Kopalnia Węgla Kamiennego „Wujek”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
KWK Wujek
Ilustracja
Zabudowania kopalni Wujek, szyby Krakus i Lechia, fot. 2011 r.
Państwo  Polska
Województwo  śląskie
Adres ul. Wincentego Pola 65, 40-596 Katowice
Data założenia 1899
Data likwidacji 2020
Dyrektor mgr inż. Michał Paprotny
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „KWK Wujek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „KWK Wujek”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „KWK Wujek”
Ziemia50°14′39,38″N 18°59′20,23″E/50,244272 18,988953
Multimedia w Wikimedia Commons

Kopalnia Wujek (niem. Oheim[1]) − kopalnia węgla kamiennego (KWK) w Katowicach, leżąca na terenie dawnej osady Katowicka Hałda.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 1804 powstał pierwszy plan sytuacyjny kopalni "Beata" w Brynowie, której w 20 lat później prawo do eksploatacji wystawił Królewski Urząd Górniczy w Brzegu. Akt nadania obszaru górniczego Oheim o powierzchni 1 km² został zatwierdzony w Berlinie w 1842. W 1899 r. do kopalni Oheim włączono pole nieczynnego już zakładu Beata[2]. Jednak dopiero w lutym 1904 zarząd kopalni zarejestrował kopalnię w Sądzie Powiatowym w Katowicach[3].

Drążenie pierwszego szybu rozpoczęło się w 1899, a pierwsze tony węgla wydobyto z głębokości 63 metrów 7 listopada 1900. W 1911 w kopalni pracowało 2103 robotników. W okresie I wojny światowej w kopalni pracowało wielu jeńców wojennych. Jeńców umieszczono w domach noclegowych u „Wulca”, przy stacji kolejowej Brynów. W 1922 dokonano nadania polskiej nazwy Wujek. W tym samym roku uruchomiono kopalnianą stację ratowniczą. Po stagnacji wywołanej kryzysem lat 30. ożywienie nastąpiło w latach 1937-38 i wydobycie wyniosło 4800-4900 ton na dobę.

W 1970 wydobycie węgla wynosiło 2 mln 89 tys. 40 ton, a w 1979 – 3 mln 882 tys. 850 ton rocznie. KWK „Wujek” jako pierwszy zakład wykonał w czerwcu założenia planu pięcioletniego.

Strajk na Wujku rozpoczął się 1 września 1980 i trwał do podpisania porozumień jastrzębskich 3 września 1980. Od pierwszych dni września w kopalni zaczęła działać Solidarność, której przewodniczącym po wyborach w grudniu 1980 został Jan Ludwiczak.

Pomnik poległych górników, w tle budynek zakładu energetyki cieplnej na terenie KWK „Wujek”, fot. 2013 r.

16 grudnia 1981 doszło do masakry górników strajkujących (strajk okupacyjny) przeciw ogłoszeniu stanu wojennego. Podczas pacyfikacji siłami milicji oraz wojska i w wyniku strzałów oddziału ZOMO zginęło 9 górników, a 23[4] zostało rannych[5].

 Osobny artykuł: Pacyfikacja kopalni Wujek.

1 stycznia 2005 doszło do połączenia dwóch samodzielnych dotąd kopalń KWK Śląsk z Rudy Śląskiej-Kochłowic, z KWK Wujek z Katowic-Brynowa. Decyzja Zarządu Katowickiego Holdingu Węglowego SA połączyła obie KWK w jeden zakład górniczy - