Waldemar Żurek
Waldemar Żurek (2025) | |
| Data i miejsce urodzenia |
6 stycznia 1970 |
|---|---|
| Minister sprawiedliwości, prokurator generalny | |
| Okres |
od 24 lipca 2025 |
| Przynależność polityczna |
bezpartyjny (z rekomendacji KO) |
| Poprzednik | |

Waldemar Jan Żurek (ur. 6 stycznia 1970 w Chrzanowie[1]) – polski prawnik, były[2] sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie[3], członek Krajowej Rady Sądownictwa (2010–2018) oraz jej rzecznik prasowy (2018), minister sprawiedliwości w trzecim rządzie Donalda Tuska i prokurator generalny (od 2025).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Absolwent Technikum Leśnego w Brynku i Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego[4]. Jako uczeń działał w Konfederacji Polski Niepodległej[4][5].
Pełnił urząd sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie; przez ponad 14 lat był również jego rzecznikiem prasowym[5]. Od listopada 2002 do maja 2003 pracował jako główny specjalista w Ministerstwie Sprawiedliwości[6]. Od maja 2009 do listopada 2009 oraz od czerwca 2010 do września 2010 był delegowany do Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, gdzie pełnił czynności administracyjne[6].
W marcu 2010 został wybrany przez Zebranie Przedstawicieli Zgromadzeń Ogólnych Sędziów Okręgów do Krajowej Rady Sądownictwa (KRS)[7]. W lutym 2014 został wybrany do Rady na drugą kadencję uzyskując rekordową liczbę głosów[7][8]. Do marca 2018 pełnił funkcję rzecznika prasowego KRS[7][9].
Podczas kryzysu wokół Sądu Najwyższego wziął udział w proteście pod Sejmem 16 lipca 2017[10] oraz opracował komunikat z apelem o udział w demonstracji przeciwko zmianom w wymiarze sprawiedliwości przed Pałacem Prezydenckim w listopadzie 2017[11]. Zastępca rzecznika dyscyplinarnego przy Sądzie Apelacyjnym w Krakowie nie stwierdził podstaw do podejmowania wobec niego czynności dyscyplinarnych za udział w protestach przed Sejmem 16 lipca 2017[12].
W styczniu 2018 został odwołany przez nową prezes Sądu Okręgowego w Krakowie Dagmarę Pawełczyk-Woicką z funkcji rzecznika prasowego ds. cywilnych tego sądu[13][14]. Po upublicznieniu nieprawdziwej informacji, że stało się to po „jednogłośnej pozytywnej opinii Kolegium Sądu Okręgowego”, sześcioro z ośmiorga członków Kolegium zrezygnowało z udziału w pracach Kolegium motywując to brakiem możliwości współpracy z Dagmarą Pawełczyk-Woicką i nieuprawnionymi treściami w protokole o odwołaniu sędziego Waldemara Żurka; śledztwo w sprawie poświadczenia nieprawdy przez prezes sądu wszczęła Prokuratura Krajowa[15].
W lipcu 2018 został przeniesiony przez Dagmarę Pawełczyk-Woicką z II Wydziału Cywilnego Odwoławczego do I Wydziału Cywilnego (I instancja)[16][17]. W wydanych oświadczeniach Stowarzyszenie Sędziów „Themis” i Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” określiły to jako „politycznie motywowaną szykanę wobec tego sędziego” i „próbę zastraszenia sędziów występujących otwarcie przeciwko działaniom zmierzającym do politycznego podporządkowania wymiaru sprawiedliwości”[18].
W wyroku z 16 czerwca 2022 ETPC orzekł, że Polska, przerywając kadencję Żurka w Krajowej Radzie Sądownictwa w marcu 2018, naruszyła art. 6 ust. 1 EKPC, a szykanując go za medialne wypowiedzi przeciwko zmianom w sądownictwie i w rezultacie w obronie praworządności - również art. 10. ETPC zasądził na rzecz sędziego 15 tys. euro z tytułu szkód niemajątkowych i 10 tys. euro z tytułu kosztów i wydatków[19].
W latach 2004–2008 był członkiem zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”[20]. Od 2018 członek zarządu głównego Stowarzyszenia Sędziów „Themis”[21][22].
