Tadeusz Chabrowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Chabrowski
Ilustracja
Tadeusz Chabrowski
Warszawa, 2 czerwca 2006 roku
Imię i nazwisko

Tadeusz Marcin Chabrowski

Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1934
Złoty Potok

Data i miejsce śmierci

21 grudnia 2016
Nowy Jork

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Madonny
  • Lato w Pensylwanii
  • Drewniany rower
  • Panny z wosku
  • Muzy z mojej ulicy
  • Mnisi czyli nierymowane strofy o cnotach
  • Poezje wybrane
  • Skrawki białego habitu

Tadeusz Marcin Chabrowski (ur. 11 listopada 1934 w Złotym Potoku k. Częstochowy, zm. 22 grudnia 2016 w Nowym Jorku[1]) – polski poeta, były duchowny katolicki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1934 roku w Złotym Potoku, jako syn pracownika kolejowego Edmunda Chabrowskiego i Stanisławy z Nowaków. Jego brat Stefan (zm. 2014) był malarzem[1].

W młodości mieszkał z rodziną w Częstochowie[2]., uczył się w Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza. Małą maturę zdał w 1951 r., po czym wstąpił do nowicjatu zakonu paulinów w Żarkach i kontynuował naukę w szkole średniej w Seminarium Ojców Paulinów na krakowskiej Skałce. Studiował filozofię tomistyczną i teologię w Instytucie św. Pawła Pierwszego Pustelnika w Krakowie. 28 sierpnia 1958 roku w Zakonie Ojców Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie obrał imię Wacław. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1960 r.

W 1961 r. wyjechał do USA, oddelegowany do amerykańskiej prowincji paulinów w Doylestown. W tym czasie wydawał polsko-amerykański miesięcznik „Jasna Góra”. Następnie studiował na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Katolickiego w Dublinie (1965–1966), oraz polonistykę na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie w Londynie. Przez rok (1965) redagował polskie pismo wychodzące w Londynie – „Gazetę Niedzielną”.

W 1967 r. wystąpił z zakonu, wstępując w związek małżeński[2]. W latach 1969–1970 był nauczycielem religii, łaciny i literatury we Friends Academy College (Pensylwania), a następnie doktorantem Uniwersytetu Temple w Filadelfii (religia i kultura współczesna; 1971; stopień „Master of Arts” w zakresie kulturoznawstwa). Był stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej (1972), studiując m.in. podyplomowo literaturę i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Kontynuował studia w zakresie socjologii na Fordham University w Nowym Jorku (1975–1976; stopień: „Bachelor of Science”), oraz optykę w New York City Technical College (1990–1997). Od 1983 r., wspólnie z żoną wydaje miesięcznik pt. „The Voice. Polish-American Media”. W 1998 r. powstał film dokumentalny o pisarzu w reżyserii Józefa Gębskiego pt. „Nostalgia Brooklynu”.

Tadeusz Chabrowski, USA, początek lat 70. (z archiwum pisarza)

Debiutował w 1960 r. wierszami na łamach „Tygodnika Powszechnego”, a pierwszy tomik wydał w 1964 r. w Londynie[2]. Publikował również m.in. w „Nowym Wyrazie”, „Więzi”, w paryskiej „Kulturze”, londyńskich „Wiadomościach”, „Kontynentach-Nowym Merkuriuszu”, „Oficynie Poetów”, „Akcencie”, „Przeglądzie Katolickim”, irlandzkim „The Leader” i amerykańskim „The Polish Review”, „New horizon”, „Greenpoint Gazette”. Jego wiersze w tłumaczeniu na język niemiecki ukazały się w antologii Karla Dedeciusa pt.: Lyrisches Quintett (Suhrkamp Verlag 1992). Istnieją także dwa nagrania jego poezji na kasetach magnetofonowych: Madonny (wyk. Danuta Michałowska, Andrzej Frycz) oraz Wracamy do kraju (wyk. Piotr Fronczewski, Wacław Szklarski).

Był członkiem: Centrum Polsko-Słowiańskiego w Nowym Jorku (od 1973 r., w tym prezes w latach 1998–1999), Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (od 1983 r.), Polish American Media Incorporation (od 1994 r., w tym prezes od 1996), Polskiego Instytutu Naukowego w USA (od 1994 r.), Pulaski Association of Business and Profesional Men (od 1995 r., w tym wiceprezes w latach 1997–1999), Kongresu Polonii Amerykańskiej (od 1996 r.), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1990 r.) i Polskiego PEN-Clubu (od 2000 r.) oraz Komitetu Parady Gen. Pułaskiego w Nowym Jorku (od 2000 r., w tym wiceprezes od 2001 r.).

Był laureatem szeregu nagród, m.in.: Nagrody im. Z. Polkowskiej-Szkaradzińskiej w konkursie emigracyjnego pisma „Kontynenty”, Nagrody Fundacji Kościelskich w Szwajcarii z 1965 (za tom Lato w Pensylwanii) i 1971 roku (za współautorstwo antologii Słowa na pustyni) – amerykańskiej nagrody World of Poetry Press (1990), Nagrody Prezydenta Miasta Częstochowy z 1993 r. Za tom „Poezje wybrane”, który ukazał się nakładem Ludowej Spółdzielni Wydawniczej w Warszawie w roku 2009 został uhonorowany nagrodą literacką Włady Majewskiej za rok 2011, przyznawaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Pomimo prób spowodowania kontrowersji wokół nagrody przez Cenckiewicza i oskarżania poety o współpracę ze Służbą Bezpieczeństwa nagroda została mu przyznana, a IPN nie potwierdził, by jego nazwisko kiedykolwiek znajdowało się na liście tajnych współpracowników.[potrzebny przypis]

W 2010 r. napisał pierwszą powieść – Skrawki białego habitu[2].

20 września 2016 roku w trakcie spotkania w siedzibie Radia Lublin Tadeuszowi Chabrowskiemu wręczony został medal Wschodniej Fundacji Kultury „Akcent”, którym wcześniej wyróżniano wybitnych twórców i osoby zasłużone dla życia kulturalnego. Dotychczas laureatami medalu byli m.in.: Ryszard Kapuściński, Jerzy Bartmiński, Wacław Oszajca, Dmytro Pawłyczko, prof. Irena Sławińska, Hanna Krall, Wiesław Myśliwski, Bohdan Zadura.

Znaczna część jego archiwum znajduje się w Archiwum Emigracji w Toruniu[potrzebny przypis].

Zmarł na Manhattanie 21 grudnia 2016[1]

Twórczość poetycka[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Tadeusz Piersiak, Zuzanna Suliga: Nie żyje poeta Tadeusz Chabrowski. czestochowa.wyborcza.pl, 2016-12-22. [dostęp 2016-12-22].
  2. a b c d Tadeusz Piersiak, Pożegnanie poety, „Jasne, że Częstochowa”, 2/2017 (60), Częstochowa 2017, s. 14–15 (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]