Warroza

Warroza (Varroasis apium) – choroba wywoływana przez roztocz Varroa destructor rozwijające się na czerwiu i dorosłych osobnikach pszczół miodnych.
Samice roztoczy żywią się hemolimfą zaatakowanych owadów. Cykl rozwojowy to 9-10 dni. W tym czasie samica roztocza składa w zasklepionych komórkach z czerwiem od 3 do 6 jaj, z których rodzi się około 2/3 samic i 1/3 samców.
Samice osiągają wielkość 1,6 mm szerokości i 1 mm długości.
Zaatakowane rodziny pszczele wiosną bez pomocy człowieka giną już jesienią, a wystarczy zakażenie wiosenne na poziomie 10 roztoczy[potrzebny przypis].
Spis treści
Rozprzestrzenienie warrozy[edytuj | edytuj kod]
Po przewleczeniu roztocza Varroa destructor z Azji od pszczoły Apis cerana warroza rozprzestrzenia się w rodzinach pszczół należących do gatunku pszczoły miodnej (Apis mellifera):
- wczesne lata 60. - Japonia, Związek Radziecki
- 1960-1970 - Europa Wschodnia
- 1971 - Brazylia
- późne lata 70. - Ameryka Południowa
- 1980 - Polska
- 1982 - Francja
- 1984 - Szwajcaria, Niemcy, Włochy
- 1987 - USA
- 1989 - Kanada
- 1992 - Anglia
- 2000 - Nowa Zelandia (Wyspa Północna)
- 2007 - Hawaje
Sposoby zapobiegania i leczenia warrozy[edytuj | edytuj kod]
Od lat osiemdziesiątych XX wieku do chwili obecnej (2006) walka pszczelarzy i naukowców z warrozą nie dała spodziewanych rezultatów.
Obok naturalnych metod zapobiegania warrozie (np. próby wyhodowania pszczoły miodnej dysponującej mechanizmami obronnymi przeciw pasożytowi Varroa destructor, dyskusyjna metoda wycinania czerwiu trutowego itd.) w leczeniu warrozy stosuje się preparaty chemiczne. Są one podawane w postaci pasków wieszanych w ulach, w postaci dymu ze spalania lub odparowywania środków przeciw roztoczom (środków warroabójczych) lub w postaci oprysków roztworami zawierającymi substancje czynne. Roztocze potrafi jednak w ciągu kilku lat uodpornić się na te akarycydy. Stosowanie kwasów organicznych, takich jak kwas mrówkowy, kwas mlekowy i kwas szczawiowy nie prowadzi do nabrania oporności na te kwasy przez pasożyta, jest jednak pracochłonne i zależne od warunków atmosferycznych oraz od stadium rozwoju rodziny pszczelej. Stosowanie preparatów chemicznych w zależności od ich składu wpływa na zanieczyszczenie miodu lub wosku. Nie wolno stosować preparatów warroabójczych w okresie produkcji miodu towarowego. Bezwzględnie należy przestrzegać okresów karencji wymaganych dla poszczególnych preparatów.
W Polsce dostępna jest biologiczna metoda zwalczania Varroa destructor w postaci pożytecznych roztoczy Stratiolaelaps, które aplikuje się do ula z pszczołami wiosną i jesienią. Roztocza są zbyt małe by zjadły Varroa destructor jednak walcząc z nim uszkadza go w stopniu uniemożliwiającym rozwój.
Przegląd leków stosowanych w Polsce i na świecie przeciw warrozie[edytuj | edytuj kod]
- Substancja czynna: akrynatryna
- Substancja czynna: amitraza
- Substancja czynna: bromfenwinfos
- Substancja czynna: chlorfenwinfos
- Substancja czynna: cymiazol
- Substancja czynna: eukaliptol
- Substancja czynna: fluvalinate
- Substancja czynna: flumethrin
- Substancja czynna: kumafos
- Substancja czynna: kamfora
- Substancja czynna: kwas mrówkowy
- Substancja czynna: kwas szczawiowy
- Substancja czynna: Alfa-cypermetryna
- Substancja czynna: kwas mlekowy
- Substancja czynna: kwasy organiczne, olejki eteryczne, propolis
- Substancja czynna: mentol
- Substancja czynna: tymol