Wyspa Niedźwiedzia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wyspa Niedźwiedzia
Bjørnøya
Ilustracja
Zdjęcie lotnicze wyspy w maju 2008
Kontynent

Europa

Państwo

 Norwegia

Terytorium zależne

 Svalbard

Akwen

Morze Barentsa

Powierzchnia

178[1] km²

Położenie na mapie Svalbardu
Mapa konturowa Svalbardu, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wyspa Niedźwiedzia”
Położenie na mapie Arktyki
Mapa konturowa Arktyki, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyspa Niedźwiedzia”
Ziemia74°31′N 19°01′E/74,516667 19,016667
Mapa wyspy

Wyspa Niedźwiedzia (norw. Bjørnøya [ˈbjøːɳøja]) – arktyczna wyspa należąca do Norwegii, stanowi najdalej na południe wysuniętą część Svalbardu. Jest położona w zachodniej części Morza Barentsa, mniej więcej w połowie drogi między Spitsbergenem a Przylądkiem Północnym. Wyspę odkryli i nazwali Willem Barents i Jacob van Heemskerk 10 czerwca 1596 roku[2].

Warunki naturalne[edytuj | edytuj kod]

Góra Miseryfjellet

Wyspa liczy 178 km² powierzchni, ma wymiary około 20 na 15 km. Na wyspie znajduje się około 740 jezior; najgłębsze, Ellasjøen, liczy 43 m głębokości. Na wyspie znajdują się złoża węgla i ołowiu, znane od XVII wieku. Przez większą część roku Wyspa Niedźwiedzia leży na południe od granicy lodu pływającego; od lutego do kwietnia przeważnie ta osiąga wyspę. Średnia temperatura w marcu (najzimniejszy miesiąc) wynosi -7 °C, zaś w sierpniu (najcieplejszy miesiąc) – 5,2 °C. Przez 178 dni w roku wiatr wieje z siłą przynajmniej 6 w skali Beauforta. Najwyższym szczytem jest Miseryfjellet, osiąga 536 m n.p.m.[1]

Fauna[edytuj | edytuj kod]

Jedynym ssakiem wyspy jest piesiec (Vulpes lagopus). Niekiedy odwiedzają ją niedźwiedzie polarne (Ursus maritimus). W niektórych jeziorach występuje golec zwyczajny (Salvelinus alpinus)[1].

Od 2000 roku BirdLife International uznaje wyspę za ostoję ptaków IBA. Wymienia 13 gatunków, które zaważyły na tej decyzji. Spośród nich jeden – lodówka (Clangula hyemalis) jest zagrożony, pozostałe to gatunki najmniejszej troski. Należą do nich dwie gęsi – krótkodzioba (Anser brachyrhynchus) i bernikla białolica (Branta leucopsis), jeden rurkonosy – fulmar zwyczajny (Fulmarus glacialis), siewkowce – biegus morski (Calidris maritima), płatkonóg płaskodzioby (Phalaropus fulicarius), mewa blada (Larus hyperboreus), mewa trójpalczasta (Rissa tridactyla), alczyk (Alle alle), nurzyk zwyczajny (Uria aalge), nurzyk polarny (Uria lomvia), nurnik zwyczajny (Cepphus grylle) i jeden wróblowy – śnieguła zwyczajna (Plectrophenax nivalis)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Jan Gjertz: Bear Island. W: Mark Nuttal (ed.): Encyclopedia of the Arctic. Routledge, 2004, s. 213. ISBN 1-57958-436-5.
  2. Bjornoya, Svalbard | 5-18-2022 | National Geographic Resolution | Lindblad Expeditions [online], www.expeditions.com [dostęp 2023-06-17] (ang.).
  3. SJ013 Bjørnøya (Bear Island) [online], BirdLife Data Zone [dostęp 2015-04-04].