Wrzelów
51°12′16″N 21°51′26″E/51,204444 21,857222| wieś | |
 Budynek OSP | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
81 |
| Kod pocztowy |
24-335[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LOP |
| SIMC |
0385425[5] |
Położenie na mapie gminy Łaziska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
| 51°12′16″N 21°51′26″E/51,204444 21,857222[1]
| |
Wrzelów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Łaziska[5][6].
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.
Wieś stanowi sołectwo w gminie Łaziska[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 212 mieszkańców[9].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
| Rok | 2003 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wrzelów | 228 | 232 | 230 | 234 | 230 | 224 | 219 | 215 | 213 | 210 | 205 |
| Źródło: Dane własne gminy podane według stamu na koniec roku kalendarzowego[10] | |||||||||||
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś notowana w roku 1409. Dziedzicami byli wówczas Klara (1409) i Jan z Wrzelowa (1409-1419). W latach 1453–1485 dziedzicem wsi był Mikołaj Wrzelowski herbu Rawa syn Piotra dziedzica Wrzelowa i Kliczkowic. Było tu wówczas 7 łanów kmiecych, dających dziesięcinę, wartości do 6 grzywien, klasztorowi na Łysej Górze; folwark rycerski oddawał dziesięcinę plebanowi w Opolu (Długosz L.B. t.II, s.545). W spisach poborowych z 1531 Wrzelów wraz z Kliczkowicami i Szczecinem podano jako płacące od 2 łanów kmiecych i 1 młyna. W roku 1676 wojewoda Kijowski płaci tu pogłówne od 98 dusz (Pawiński, Małopolska, 356 i 34a)[11][12]. Wieś należącą do dóbr opolskich w województwie lubelskim w 1704 roku odziedziczyła Teresa Dunin-Borkowska, żona wojewody lubelskiego Stanisława Tarły[13].
W wieku XIX Wrzelów opisano jako wieś z folwarkiem i dobra tej nazwy nad Wisłą w powiecie nowoaleksandryjskim (puławskim), gminie Szczekarków, parafii Opole, odległy 25 wiorst od Puław. Według spisu z roku 1827 we wsi było 58 domów i 328 mieszkańców.
- Charakterystyka dóbr Wrzelów
Dobra Wrzelów składały się w r. 1885 z folwarków: Wrzelów, Dratów, Nieciecz, Brzozówka, nomenklatury Grabowiec, rozległość mórg 2067 w tym: folwark Wrzelów gruntów i ogrodów mórg 250, łąk mórg 130, w odpadkach mórg 4, nieużytków mórg 21; budynków mur. 3, z drewna 17; płodozmian 9 polowy; folwark Dratów gruntów i ogrodów mórg 285, łąk mórg 104, pastwisk mórg 147, lasu mórg 9, nieużytków mórg 24; budynków z drewna 5; folwark Nieciecz gruntów i ogrodów i ogr, mórg 118, łąk mórg 99, nieużytków mórg 11; budynków z drewna 5; folwark Brzozówka gruntów i ogrodów i ogr. mórg 410, łąk mórg 34, pastwisk mórg 273, w odpadkach mórg 62, nieużytków mórg 87, budynków murowanych 2, z drewna 15[11].
- Wsie w dobrach Wrzelów
Wieś Wrzelów osad 39, mórg 219, wieś Majdany osad 26, mórg 156, wieś Lubomirka osad 23, mórg 107, wieś Rybaki osad 20, mórg 174.
Archeologia[edytuj | edytuj kod]
Na terenie osady Dratów sąsiadującej z Wrzelowem, a w średniowieczu nieistniejącej odkryto znaleziska wczesnośredniowieczne. (A. Żaki, Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej, Wrocław 1974. s.522-523)[12]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 151809
- ↑ Wieś Wrzelów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-05], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych - Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A..
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-02-10].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Raport O stanie gminy za rok 2021. Sołectwa s. 4
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Demografia w okresie 2003-1015
- ↑ a b Wrzelów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 58.
- ↑ a b Wrzelów, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
- ↑ Wiesław Bondyra, Dobra ziemskie Tarłów w Małopolsce w czasach saskich, w: Tarłowie. Z dziejów kulturalnych, gospodarczych i politycznych rodu, Janowiec 2009, s. 51.
- Siedziba gminy wiejskiej: Łaziska
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Integralne części wsi |
|
