Przejdź do zawartości

Władysław Czartoryski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Czartoryski
Ilustracja
Herb
Pogoń Litewska
Rodzina

Czartoryscy herbu Pogoń Litewska

Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1828
Warszawa

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1894
Boulogne-sur-Seine

Ojciec

Adam Jerzy Czartoryski

Matka

Anna Zofia Sapieha

Żona

Maria Amparo Muñoz
Małgorzata Adelajda Orleańska

Dzieci

z Marią Amparo:
August Franciszek Czartoryski
z Małgorzatą Adelajdą:
Adam Ludwik Czartoryski,
Witold Kazimierz Czartoryski.

Władysław Czartoryski (ur. 3 lipca 1828 w Warszawie; zm. 23 czerwca 1894 w Boulogne-sur-Seine) – książę, działacz polityczny na emigracji, emisariusz dyplomatyczny Rządu Narodowego przy rządach Francji, Anglii, Włoch, Szwecji i Turcji. Założyciel Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Prezes Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, członek honorowy Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[1]. Po śmierci ojca faktyczny przywódca ugrupowania Hôtel Lambert.

Zarys biografii

[edytuj | edytuj kod]

Syn Adama Jerzego Czartoryskiego oraz Anny Zofii Sapiehy. Herbu Pogoń Litewska, pan na Klewaniu i Żukowie. Wychowywany w Paryżu. Jego pierwszym nauczycielem był Hipolit Błotnicki. Uczył się w College Bourbon, College Charlemagne i College Rollin. Po maturze w 1848 roku wyjechał do Polski. Aresztowany w Berlinie wrócił do Paryża. Studiował w Wyższej Szkole Polskiej.[2]

Portet Władysława Czartoryskiego

1 marca 1855 ożenił się z Marią Amparo Muñoz (17 listopada 1834–19 sierpnia 1864), córką królowej Hiszpanii – Marii Krystyny Burbon i jej drugiego męża – księcia Riánsares. Ślub miał miejsce w Malmaison, koło Paryża. Para ta była rodzicami Franciszka Augusta, późniejszego błogosławionego.

Po śmierci ojca został przywódcą obozu politycznego skupionego wokół Hotelu Lambert. W swych pracach koncentrował się na współpracy państw zachodnich w sprawie polskiej. Był inicjatorem akcji torpedujących ewentualne zbliżenie francusko-rosyjskie. W czasie powstania styczniowego dzięki jego staraniom sprawa polska znów stała się sprawą międzynarodową. Szukał poparcia u Napoleona III. Po upadku powstania zabiegał o pomoc i organizował wsparcie dla uchodźców.[3]

W latach następnych nadal bronił sprawy polskiej za granicą. Stworzył własną agencję prasową Nord-Est. Wpływał na politykę polską w zaborach pruskim i austriackim. Był przeciwnikiem federalizmu, panslawizmu i słowiańskiej polityki Rosji. Nie angażował się czynniej i nie brał udziału w życiu politycznym Galicji. Zajmował się nie tylko polityką. Tworzył liczne kulturalne instytucje emigracyjne: Towarzystwo Historyczno-Literackie, Towarzystwo Literackie Przyjaciół Polski, Wyższą Szkołę w Montparnasse.

15 stycznia 1872 ożenił się ponownie w Chantilly, z Małgorzatą Adelajdą Orleańską, córką Ludwika Karola Orleańskiego, księcia Nemours, i Wiktorii Sachsen-Coburg-Kohary. Małgorzata Adelajda była wnuczką króla FrancuzówLudwika Filipa I. Para miała dwóch synów:

Literatura

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bolesław Erzepki, Spis członków Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1896, s. 2.
  2. Marian Kukiel, Czartoryski Władysław, książę (1828–1894) [w:] Polski Słownik Biograficzny, Kraków 1938, T. IV., s. 300.
  3. Marian Kukiel, Czartoryski Władysław, książę (1828–1894) [w:] Polski Słownik Biograficzny, Kraków 1938, T. IV., s. 302.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]