Sąd okręgowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Gmach Sądu Okręgowego w Bydgoszczy
Budynek Sądu Okręgowego w Białymstoku
Pałac Trybunalski w Kaliszu, siedziba Sądu Okręgowego w Kaliszu (2011)
Budynek Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp.
Budynek Sądu Okręgowego w Toruniu

Sąd okręgowy (SO) – w Polsce sąd powszechny orzekający zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji.

Właściwość[edytuj]

W polskim wymiarze sprawiedliwości jest zasadą, że w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy. W sprawach cywilnych sąd okręgowy orzeka w sprawach o roszczenia majątkowe przekraczające 75 tys. zł (z pewnymi wyjątkami), o roszczenia wynikające z Prawa prasowego oraz w sprawach dotyczących praw niemajątkowych (z pewnymi wyjątkami), a także w sprawach o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji, o odszkodowanie z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem oraz w pewnych innych sprawach dotyczących uchwał osób prawnych i jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. W sprawach karnych sąd okręgowy orzeka jako sąd pierwszej instancji tylko w sprawach o zbrodnie i niektóre występki.

Ponadto na wniosek sądu rejonowego sąd apelacyjny może przekazać sądowi okręgowemu do rozpoznania w I instancji sprawę o każde przestępstwo ze względu na szczególną wagę lub zawiłość tej sprawy, zaś w sprawach cywilnych postanowienie o przekazaniu sprawy do sądu okręgowego wydaje sam sąd rejonowy. Sąd okręgowy uprawniony jest także do wydania listu żelaznego i europejskiego nakazu aresztowania. Instancją odwoławczą od orzeczeń tego sądu jest sąd apelacyjny – tylko wtedy, gdy sąd okręgowy był sądem I instancji w danej sprawie.

W drugiej instancji sąd okręgowy rozpoznaje apelacje i zażalenia od orzeczeń wydanych w pierwszej instancji przez sąd rejonowy.

Organizacja[edytuj]

Sądy okręgowe tworzy i znosi minister sprawiedliwości po uzyskaniu opinii Krajowej Rady Sądownictwa w drodze rozporządzenia. Obszar właściwości sądu okręgowego winien obejmować obszary właściwości przynajmniej dwóch sądów rejonowych. Mogą również być powoływane ośrodki zamiejscowe i wydziały zamiejscowe sądów okręgowych.

W Polsce istnieje 45 sądów okręgowych[1]:

  1. Sąd Okręgowy w Białymstoku
  2. Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej
  3. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
  4. Sąd Okręgowy w Częstochowie
  5. Sąd Okręgowy w Elblągu
  6. Sąd Okręgowy w Gdańsku
  7. Sąd Okręgowy w Gliwicach
  8. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim
  9. Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze
  10. Sąd Okręgowy w Kaliszu
  11. Sąd Okręgowy w Katowicach
  12. Sąd Okręgowy w Kielcach
  13. Sąd Okręgowy w Koninie
  14. Sąd Okręgowy w Koszalinie
  15. Sąd Okręgowy w Krakowie
  16. Sąd Okręgowy w Krośnie
  17. Sąd Okręgowy w Legnicy
  18. Sąd Okręgowy w Lublinie
  19. Sąd Okręgowy w Łodzi
  20. Sąd Okręgowy w Łomży
  21. Sąd Okręgowy w Nowym Sączu
  22. Sąd Okręgowy w Olsztynie
  23. Sąd Okręgowy w Opolu
  24. Sąd Okręgowy w Ostrołęce
  25. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
  26. Sąd Okręgowy w Płocku
  27. Sąd Okręgowy w Poznaniu
  28. Sąd Okręgowy w Przemyślu
  29. Sąd Okręgowy w Radomiu
  30. Sąd Okręgowy w Rzeszowie
  31. Sąd Okręgowy w Siedlcach
  32. Sąd Okręgowy w Sieradzu
  33. Sąd Okręgowy w Słupsku
  34. Sąd Okręgowy w Suwałkach
  35. Sąd Okręgowy w Szczecinie
  36. Sąd Okręgowy w Świdnicy
  37. Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu
  38. Sąd Okręgowy w Tarnowie
  39. Sąd Okręgowy w Toruniu
  40. Sąd Okręgowy w Warszawie
  41. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
  42. Sąd Okręgowy we Włocławku
  43. Sąd Okręgowy we Wrocławiu
  44. Sąd Okręgowy w Zamościu
  45. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze

Sąd okręgowy dzieli się na wydziały:

  • cywilny (oddzielnie wydział cywilny oraz cywilny odwoławczy),
  • karny (oddzielnie wydział karny oraz karny odwoławczy),
  • penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń sądowych,
  • pracy.
  • ubezpieczeń społecznych, (jeśli liczba spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, rozpatrywanych przez sąd okręgowy jest niewielka to zamiast tego wydziału i odrębnego wydziału pracy, tworzy się wspólny wydział pracy i ubezpieczeń społecznych)
  • gospodarczy.

W SO w Warszawie istnieje ponadto:

  • Odrębna jednostka organizacyjna do spraw z zakresu ochrony konkurencji, regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu kolejowego (sąd ochrony konkurencji i konsumentów)
  • Odrębna jednostka organizacyjna do spraw rejestrowych powierzonych temu sądowi na podstawie odrębnych przepisów np. rejestr zawodowy, rejestr partii politycznych (Wydział VII)
  • Odrębna jednostka organizacyjna do spraw z zakresu ochrony wspólnotowych znaków towarowych i wspólnotowych wzorów przemysłowych (sąd wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych)

Przypisy

  1. ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. w sprawie ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych (Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 1223).

Zobacz też[edytuj]

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Sąd okręgowy
Scale of justice gold.png Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sąd_okręgowy&oldid=45497142”