7 czerwca 2024 został zastępcą dyrektora ds. organizacyjnych Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury[23].
23 lipca 2025 premier Donald Tusk ogłosił go kandydatem na urząd ministra sprawiedliwości[24]. Następnego dnia prezydent RP Andrzej Duda powołał go na to stanowisko[25]. Aby objąć funkcję ministra, musiał wcześniej zrzec się funkcji sędziego, z powodu zakazu łączenia tych dwóch funkcji[2].
Jako minister sprawiedliwości w lipcu 2025 odwołał 44 sędziów[26], a we wrześniu 2025 odwołał 25 prezesów i wiceprezesów sądów[27].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- W 2016 otrzymał nagrodę „Złoty Paragraf”, przyznawaną przez redakcję „Dziennika Gazety Prawnej” dla najwybitniejszych przedstawicieli świata prawniczego, w kategorii „Najlepszy sędzia”[28].
- Na uroczystości z okazji 6. rocznicy powstania Komitetu Obrony Demokracji, która odbyła się 27 listopada 2021 w Warszawie, otrzymał nagrodę „Przyjaciel Demokracji” w kategorii „Prawnik” – za niezłomne trwanie w oporze wobec łamania praworządności w połączeniu z ofiarną aktywnością obywatelską[29].
- W trakcie X Gali Nagrody, która odbyła się 17 grudnia 2022 w Lublinie, został laureatem Nagrody im. prof. Zbigniewa Hołdy. Laudację na cześć sędziego wygłosił Adam Bodnar[30].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Liliana Kaltenbek-Skarbek, Waldemar Żurek: Prawo spadkowe. Poradnik. Kraków: 2002. ISBN 83-7333-057-7.
- Liliana Kaltenbek-Skarbek, Waldemar Żurek: Prawo spadkowe. Wyd. 5. Warszawa: 2016. ISBN 978-83-264-8693-7.
- Łukasz Bojarski (red.), Krzysztof Grajewski (red.), Jan Kremer (red.), Gabriela Ott (red.), Waldemar Żurek (red.): Konstytucja. Praworządność. Władza sądownicza. Aktualne problemy trzeciej władzy w Polsce. Warszawa: 2019. ISBN 978-83-8160-688-2.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 2009 rozwiódł się z żoną, z pierwszego małżeństwa ma dwie córki[31].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Waldemar Żurek, Oświadczenie o stanie majątkowym KD.SO. -1122- 456/18 [online], 19 marca 2018 [dostęp 2018-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-05].
- ↑ a b Waldemar Żurek zrzekł się urzędu sędziego. Do KRS wpłynęła informacja. polskieradio24.pl, 24 lipca 2025. [dostęp 2025-07-25].
- ↑ STRUKTURA ORGANIZACYJNA Sędziowie orzekający w Sądzie Okręgowym w Krakowie. krakow.so.gov.pl. [dostęp 2018-01-13].
- ↑ a b Wspomnienia na żywo.Waldemar Żurek, sędzia w Sądzie Okręgowym w Krakowie. bydgoskimarzec.pl, 25 czerwca 2018. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-08)].
- ↑ a b Paweł Figurski. Przeniesiony ku przestrzodze. „Gazeta Wyborcza”, s. 2, 4 września 2018.
- ↑ a b Ujawniamy hipokryzję „Iustitii”! Zarzuca sędzi, która zwolniła Żurka, że pracowała w ministerstwie sprawiedliwości. Zapomnieli, że Żurek też? [online] [dostęp 2018-03-18].
- ↑ a b c Członkowie Krajowej Rady Sądownictwa. [w:] Krajowa Rada Sądownictwa [on-line]. krs.gov.pl. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Małgorzata Kryszkiewicz: Waldemar Żurek – człowiek w blasku fleszy. [w:] Dziennik Gazeta Prawna [on-line]. prawo.gazetaprawna.pl, 7 marca 2014. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Maciej Mitera – nowy rzecznik KRS: Słowa „sędzia" i „bunt" nie idą w parze. [w:] Rzeczpospolita [on-line]. rp.pl. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Rzecznik dyscyplinarny: Brak podstaw do postępowania dyscyplinarnego wobec sędziego Żurka. [w:] Dziennik Gazeta Prawna [on-line]. prawo.gazetaprawna.pl, 31 lipca 2018. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Rzecznik KRS odpowie za nawoływanie do udziału w demonstracji?, „PolskieRadio.pl” [dostęp 2018-03-18].
