Wacław Czaczka-Ruciński
Data i miejsce urodzenia |
22 września 1885 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 lipca 1945 |
burmistrz miasta Solec Kujawski | |
Przynależność | |
Okres urzędowania | |
Poprzednik |
Teofil Pepliński[1] |
Następca |
Tadeusz Kłodnicki[1] |
Odznaczenia | |
Wacław Czaczka-Ruciński ps. „Czaczka” (ur. 22 września 1885 w Radomyślu nad Sanem, zm. 17 lipca 1945 w Heppenheim an der Bergstraße) – działacz niepodległościowy i samorządowy, honorowy burmistrz Solca Kujawskiego i honorowy obywatel tego miasta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 22 września 1885 w Radomyślu nad Sanem, w ówczesnym powiecie tarnobrzeskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Antoniego i Franciszki z Rucińskich[2][3][4][5][6][7].
Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej i dwie klasy szkoły wydziałowej[3] . Należał do Drużyny Polowej „Sokoła” w Cieszynie i do redakcji Dziennika Cieszyńskiego[3] . Po wybuchu wojny wstąpił do Legionu Śląskiego i w jego składzie dotarł do Mszany Dolnej[3] . Po złożeniu przysięgi wszedł w skład 3 pułku piechoty Legionów Polskich. Od 6 października do 29 listopada 1914 był adiutantem I batalionu. 18 października 1914 został mianowany podporucznikiem piechoty[3][8]. Od 30 listopada 1914 dowodził kolumną prowiantową. 12 kwietnia 1915 został dowódcą taborów II Brygady. Ranny w Karpatach (1914) i pod Rarańczą (czerwiec 1915), pozostał w szeregach. Od 3 listopada 1915 do 3 stycznia 1916 był zastępcą dowódcy taborów Legionów Polskich[3] . 15 grudnia 1915 awansował na porucznika taborów[8]. Następnie, do 24 października 1917 był dowódcą kolumny prowiantowej[3] . Po kryzysie przysięgowym służył w Polskim Korpusie Posiłkowym. Od 25 października 1917 był dowódcą i referentem taborów II Brygady, natomiast od 23 listopada 1917 dowódcą kolumny prowiantowej 1/P i referentem spraw końskich Brygady. Po bitwie pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) dostał się do niewoli austriackiej i został oskarżonym o zdradę stanu w procesie legionistów w Máramarossziget (8 czerwca – 2 października 1918)[3][9]. Po cesarskiej abolicji i uwolnieniu wyjechał do Warszawy[3] .
31 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika[10]. 8 listopada tego roku został awansowany na rotmistrza taborów ze starszeństwem z 12 października 1918[3] . Z dniem 15 listopada 1918 został przydzielony do Sekcji Gospodarczej Ministerstwa Spraw Wojskowych[11].
Od stycznia 1919 służył w sztabie Frontu Śląskiego na stanowisku oficera łącznikowego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Międzynarodowej Komisji Plebiscytowej w Cieszynie[12]. Został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora[3] . 14 października 1920 został przedstawicielem wojskowym w Międzynarodowej Komisji Delimitacyjnej polsko-czeskiej w Morawskiej Ostrawie[3] . 1 czerwca 1921 nadal pełnił służbę w Komisji Granicznej Polsko-Czeskiej, a jego oddziałem macierzystym był 5 dywizjon wojsk taborowych[13]. Latem 1922 został zdemobilizowany[14].
8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 7. lokatą w korpusie oficerów rezerwy taborowych[15]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 5 dywizjonu taborów w Krakowie[16].
Mjr Czaczka-Ruciński był zastępcą Komisarza Rządu Polskiego przy Międzysojuszniczej Komisji Delimitacyjnej na ziemi cieszyńskiej, której zadaniem było wyznaczenie i wytyczenie granicy między Polską a Czechosłowacją. Od 1 marca 1920 zastąpił go kapitan Bronisław Romaniszyn[17]. Mianowicie Czaczka-Ruciński dopuścił się oszustwa, za co 24 października 1923 został skazany przez Sąd Okręgowy w Cieszynie. Później pozbawiono go także stopnia oficerskiego[3] . Wyrokiem Sądu Najwyższego z 6 lutego 1935 został mu przywrócony stopień majora rezerwy[18].
Po zwolnieniu z wojska został dyrektorem Zakładów Impregnacyjnych w Chełmie Śląskim, a w 1926 dyrektorem Zakładów Impregnacyjnych w Solcu Kujawskim[19][a].
Został wiceburmistrzem Solca Kujawskiego, a w 1932 burmistrzem honorowym, piastując urząd bezpłatnie[19][1] . Obowiązki burmistrza łączył z funkcją prezesa miejscowego Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, Akcji Katolickiej, Dozoru Kościelnego i Bractwa Kurkowego oraz członka towarzystw i patrona Związku Strzeleckiego[19]. W niedzielę 4 listopada 1934 na specjalnym posiedzeniu Rady Miejskiej otrzymał dyplom honorowego obywatela Solca Kujawskiego w „uznaniu zasług położonych dla miasta”[19][21].
