Yoshiho Umeda
| Yoshiho Umeda 梅田芳穂 |
|
| Data i miejsce urodzenia | 16 września 1949 Mobara |
| Data i miejsce śmierci | 4 maja 2012 Warszawa |
| Miejsce spoczynku | Cmentarz Wojskowy na Powązkach |
| Zawód | przedsiębiorca |
| Alma Mater | Uniwersytet Warszawski |
| Odznaczenia | |
 |
|
Yoshiho Umeda (jap. 梅田芳穂 Umeda Yoshiho, ur. 16 września 1949 w Mobara, zm. 4 maja 2012 w Warszawie) – japoński przedsiębiorca związany z Polską, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL, autor publikacji z dziedziny energetyki i alternatywnych źródeł energii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Yoshiho Umeda był synem Ryochu Umedy. Jego ojciec w 1921 postanowił przyjechać na studia filozoficzne do Berlina. W drodze z Dalekiego Wschodu poznał polskich oficerów wracających z Syberii, wśród nich Stanisława Michałowskiego, z którym się zaprzyjaźnił, decydując się na osiedlenie w Warszawie. II wojnę światową Ryochu Umeda spędził w Bułgarii, po jej zakończeniu nie mógł przez pewien czas przyjechać do komunistycznej Polski. Przed samą śmiercią w 1962 przyjął chrzest i przybrał imię Stanisław. Wyraził także wolę, aby jeden z jego synów na stałe osiadł w Polsce. Uzgodnił również z profesorem Konradem Jażdżewskim, aby to on zaopiekował się jego synem w Polsce[1].
W 1963 czternastoletni Yoshiho Umeda przyjechał do Polski i zamieszkał w Łodzi z rodziną Jażdżewskich. W latach 1968–1975 studiował filologię polską i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, pracował w polskich przedstawicielstwach japońskich przedsiębiorstw[2].
Od 1976 był zaangażowany w działalność opozycyjną jako współpracownik Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej KOR[2]. Zajął się sprowadzaniem do Polski materiałów poligraficznych na potrzeby drugiego obiegu (sprowadził ponad 5 tys. matryc powielaczowych)[3]. Od 1980 związany z "Solidarnością", uczestniczył w I Krajowym Zjeździe Delegatów w Gdańsku, współtworzył Radio "S" działające w Regionie Mazowsze związku. Zorganizował w Tokio Centralne Archiwum Polskie, wydające przez kilka lat periodyk "Biuletyn Polski"[2][3].
Po wprowadzeniu stanu wojennego został w 1982 wydalony z Polski, zajął się organizowaniem pomocy zagranicznej (m.in. jako działacz Komitetu Koordynacyjnego "Solidarności" we Francji i pracownik Biura Koordynacyjnego w Brukseli oraz przedstawiciel NSZZ "S" na Azję). Pod koniec lat 80. powrócił do Polski, gdzie prowadził spółkę prawa handlowego. Działał na rzecz wdrożenia protokołu z Kioto[2]. Dwukrotnie (w różnych procesach) zeznawał przed sądem w sprawie pacyfikacji kopalni Wujek, potwierdzając zeznania autorów raportu taterników i opisując swoje kontakty z Jackiem Jaworskim.
Był mężem Agnieszki Żuławskiej (córki Juliusza Żuławskiego). Należał do Stowarzyszenia Wolnego Słowa[4]. Na podstawie biografii Yoshiho Umedy i jego ojca powstał w 1995 film dokumentalny Góral z Tokio (scenariusz: Jan Strękowski, reżyseria: Bożena Garus-Hockuba)[5].
W 2006 został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[6].
Zmarł w 2012 na chorobę nowotworową[7].
W pierwszą rocznicę śmierci Yoshiho Umedy ukazała się jego biografia, napisana przez Annę Nasiłowską zatytułowana Wolny agent Umeda i Druga Japonia[8].
Przypisy
- ↑ Jan Strękowski, Bohaterowie trudnych czasów, tom IV, Biblioteka Kroniki Miasta Łodzi, Łódź 2004
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2012-05-05].
- ↑ 3,0 3,1 Yoshiho Umeda w Słowniku "Niezależni dla kultury 1976–89". [dostęp 2012-05-05].
- ↑ Lista członków SWS. sws.org.pl. [dostęp 2012-05-05].
- ↑ Góral z Tokio w bazie filmpolski.pl
- ↑ M.P. z 2006 r. Nr 84, poz. 848
- ↑ Zmarł Japończyk, działacz KOR-u i Solidarności. wyborcza.pl, 4 maja 2012. [dostęp 2012-05-05].
- ↑ Anna Nasiłowska, Wolny agent Umeda i druga Japonia, Wyd. Premium Robert Skrobisz przy współpracy Algo Sp. z o.o., Warszawa 2013, ISBN 978-8389683-72-4
