Wiele hałasu o nic

Wiele hałasu o nic (ang. Much Ado About Nothing) – komedia autorstwa Williama Shakespeare’a z 1599. Należy do najczęściej inscenizowanych przedstawień tego autora. Została opublikowana w Pierwszym Folio w 1623 roku^[1].

Sztuka składa się z pięciu aktów. W 72% napisana jest prozą, zaś w 28% napisana jest wierszem^[2].

Wiele hałasu o nic skupia się na dwóch głównych wątkach miłosnych. Pierwszy dotyczy związku Beatrice i Benedicka, którzy początkowo są wrogami, ale stopniowo zakochują się w sobie dzięki intrygom przyjaciół. Drugi wątek dotyczy miłości między Claudio a Hero, która zostaje wystawiona na próbę przez fałszywe oskarżenia o niewierność. Sztuka eksploruje tematy takie jak miłość, zdrada, honor i społeczne konwenanse, a także pokazuje, jak plotki i nieporozumienia mogą prowadzić do chaosu i zamieszania^[2].

Wątek związku Beatrice i Benedicka jest autorskim pomysłem Szekspira, zaś wątek miłości Claudio i Hero jest oparty na kilku źródłach, m.in. autorstwa Matteo Bandello^[2].

Akcja Wiele hałasu o nic dzieje się w Messynie we Włoszech^[3].

Bohaterowie

Antonio	Brat Leonato
Balthasar	Zwolennik Don Pedro
Beatrice	Bratanica Leonato
Benedick	Przyjaciel Claudio,
Borachio	Zwolennik Don Johna
Claudio	Bohater wojenny z armii Don Pedro
Conrade	Zwolennik Don Johna
Dogberry	Naczelnik straży w Messinie
Don John	Nieślubny brat Don Pedro, jednocześnie jego były wróg
Don Pedro	Książę Aragonii
Brat Francis	Zakonnik, mający udzielić ślubu Claudio i Hero
Hero	Córka Leonato
Leonato	Gubernator Messiny
Margaret	Kochanka Boraccio, Służąca Hero
Ursula	Służąca Hero
Verges	Partner Dogberry’ego

Fabuła

Do Mesyny z wyprawy wojennej przybywa Don Pedro, książę Aragonii. Towarzyszą mu Don John, przyrodni brat oraz grupa kompanów. Zatrzymują się oni w majątku Leonata, gubernatora miasta. Tam Claudio, jeden z towarzyszy Don Pedra, zakochuje się w Hero, córce Leonata. Następuje wówczas szereg intryg z inicjatywy Don Pedra (chcącego doprowadzić do ślubów: Claudia z Hero, oraz Benedicta, jego drugiego przyjaciela, z Beatrice, krewną Leonata) oraz Don Johna (chcącego zniweczyć plany Claudia), a później także intryga zawiązana przez Leonata i jego stronników, chcącego wykryć inicjatora spisku przeciwko jego córce. Gdy wydaje się, że historia zakończy się nieszczęśliwie z powodu działań Don Johna, następuje zwrot akcji gdy ludzie Dogberry'ego, naczelnika straży w Mesynie, aresztują dwóch spiskowców Don Johna - Borachio i Conrada - i odkrywają całą intrygę. Ostatecznie wieści o nieprzychylnych działaniach Don Johna docierają do Don Pedra i jego przyjaciół. Don John zostaje pojmany, natomiast wcześniejsze działania Don Pedra oraz Leonata kończą się ostatecznie połączeniem dwóch par zakochanych: Claudia i Hero oraz - początkowo sobie nieprzychylnych - Benedicta i Beatrice.

Ekranizacje

Sztuka ta była wielokrotnie przenoszona na ekran, jednak większość jej wersji była stworzona dla telewizji. Pierwsza, niema wersja pochodzi z 1913^[4]. W 1993 roku ekranizacji dokonał Kenneth Branagh^[5].

Wiele hałasu o nic – film produkcji brytyjsko-amerykańskiej z 1993 roku w reżyserii Kennetha Branagha
Rób swoje! – bollywoodzki film z 2001 roku oparty na sztuce^[6]

Zobacz też

Przypisy

↑ Dunton-Downer i Riding 2005 ↓, s. 229, 237.
↑ ^a ^b ^c Dunton-Downer i Riding 2005 ↓, s. 235.
↑ Dunton-Downer i Riding 2005 ↓, s. 229.
↑ Much Ado About Nothing. Phillips Smalley Crystal Film Company. 1913-09-02. [dostęp 2025-05-15].
↑ Much Ado About Nothing. Kenneth Branagh Renaissance Films, American Playhouse Theatrical Films, BBC Film. 1993-07-02. [dostęp 2025-05-15].
↑ RandeepR. Ramesh RandeepR., A matter of caste as Bollywood embraces the Bard, „The Guardian”, 28 lipca 2006, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-05-15] (ang.).

Bibliografia

Leslie Dunton-Downer, Alan Riding: Szekspir. Warszawa: Hachette Livre, 2005. ISBN 83-7184-496-4.

Linki zewnętrzne

Wiele hałasu o nic w serwisie Wolne Lektury
Pełny tekst (ang.)
Wszystkie polskie przekłady Wiele hałasu o nic wraz z omówieniami ich strategii i recepcji dostępne są w repozytorium cyfrowym Polski Szekspir UW .

[CITEREFDunton-DownerRiding2005229,_237-1] Dunton-Downer i Riding 2005 ↓, s. 229, 237.

[CITEREFDunton-DownerRiding2005235-2] Dunton-Downer i Riding 2005 ↓, s. 235.

[CITEREFDunton-DownerRiding2005229-3] Dunton-Downer i Riding 2005 ↓, s. 229.

[4] Much Ado About Nothing. Phillips Smalley Crystal Film Company. 1913-09-02. [dostęp 2025-05-15].

[5] Much Ado About Nothing. Kenneth Branagh Renaissance Films, American Playhouse Theatrical Films, BBC Film. 1993-07-02. [dostęp 2025-05-15].

[6] RandeepR. Ramesh RandeepR., A matter of caste as Bollywood embraces the Bard, „The Guardian”, 28 lipca 2006, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-05-15] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Tragedie	Romeo i Julia Makbet Król Lear Hamlet Otello Tytus Andronikus Juliusz Cezar Antoniusz i Kleopatra Koriolan Troilus i Kresyda Tymon Ateńczyk
Komedie	Komedia omyłek Poskromienie złośnicy Dwaj panowie z Werony Stracone zachody miłości Sen nocy letniej Kupiec wenecki Wiele hałasu o nic Jak wam się podoba Wieczór Trzech Króli Wesołe kumoszki z Windsoru Perykles, książę Tyru Wszystko dobre, co się dobrze kończy Miarka za miarkę Cymbelin Zimowa opowieść Burza Dwóch szlachetnych krewnych
Kroniki	Król Jan Ryszard II Henryk IV, część 1 Henryk IV, część 2 Henryk V Henryk VI, część 1 Henryk VI, część 2 Henryk VI, część 3 Ryszard III Henryk VIII
Wiersze i poematy	Sonety Wenus i Adonis Gwałt na Lukrecji Namiętny pielgrzym Feniks i gołąb Skarga zakochanej
Utwory przypisywane Szekspirowi i zaginione	Edward III Sir Thomas More A Yorkshire Tragedy Sir John Oldcastle Thomas Lord Cromwell The London Prodigal Cardenio (zaginiona) Love’s Labour’s Won (zaginiona)