- ↑ Sędzia Żurek na protestach przed Sejmem. "Brak podstaw do postępowania dyscyplinarnego". wiadomosci.dziennik.pl, 31 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-10].
- ↑ Grzegorz Skowron: Krakowski sąd bez rzecznika. Waldemar Żurek został odwołany. [w:] Gazeta Krakowska [on-line]. 17 stycznia 2018. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Śledztwo PK ws. poświadczenia nieprawdy w protokole Kolegium SO w Krakowie dotyczącego odwołania Żurka. [w:] Dziennik Gazeta Prawna [on-line]. gazetaprawna.pl, 29 marca 2018. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Śledztwo w sprawie poświadczenia nieprawdy w protokole Kolegium SO w Krakowie. [w:] Radio Kraków [on-line]. radiokrakow.pl, 29 marca 2018. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ Prezes Sądu Okręgowego w Krakowie: Propozycja przeniesienia sędziego Żurka uzasadniona merytorycznie. [w:] Dziennik Gazeta Prawna [on-line]. prawo.gazetaprawna.pl, 31 lipca 2018. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Struktura organizacyjna. Wydziały, Oddziały, Sekcje i Samodzielne stanowiska Sądu. [w:] Sąd Okręgowy w Krakowie [on-line]. krakow.so.gov.pl. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ "Iustitia" i "Themis" protestują przeciwko przeniesieniu sędziego Waldemara Żurka. onet.pl, 1 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-08].
- ↑ HUDOC - European Court of Human Rights [online], hudoc.echr.coe.int [dostęp 2023-11-18].
- ↑ Dawne władze. [w:] Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” [on-line]. iustitia.pl, 25 maja 2012. [dostęp 2018-08-10].
- ↑ Zarząd główny – Themis [online], themis-sedziowie.eu [dostęp 2018-02-10] (pol.).
- ↑ Komunikat dotyczący Walnego Zgromadzenia Stowarzyszenia Sędziów THEMIS w dniach 13 – 14 stycznia 2018 r. w Spale. [w:] Stowarzyszenie Sędziów Themis [on-line]. themis-sedziowie.eu, 14 stycznia 2018. [dostęp 2018-08-10].
- ↑ Sędzia Waldemar Żurek został powołany na wicedyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury [online], Monitor Konstytucyjny, 7 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-13].
- ↑ Donald Tusk zdecydował. Premier wymienia ministrów w swoim rządzie. onet.pl, 23 lipca 2025. [dostęp 2025-07-23].
- ↑ Zaprzysiężenie nowych ministrów. Rekonstrukcja stała się faktem. pap.pl, 24 lipca 2025. [dostęp 2025-07-24].
- ↑ Żurek wyburza "zabetonowany system". Wystąpił o odwołanie 44 sędziów (a zawiesza żonę prezesa TK). bankier.pl, 31 lipca 2025. [dostęp 2025-09-15].
- ↑ Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek odwołał prezesów i wiceprezesów sądów, pomimo negatywnej opinii kolegiów sądów. gov.pl, 15 września 2025. [dostęp 2025-09-15].
- ↑ Małgorzata Kryszkiewicz: Złote Paragrafy rozdane: Zobacz najlepszych prawników 2015. [w:] Dziennik Gazeta Prawna [on-line]. prawo.gazetaprawna.pl, 21 kwietnia 2016. [dostęp 2018-08-05].
- ↑ Magdalena Bielska, Konwencja "6 lat KOD" [online], KOD Komitet Obrony Demokracji, 30 listopada 2021 [dostęp 2024-06-13] (pol.).
- ↑ Adam Bodnar - Gala Nagrody im. Prof. Zbigniewa Hołdy [online], Adam Bodnar, 17 grudnia 2022 [dostęp 2024-06-13] (pol.).
- ↑ Łukasz Woźnicki: Alimenty sędziego Żurka. Rzecznik KRS odpowiada na atak „Super Expressu”. wyborcza.pl, 21 marca 2017. [dostęp 2018-08-10].