W czasie II wojny światowej został deportowany do III Rzeszy[22]. Zmarł 19 lipca 1945 w Heppenheim an der Bergstraße, w domu przy Ludwigstraße 50[23][24].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości – 16 marca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[25]
- Krzyż Walecznych[26]
- Krzyż za Obronę Śląska Cieszyńskiego II klasy[27]
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[5]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Czechosłowacko-polski konflikt o Śląsk Cieszyński
- Plebiscyt na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie
- Wojna polsko-czechosłowacka
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W „Dniu Bydgoskim” napisano, że był dyrektorem zakładów w Chełmnie, gdy faktycznie zakład znajdował się w Chełmie Śląskim. Oba zakłady należały do Związku Koksowni Sp. z o.o. w Katowicach. Zakład w Solcu Kujawskim zajmował się nasycaniem podkładów kolejowych i innych materiałów drzewnych olejem smołowcowym, natomiast zakład w Chełmie olejem smołowcowym oraz różnymi solami impregnacyjnymi[20].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Solecczanie ↓.
- ↑ Bąk 2022 ↓, s. 12.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
- ↑ Tu jako miejsce urodzenia podano Kęty. Spis cieszyńskich legionistów. Książnica Cieszyńska. [dostęp 2022-08-02].
- ↑ a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 49.
- ↑ Panaś 1928 ↓, s. 77, 78, 95.
- ↑ Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 3 z 4 listopada 1918, poz. 29.
- ↑ Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 6 z 27 listopada 1918, poz. 113.
- ↑ Latinik 1934 ↓, s. 43, 46, 96, 97.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 394.
- ↑ Czwarta lista 1922 ↓, s. 12.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1044.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1032.
- ↑ Petr Majer: Tragický incident na svahu hory Čantoryje v těšínských Beskydech. Vlastenci.cz, 2015-11-11. [dostęp 2022-08-04]. (cz.).
- ↑ Bąk 2022 ↓, s. 79.
- ↑ a b c d W pracy 1934 ↓, s. 8.
- ↑ Reklama Związku Koksowni. „Dziennik Zarządzeń Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Katowicach”. 9, s. 122, 1929-09-28. Katowice.
- ↑ Dyr. Wacław Czaczka-Ruciński obywatelem honorowym miasta Solca kujawskiego. „Dziennik Bydgoski”. 255, s. 8, 1934-11-07. Bydgoszcz.
- ↑ Straty ↓, Według Jerzego Łamaszewskiego i Władysława Pilawskiego, autorów Księgi pamięci funkcjonariuszy pożarnictwa i strażaków ochotników 1939–1945, Warszawa 1986, Wacław Czaczka-Ruciński był członkiem OSP w Solcu Kujawskim i zaginął po wywiezieniu z powstania warszawskiego..
- ↑ Straty ↓.
- ↑ Bąk 2022 ↓, s. 104.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81, poz. 128 jako Czaczka Wacław.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
- ↑ Latinik 1934 ↓, s. 141.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Czwarta lista oficerów rezerwowych W.P.. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-01-26.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Wojciech Bąk: Wacław Józef Czaczka de Ruciński. Poznań: Wojciech Bąk & BĄK+ORDYNACJA, 2022. ISBN 978-83-948653-5-1.
- Franciszek Ksawery Latinik: Walka o Śląsk Cieszyński w r. 1919. Cieszyn: P. Mitręga, 1934.
- Józef Panaś: Rarańcza-Huszt-Marmaros-Sziget. Książka pamiątkowa w 10. rocznicę 1918–1928. Lwów: Nakładem Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Bohaterów, 1928.
- W pracy dla dobra Państwa i społeczeństwa: Podniosła i pełna treści uroczystość w Solcu Kujawskim. „Dzień Bydgoski”. 253, 1934-11-07. Bydgoszcz.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Żołnierze Niepodległości: Ruciński-Czaczka Wacław Józef, ps. „Czaczka”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-08-01].
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-08-01].
- Solecczanie. Urząd Gminy Solec Kujawski. [dostęp 2022-08-02].
- Burmistrzowie miast II Rzeczypospolitej
- Członkowie Akcji Katolickiej (II Rzeczpospolita)
- Członkowie Polowych Drużyn Sokolich
- Internowani w Syhocie Marmaroskim
- Ludzie urodzeni w Radomyślu nad Sanem
- Ludzie związani z Solcem Kujawskim
- Majorowie taborów II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem za Obronę Śląska Cieszyńskiego II klasy
- Odznaczeni Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych
- Oficerowie Polskiego Korpusu Posiłkowego
- Oficerowie Polskiej Siły Zbrojnej (Polnische Wehrmacht)
- Oficerowie taborów Legionów Polskich 1914–1918
- Oficerowie 5 Dywizjonu Taborów
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Polscy dziennikarze prasowi
- Uczestnicy wojny polsko-czechosłowackiej (strona polska)
- Urodzeni w 1885
- Zmarli w 1945
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich