Vol-au-vent
Vol-au-vent (wym. wolowã[1]; tłum. z fr. lot z wiatrem) – danie kuchni francuskiej, pasztecik wykonany z ciasta francuskiego upieczonego na kształt okrągłej, pustej w środku formy, wypełnionej po upieczeniu gorącym nadzieniem[1]. Nadzieniem jest najczęściej ragoût z mięsa kurczaka z pieczarkami.
Potrawa ta serwowana jest na gorąco[1], jako dodatek do zup[1] albo przystawka[1] (po zupie ale przed daniem głównym), lub jako lunch z frytkami albo chlebem. Nazwa może odnosić się również do pustego ciasteczka-babeczki. Za wynalazcę vol-au-vent uważa się francuskiego kucharza Carême[2][3]. Nazwa vol-au-vent, czyli "lot z wiatrem", jest związana z lekkością ciasta po jego upieczeniu[3].
Ma kształt "kominka", który powstaje poprzez nałożenie na siebie kilku krążków ciasta. Pierwszy ma kształt okrągły, o średnicy paru centymetrów, kolejne dwa mają dodatkowo wycięty otwór wewnątrz. Dzięki takiemu złożeniu po upieczeniu można nadziewać powstałe "kominki" różnymi rodzajami farszu.
W sklepach są dostępne gotowe babeczki vol-au-vent, które należy jeszcze dopiec w rozgrzanym piekarniku przez kilka minut, po uprzednim odcięciu wieczek. Następnie "kominki" nadziewa się i przykrywa wieczkami oraz ewentualnie polewa sosem. Można także wycinać vol-au-vent z zamrożonego ciasta po jego rozmrożeniu i rozwinięciu, które następnie piecze się w piekarniku.
Bardzo delikatna wersja małych babeczek vol-au-vent wypełnionych nadzieniem z kremowym, białym sosem nazywana jest po francusku Bouchées à la Reine[4]. Ciasto francuskie, z którego zostały upieczone Bouchées à la Reine jest lekkie i kruche, natomiast ciasto vol-au-vent jest miękkie i nasączone sosem[5]. Przypuszcza się, że Bouchées à la Reine zostały wymyślone przez Marię Leszczyńską lub specjalnie dla jej gości, i dzięki niej stały się popularne[4][6]. Bouchées à la Reine serwuje się jako przekąski na przyjęciach, gdyż można je skonsumować w dwóch lub trzech kęsach[6]. W języku angielskim nazywane są Queen's mouthfuls lub Queen's Nibbly-Bits.
Obecnie danie to ma różne wersje (z mięsem kurczaka, cielęciną lub szynką), w których stałymi elementami pozostają: babeczki z ciasta vol-au-vent nakryte wieczkami, pieczarki i biały sos (beszamelowy, Allemande lub Mornay)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e 3.10. „Ciasto francuskie”. W: Małgorzata Konarzewska: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: podręcznik do nauki zawodu kucharz w technikum i szkole policealnej. T. 2. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2011, s. 133. ISBN 978-83-7141-980-5.
- ↑ Nawidelcu.pl Robert Fiałkowski Carême-kucharz królów i król kucharzy (pol.)
- ↑ a b Whatscookingamerica.net Linda Stradley A Dictionary and History of Cooking, Food, and Beverage Terms (ang.)
- ↑ a b c Practicallyedible.com. practicallyedible.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-02)]. Bouchées à la Reine (ang.)
- ↑ Sensum.be. sensum.be. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-19)]. Vol-Au-Vent na podstawie książki Erica Boschmana i Nathalie Derny pt. De smaak van de Belgen (niderl.)
- ↑ a b Recipes4us.co.uk. recipes4us.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-21)]. Vol-au-vent (ang.)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Magazyndomowy.pl. magazyndomowy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-25)]. Vol au-vent (pol.)
- Mojeprzepisy.pl. mojeprzepisy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-26)]. Pasztaciki vol-au-vent (pol.)