Halloran's Luck and Other Short Stories, 1944
- We Stand United, 1945 (scenariusz radiowy)
- The Bishop's Beggar, 1946
- The Last Circle, 1946
- Selected Stories, 1947
- From the Earth to the Moon, 1958
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stephen Vincent Benét, Poet (1898–1943). poetryfoundation.org. [dostęp 2016-11-05]. (ang.).
- ↑ John Brown’s Body, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-11-05] (ang.).
- ↑ Słownik pisarzy świata (Hasło Stephen Vincent Benét). Julian Maślanka (red.). Kraków: Zielona Sowa, 2004, s. 89. ISBN 83-7389-209-5.
- ↑ Andrzej Kopcewicz, Marta Sienicka: Historia literatury Stanów Zjednoczonych w zarysie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 103. ISBN 83-01-03246-4.
- ↑ Zanim przyszła Godzilla: Apokalipsa w stylu retro. steampunk.info.pl. [dostęp 2016-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-07)]. (pol.).
- ↑ Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 5. ISBN 83-85829-88-1.
- ↑ a b Stephen Vincent Benét: Diabeł i Daniel Webster. Hanna Olędzka, Anna Szuman, Tomasz Wyżyński (tłum.). Warszawa: Iskry, 1987. ISBN 83-207-1020-0.
- ↑ Stephen Vincent Benét: Nad rzekami Babilonu. Marek S. Nowowiejski et al. (tłum.). Warszawa: Iskry, 1988. ISBN 83-207-1018-9.
- ↑ Stephen Vincent Benét: Ameryka. Zofia Łempicka (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo S. Arcta, 1946.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000107867406
- VIAF: 100260717
- LCCN: n50007691
- GND: 124803946
- NDL: 00519944
- LIBRIS: ljx00n340qdn2lp
- BnF: 123708149
- SUDOC: 032734816
- SBN: MILV147708
- NLA: 35017300
- NKC: xx0150962
- BNE: XX981097
- NTA: 070665478
- BIBSYS: 90150860
- CiNii: DA03285494
- Open Library: OL25965A
- PLWABN: 9810675783605606
- NUKAT: n98700739
- J9U: 987007258412405171
- PTBNP: 124245
- LNB: 000036793
- NSK: 000107922
- CONOR: 34977123
- ΕΒΕ: 126106
- KRNLK: KAC199602154
- LIH: LNB:P9e;=BU