Węgierki
52°19′19″N 17°40′31″E/52,321944 17,675278
| wieś | |
 Kościół w Węgierkach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
607 |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
62-302[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PWR |
| SIMC |
0598196 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego  | |
Położenie na mapie gminy Września  | |
| 52°19′19″N 17°40′31″E/52,321944 17,675278[1]
| |
Węgierki (niem. Wilhelmsau) – wieś położona jest na Równinie Wrzesińskiej, w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Września. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Według danych UMiG Września z 2013 wieś zamieszkiwało 607 osób[3].
Miejscowość położona jest niecałe 7 km na wschód od Wrześni. Od stolicy województwa, Poznania, wieś dzieli około 50 km.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze zapisy na temat wsi pochodzą z XIV wieku. Miejscowość była zamieszkiwana przez drobną szlachtę. Byli to jednocześnie Przyborowscy, Węgierscy, Wydzierzewscy, Skąpscy, Bardzcy i Bartochowscy. Jednolita majętność pojawiła się dopiero w końcu XVIII wieku. Właścicielem Węgierek był wówczas pisarz ziemi gnieźnieński Antoni Rożnowski, a w 1843 Adam Żychliński. W 1881 właścicielem majątku stał się Emanuel Genge, który sprzedał go pruskiej Komisji Kolonizacyjnej. Około 1890 wybudowano pałac z elementami neoklasycyzmu. Po parcelacji pozostałą resztówkę nazwano Wilhelmsau[4].
Aż do połowy XX wieku Węgierki nie posiadały własnego kościoła katolickiego. Należały do parafii w Gozdowie, Najbliższy kościół, wybudowany w połowie XV wieku znajdował się w należącej do parafii Szemborowo Otocznej, który od końca XVIII w. należał do rodziny Broniszów.
Węgierki pod koniec XIX wieku stały się ofiarą polityki kolonizacyjnej zaborców. W 1886 majątek został sprzedany świeżo powołanej przez Prusaków Komisji Kolonizacyjnej i sprowadzono tu osadników niemieckich. Władze postanowiły wykorzystać ten fakt propagandowo, bowiem w 1888 roku przyjechał do tej, w końcu niewiele znaczącej wsi, ówczesny Naczelny Prezes Prowincji Poznańskiej i pierwszy prezes Komisji Kolonizacyjnej Robert von Zedlitz und Trützschler. Koloniści niemieccy pojawili się także w sąsiednich Podwęgierkach i Gonicach, gdzie powstały szkoły ewangelickie.
W 1895 w Węgierkach została utworzona samodzielna parafia ewangelicka z własnym pastorem, wydzielona ze zboru we Wrześni. Tutejsza parafia wybudowała w latach 1904–1907 kościół ewangelicki, który został przejęty przez Kościół rzymskokatolicki po II wojnie światowej w 1946 i poświęcony Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Kościół stał się samodzielną parafią w 1969 i został odłączony do parafii w Gozdowie[5].
Miejscowość w latach 1934–1954 należała do gminy wiejskiej Września-Południe[6].
W Węgierkach znajduje się od 1898 roku Ochotnicza Straż Pożarna, która w 2013 obchodziła swoje 115-lecie[7].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się zbudowany w latach 1904–1907 kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Początkowo była to świątynia ewangelicka dla ludności protestanckiej, która przed 1945 licznie zamieszkiwała te okolice. Po zakończeniu działań wojennych kościół przeszedł w ręce wyznawców rzymskokatolickich, ale oficjalne erygowanie parafii miało miejsce dopiero 1 października 1969[8].
We wsi znajduje się również zabytkowy pałac z II połowy XIX w. oraz park krajobrazowy o powierzchni 3 hektarów[9].
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]Przez wieś przebiega droga krajowa nr 92 oraz linia kolejowa Warszawa-Poznań (najbliższy przystanek kolejowy znajduje się 2 km na wschód we wsi Otoczna).
Komunikację drogową pomiędzy Węgierkami i okolicznymi miejscowościami zapewnia komunikacja autobusowa PKS Gniezno, PKS Turek, PKS Poznań oraz spółka "Marco Polo". Dzięki tym przewoźnikom miejscowość posiada połączenia z Poznaniem, Wrześnią, Słupcą oraz mniejszymi miastami leżącymi na tych trasach[10].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Pałac w Węgierkach
- Ochotnicza Straż Pożarna w Węgierkach
- Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Węgierkach
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 145204
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1458 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Plan Odnowy Miejscowości Węgierki na lata 2015-2020 [Załącznik_do_Uchwały_VIII_118_2015.pdf]. bip.wrzesnia.pl. [dostęp 2015-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-24)].
- ↑ Węgierki » Dwory Staropolskie. www.powiatmlawski.net.pl. [dostęp 2015-08-24].
- ↑ Węgierki. LGD Z nami warto. [dostęp 2018-03-15].
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Strażacka rocznica w Węgierkach. wrzesnia.powiat.pl. [dostęp 2015-08-24].
- ↑ Parafie Archidiecezji Gnieźnieńskiej
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 256 [dostęp 2012-06-22].
- ↑ Przewozy pasażerskie Marco Polo Bus, linie regularne Słupca - Poznań - Słupca. www.marcopolo-bus.pl. [dostęp 2015-08-24].
