Władysław Plaskura

Władysław Plaskura
Data i miejsce urodzenia	10 maja 1905 ; Łazy
Data i miejsce śmierci	22 kwietnia 1987 ; Gliwice
	profesor nauk technicznych
Alma Mater	Politechnika Lwowska
Profesura	1975
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Politechnika Śląska
	Odznaczenia
	;

Władysław Plaskura (ur. 10 maja 1905 w Łazach, zm. 22 kwietnia 1987 w Gliwicach) – polski inżynier mechanik, specjalista w dziedzinie aparatury chemicznej. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Józefa i Marii Plaskura^[1]. W 1923 zdał z wyróżnieniem maturę w gimnazjum w Oświęcimiu^[2]. Studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej, naukę ukończył w 1928. Następnie podjął pracę w Zarządzie Miasta Lwowa, należał również do Towarzystwa Politechnicznego. W międzyczasie od czerwca 1930 do września 1931 pełnił służbę wojskową w 1 Pułku Pancernym WP. W 1936 przeniósł się do Mościc, gdzie pracował w nowo powstałych zakładach azotowych, początkowo jako inżynier konstruktor, później jako szef zakładowego biura konstrukcyjnego^[2].

Po wybuchu II wojny światowej, z powodu odmowy pracy pod okupacyjnym nadzorem, został aresztowany przez gestapo i przetrzymywany w więzieniach w Tarnowie i Wiśniczu^[2]. Od 20 czerwca 1940 był więziony w obozie koncentracyjnym Auschwitz (nr więzienny 1000), gdzie przebywał do połowy czerwca 1943. Następnie został zwolniony i przymusowo przekazany do Centralnego Biura Budowlanego w obozie, w którym był zatrudniony do końca 1944, później wywieziony na roboty do Niemiec, najpierw do Wrocławia i Łambinowic^[1].

W marcu 1945 powrócił do Polski i zamieszkał w Gliwicach, gdzie początkowo pracował w biurze projektowym. Od 1952 był związany z Instytutem Inżynierii i Aparatury Chemicznej Politechniki Śląskiej, równolegle od 1953 pełnił funkcję kierowniczą w Centralnym Zarządzie Chemicznym, który w późniejszym czasie zmieniono na Zjednoczenie Syntezy Chemicznej. W 1963 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, trzy lata później zrezygnował z pracy w Zjednoczeniu i całkowicie poświęcił się pracy naukowej i dydaktycznej. W 1975 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, rok później przeszedł w stan spoczynku.

Od lat 30. XX wieku był członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, w 1966 został członkiem honorowym tego towarzystwa. Ponadto należał do członków Naczelnej Organizacji Technicznej, gdzie zasiadał przez wiele lat w organach zarządczych. Opracowania naukowe prof. Władysława Plaskury ukazywały się na łamach czasopism „Chemik”, „Inżynieria i Aparatura Chemiczna” i „Ochrona przed Korozją”, przewodniczył kolegium redakcyjnym i radom programowym tych czasopism.

Zmarł w Gliwicach, pochowany na cmentarzu Centralnym przy ul. Kozielskiej (sektor D6A-A-1)^[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Budowniczych Polski Ludowej (1959)^[4]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 lipca 1954)^[5]
Złoty Krzyż Zasługi (22 lipca 1951)^[6]
Krzyż Oświęcimski^[2]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (11 stycznia 1955)^[7]
Medal im. Prof. Wojciecha Świętosławskiego (1984)
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego^[2]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) (1953)^[4]
Nagroda Państwowa III stopnia (zespołowa) za opracowanie metod i zaprojektowanie urządzeń do wytwarzania i oczyszczania gazu, produkcji kwasu azotowego i saletrzaku w Zakładach Azotowych w Kędzierzynie (1955)^[8]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Akta Krakowskiej Okr. Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w sprawie karnej b. komendanta obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka Rudolfa Hossa, 20 czerwca 1940 [dostęp 2024-06-27] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jerzy Paprocki, Kalendarium chemików polskich i zagranicznych. Władysław Plaskura 1905–1987), „Chemik”, Tom 69, nr 6, 2015 [dostęp 2024-06-27].
↑ Cmentarze komunalne w Gliwicach [online], gliwice.grobonet.com [dostęp 2024-06-27] .
↑ ^a ^b Prof. zw. dr hab. Władysław PLASKURA [online], www.stowarzyszenie.chemia.polsl.pl [dostęp 2024-06-27] .
↑ M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1256 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie przemysłu chemicznego”.
↑ M.P. z 1951 r. nr 79, poz. 1091 „za zasługi w pracy zawodowej”.
↑ M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 487 - Uchwała Rady Państwa z dnia 11 stycznia 1955 r. nr 0/99 - na wniosek Ministra Przemysłu Chemicznego.
↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-06-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

[:0-1] Akta Krakowskiej Okr. Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w sprawie karnej b. komendanta obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka Rudolfa Hossa, 20 czerwca 1940 [dostęp 2024-06-27] .

[:1-2] Jerzy Paprocki, Kalendarium chemików polskich i zagranicznych. Władysław Plaskura 1905–1987), „Chemik”, Tom 69, nr 6, 2015 [dostęp 2024-06-27].

[3] Cmentarze komunalne w Gliwicach [online], gliwice.grobonet.com [dostęp 2024-06-27] .

[:2-4] Prof. zw. dr hab. Władysław PLASKURA [online], www.stowarzyszenie.chemia.polsl.pl [dostęp 2024-06-27] .

[5] M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1256 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie przemysłu chemicznego”.

[6] M.P. z 1951 r. nr 79, poz. 1091 „za zasługi w pracy zawodowej”.

[7] M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 487 - Uchwała Rady Państwa z dnia 11 stycznia 1955 r. nr 0/99 - na wniosek Ministra Przemysłu Chemicznego.

[8] Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-06-27].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]