Tadeusz Leśniak (major)

Tadeusz Leśniak

major piechoty
Data i miejsce urodzenia	9 sierpnia 1896 Warszawa
Data i miejsce śmierci	1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1915–1939
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	35 pułk piechoty
Stanowiska	dowódca plutonu dowódca kompanii II zastępca dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa Wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Tadeusz Leśniak (ur. 9 sierpnia 1896 w Warszawie, zm. między 4 a 7 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Jana i Kazimiery z domu Trzcińska. Nauki pobierał w Bachmucie w 6-klasowym gimnazjum. Będąc poddanym rosyjskim, w grudniu 1915 wzięto go z poboru do Armii Imperium Rosyjskiego, w której 4 lipca 1916 został skierowany na przeszkolenie do II Szkoły Chorążych znajdującej się w Odessie. Po przeszkolenia służył w 271 i 246 pułku piechoty walcząc w 1917 na froncie rosyjsko-niemieckim. Pułk opuścił w grudniu tegoż roku, ponieważ był prześladowany. Po opuszczeniu pułku przebywał do listopada 1918 w Bachmucie. Kilkakrotnie próbował przedostać się do I Korpusu Polskiego generała Józefa Dowbor-Muśnickiego, ale kiedy przedostał się do Bobrujska, to w tym czasie Korpus rozwiązano.

10 listopada 1918 mając stopień chorążego wstąpił na ochotnika do Wojska Polskiego, w którym został skierowany do Lublina na kursy oficerskie. Od grudnia 1919 rozpoczął służbę w 35 pułku piechoty, który stacjonował w Brześciu nad Bugiem, pełniąc służbę na różnych stanowiskach.

W 1919 w stopniu podporucznika uczestniczył w wojnie polsko-sowieckiej walcząc w grupie majora Władysława Bończy-Uzdowskiego. Walczył dzielnie pod Włodzimierzem, Zimnem i Torczynem. Brał udział w ofensywie na Łuck oraz walczył pod Brodami, Radziwiłłowem i Krupcem, gdzie 4 czerwca 1919 raniono go w nogę.

W 1920 w pułku, na stanowisku dowódcy 4 kompanii karabinów maszynowych walczył podczas ofensywy na Kalinkowicze, Rzeczycę oraz w maju pod Mochowem, gdzie oddział którym dowodził został zaskoczony szarżą kawalerii bolszewickiej składającej się z około 30 jeźdźców. Podporucznik Leśniak nakazał żołnierzom kompanii skierować ogień karabinów maszynowych na szarżujących bolszewików i zabijając kilku żołnierzy i kilka koni, rozbił szarżę nieprzyjaciela, a swój oddział wycofał. Za bohaterską postawę po raz pierwszy otrzymał Krzyż Walecznych.

Za podobnie waleczne czyny i postawę podczas walk w 1920 odznaczono go Krzyżem Walecznych po raz drugi, a po raz trzeci w 1921 za walkę w 1919 pod Torczynem i Krupcem, gdzie

„w szczególnie ciężkiej sytuacji jako dowódca plutonu 3 kompanii karabinów maszynowych 35 pp. stojąc ze swym plutonem na wysuniętej pozycji podczas ataku przeważających sił nieprzyjaciela dnia 4 czerwca 1919 został dotkliwie ranny w nogę. Pozostał jednak na pozycji, choć nieprzyjaciel zachodził mu na tyły i cofnął się dopiero po otrzymaniu rozkazu do odwrotu, cofnął się niesiony przez żołnierzy, razem z plutonem kierując nim do końca osobiście”.

Otrzymał awans na porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919, a 1 stycznia 1927 otrzymał awans na kapitana ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 133. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Do momentu wybuchu II wojny światowej otrzymał jeszcze awans na stopień majora Wojska Polskiego. W pułku miał opinię dobrego organizatora i gospodarza. We wrześniu 1939 zajmował stanowisko drugiego zastępcy dowódcy pułku.

Podczas kampanii wrześniowej był zastępcą dowódcy 35 pułku piechoty. Z najbliższą rodziną widział się po raz ostatni 13 września w Twierdzy Brzeskiej. Prawdopodobnie dostał się do niewoli sowieckiej w Kowlu lub w rejonie Uściługa. Według stanów z 16 i 28 października 1939 był jeńcem obozu putywlskiego. W listopadzie 1939 przewieziony do obozu kozielskiego. Wg stanu z grudnia 1939 był jeńcem obozu w Kozielsku, z którego wysłał jedyny list, a adresatem był brat Zygmunt. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru poz. 82 nr akt 1343 z 2.04.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji z dnia 15.05.1943 pod numerem 2152. Figuruje na liście AM-225-2152 jako Leśnik i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-77-02152. Nazwisko Leszczyńskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 2152) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 134, w Nowym Kurierze Warszawskim nr 139 z 1943. W Archiwum Robla w dokumentach majora Adama Teofila Solskiego (pakiet 0490-25, 26), w dużym notatniku wymieniony jest mjr Leśniak pod datami 16 i 28 października 1939.

Tadeusz Leśniak osierocił żonę i córkę.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych (trzykrotnie: 1920 i 1921)
• Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)

Upamiętnienie

• Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2017-01-27].
• Rocznik Oficerski 1924. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1924. [dostęp 2017-01-27].
• Rocznik Oficerski 1928. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1928. [dostęp 2017-01-27].
• Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2017-01-27].
• Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
• Urszula Olech. Tadeusz Leśniak. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (139), 1992. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. 
• Rybka R., Stepan K. Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. 2006, ISBN 978-83-7188-899-1.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.