Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński

Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński
	; Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński (przed 1934)
	generał brygady
Data i miejsce urodzenia	9 maja 1891 ; Przemyśl, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	24 lutego 1938 ; Berlin, III Rzesza
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1938
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, ; wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Włodzimierz Marian Raczyński-Maxymowicz vel Włodzimierz Raczyński, ps. „Raczyński”, „Rokita” (ur. 9 maja 1891 w Przemyślu, zm. 24 lutego 1938 w Berlinie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jakuba i Ludwiki z Raczyńskich, wnuk powstańca styczniowego. Po ukończeniu gimnazjum w Krakowie studiował do 1914 prawo na UJ. Od 1910 należał do tajnej organizacji niepodległościowej „Armia Polska”, a od 1912 do Polskich Drużyn Strzeleckich w Krakowie. Pełnił funkcję oficera instruktora, adiutanta komendanta okręgu i komendanta kompanii. Otrzymał tam znak oficerski „Parasol”. W latach 1912–1913 odbył służbę w armii cesarskiej i królewskiej armii jako jednoroczny ochotnik.

Po wybuchu I wojny światowej, 1 sierpnia 1914 został zmobilizowany do armii austro-węgierskiej. Ponieważ nie został przydzielony do Legionów Polskich, będąc ranny pod Bełżcem, uciekł ze szpitala wojennego, po czym pod pseudonimem „Raczyński” (panieńskie nazwisko matki) wstąpił na ochotnika do I Brygady Legionów. Od 16 września 1914 służył w IV batalionie, a następnie w 5 pułku piechoty. W 1914 uzyskał stopień porucznika, a w 1916 kapitana. Po kryzysie przysięgowym w Legionach, od lipca 1917 do maja 1918 został internowany w Beniaminowie. 1 maja 1918 wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej dowodząc III batalionem piechoty, w stopniu majora. W listopadzie 1918 współdziałał w akcji rozbrajania wojsk niemieckich z Polską Organizacją Wojskową.

Po odzyskaniu niepodległości, wstąpił do nowo formującego się Wojska Polskiego. 6 grudnia 1918 został szefem sztabu grupy operacyjnej gen. Berbeckiego, walcząc z nią na froncie wschodnim do lutego 1919.

2 stycznia 1919 szef Sztabu Generalnego WP, gen. dyw. Stanisław Szeptycki, zezwolił mu na używanie własnego nazwiska „Maxymowicz Włodzimierz” z prawem zachowania przed nazwiskiem pseudonimu „Raczyński”. Nazwisko wymienionego oficera winno brzmieć zatem: „mjr Włodzimierz Raczyński-Maxymowicz”.

Następnie został przeniesiony do szkolnictwa wojskowego – organizował i dowodził obozami szkół podoficerskich w Dęblinie, a następnie w Ostrowi-Komorowie. Podczas ofensywy radzieckiej, od 3 czerwca do 25 sierpnia 1920 był dowódcą 105 Rezerwowego pułku piechoty, po czym powrócił do szkolnictwa, organizując od 30 sierpnia 1920 Centralną Szkołę Podoficerów Piechoty nr l w Biedrusku, a następnie w Chełmnie. 10 czerwca 1921 objął dowództwo Wileńskiego Pułku Strzelców, a już 27 tego miesiąca dowództwo Kowieńskiego Pułku Strzelców. Oba pułki wchodziły wówczas w skład Wojska Litwy Środkowej. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 38. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[1].

Od 1 sierpnia 1922 do 1 marca 1925 był dowódcą 18 pułku piechoty w Skierniewicach. 31 marca 1924 został mianowany na stopień pułkownika ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 6. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[2]. Od 1 marca 1925 dowodził 4 Brygadą Korpusu Ochrony Pogranicza w Czortkowie. Od 28 lipca 1927 do 1937 był dowódcą 4 Dywizją Piechoty w Toruniu. 24 grudnia 1929 Prezydent RP mianował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 1 lokatą w korpusie generałów. Jednocześnie, w latach 1931–1935, na czas urlopów etatowego dowódcy, czasowo pełnił obowiązki dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu. 29 kwietnia 1937 został dowódcą Broni Pancernych MSWojsk.

