Władysław Plaskura
Data i miejsce urodzenia |
10 maja 1905 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 kwietnia 1987 |
profesor nauk technicznych | |
Alma Mater | |
Profesura | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
|
Władysław Plaskura (ur. 10 maja 1905 w Łazach, zm. 22 kwietnia 1987 w Gliwicach) – polski inżynier mechanik, specjalista w dziedzinie aparatury chemicznej. Budowniczy Polski Ludowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Józefa i Marii Plaskura[1]. W 1923 zdał z wyróżnieniem maturę w gimnazjum w Oświęcimiu[2]. Studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej, naukę ukończył w 1928. Następnie podjął pracę w Zarządzie Miasta Lwowa, należał również do Towarzystwa Politechnicznego. W międzyczasie od czerwca 1930 do września 1931 pełnił służbę wojskową w 1 Pułku Pancernym WP. W 1936 przeniósł się do Mościc, gdzie pracował w nowo powstałych zakładach azotowych, początkowo jako inżynier konstruktor, później jako szef zakładowego biura konstrukcyjnego[2].
Po wybuchu II wojny światowej, z powodu odmowy pracy pod okupacyjnym nadzorem, został aresztowany przez gestapo i przetrzymywany w więzieniach w Tarnowie i Wiśniczu[2]. Od 20 czerwca 1940 był więziony w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau (nr więzienny 1000), gdzie przebywał do połowy czerwca 1943. Następnie został zwolniony i przymusowo przekazany do Centralnego Biura Budowlanego w obozie, w którym był zatrudniony do końca 1944, później wywieziony na roboty do Niemiec, najpierw do Wrocławia i Łambinowic[1].
W marcu 1945 powrócił do Polski i zamieszkał w Gliwicach, gdzie początkowo pracował w biurze projektowym. Od 1952 był związany z Instytutem Inżynierii i Aparatury Chemicznej Politechniki Śląskiej, równolegle od 1953 pełnił funkcję kierowniczą w Centralnym Zarządzie Chemicznym, który w późniejszym czasie zmieniono na Zjednoczenie Syntezy Chemicznej. W 1963 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, trzy lata później zrezygnował z pracy w Zjednoczeniu i całkowicie poświęcił się pracy naukowej i dydaktycznej. W 1975 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, rok później przeszedł w stan spoczynku.
Od lat 30. XX wieku był członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, w 1966 został członkiem honorowym tego towarzystwa. Ponadto należał do członków Naczelnej Organizacji Technicznej, gdzie zasiadał przez wiele lat w organach zarządczych. Opracowania naukowe prof. Władysława Plaskury ukazywały się na łamach czasopism „Chemik”, „Inżynieria i Aparatura Chemiczna” i „Ochrona przed Korozją”, przewodniczył kolegium redakcyjnym i radom programowym tych czasopism.
Zmarł w Gliwicach, pochowany na cmentarzu Centralnym przy ul. Kozielskiej (sektor D6A-A-1)[3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Budowniczych Polski Ludowej (1959)[4]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 lipca 1954)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (22 lipca 1951)[6]
- Krzyż Oświęcimski[2]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (11 stycznia 1955)[7]
- Medal im. Prof. Wojciecha Świętosławskiego (1984)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego[2]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) (1953)[4]
- Nagroda Państwowa III stopnia (zespołowa) za opracowanie metod i zaprojektowanie urządzeń do wytwarzania i oczyszczania gazu, produkcji kwasu azotowego i saletrzaku w Zakładach Azotowych w Kędzierzynie (1955)[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Akta Krakowskiej Okr. Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w sprawie karnej b. komendanta obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka Rudolfa Hossa, 20 czerwca 1940 [dostęp 2024-06-27] .
- ↑ a b c d e Jerzy Paprocki, Kalendarium chemików polskich i zagranicznych. Władysław Plaskura 1905–1987), „Chemik”, Tom 69, nr 6, 2015 [dostęp 2024-06-27].
- ↑ Cmentarze komunalne w Gliwicach [online], gliwice.grobonet.com [dostęp 2024-06-27] .
- ↑ a b Prof. zw. dr hab. Władysław PLASKURA [online], www.stowarzyszenie.chemia.polsl.pl [dostęp 2024-06-27] .
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1256 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie przemysłu chemicznego”.
- ↑ M.P. z 1951 r. nr 79, poz. 1091 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 487 - Uchwała Rady Państwa z dnia 11 stycznia 1955 r. nr 0/99 - na wniosek Ministra Przemysłu Chemicznego.
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-06-27].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie
- Ludzie urodzeni w Łazach (Czechy)
- Nagrodzeni Medalem im. Prof. Wojciecha Świętosławskiego
- Odznaczeni Orderem Budowniczych Polski Ludowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oświęcimskim
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego
- Pochowani na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach
- Polscy inżynierowie mechanicy
- Polscy urzędnicy samorządowi
- Urodzeni w 1905
- Więźniowie KL Auschwitz
- Wykładowcy Politechniki Śląskiej
- Zmarli w 1987