Został osadnikiem wojskowym w osadzie Antonowo, gmina Postawy^[3].

Śmierć

Zmarł na zawał serca 24 lutego 1938 w hotelu „Eden” w Berlinie podczas pobytu wycieczkowego z okazji wystawy samochodowej^[4]. Pochowany w Warszawie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych (kwatera A19-lewe półkole-12)^[5]

Rodzina

Jego żoną była Jadwiga (wg. niektórych źródeł Paulina) z domu Jarosz, primo voto Berezowa (1899-1982)^[6]. Syn generała, ppor. pil. Stefan Maksymowicz-Raczyński (ur. 27 czerwca 1918), uczestnik kampanii wrześniowej 1939, zginął 14 lutego w 1942 w Exeter w czasie lotu treningowego jako pilot 307 dywizjonu myśliwskiego nocnego „Lwowskich Puchaczy”^[7]. W mieszkaniu wdowy po generale (ul. Sandomierska 18/6 na Mokotowie w Warszawie) ukrywał się i zmarł 2 grudnia 1941 marszałek Edward Śmigły-Rydz^[8].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 4782
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)^[9]^[10]
Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)^[11]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)^[12]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
Złoty Krzyż Zasługi (19 października 1926)^[13]
Odznaka Oficerska Związków Strzeleckich tzw. „Parasol”

Przypisy

↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 22.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 166.
↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 165. [dostęp 2015-04-10].
↑ Nagły zgon gen. Raczyńskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 45 z 26 lutego 1938.
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ Mrs Jadwiga Jarosz Maxymowicz Raczyńska... [online], www.findagrave.com [dostęp 2023-09-12] (ang.).
↑ Stefan Maxymowicz-Raczyński [online], www.polishairforce.pl [dostęp 2023-09-12] .
↑ MAXYMOWICZ-RACZYŃSKI Włodzimierz Marian – Sączopedia [online] [dostęp 2023-09-12] (pol.).
↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi w służbie wojskowej”.
↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934.
↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej, organizacji i wyszkolenia wojska” - jako Włodzimierz Maksymowicz-Raczyński.
↑ M.P. z 1926 r. nr 252, poz. 705 „za zasługi, położone przy organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza”.

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Marian Żebrowski, Zarys historii polskiej broni pancernej 1918–1947, Londyn 1971.
Wiktor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów Legionów Polski. T. 1. Gryf, Warszawa 1992.
Paweł Dubiel/Józef Kozak, Polacy w II Wojnie światowej, Warszawa 2003, ISBN 83-7399-054-2.

[CITEREFLista_starszeństwa192222-1] Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 22.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_32_z_2_kwietnia_1924_roku,_s._166-2] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 166.

[3] Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 165. [dostęp 2015-04-10].

[4] Nagły zgon gen. Raczyńskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 45 z 26 lutego 1938.

[5] Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

[6] Mrs Jadwiga Jarosz Maxymowicz Raczyńska... [online], www.findagrave.com [dostęp 2023-09-12] (ang.).

[7] Stefan Maxymowicz-Raczyński [online], www.polishairforce.pl [dostęp 2023-09-12] .

[8] MAXYMOWICZ-RACZYŃSKI Włodzimierz Marian – Sączopedia [online] [dostęp 2023-09-12] (pol.).

[9] M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi w służbie wojskowej”.

[10] Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934.

[11] M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[12] M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej, organizacji i wyszkolenia wojska” - jako Włodzimierz Maksymowicz-Raczyński.

[13] M.P. z 1926 r. nr 252, poz. 705 „za zasługi, położone przy organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]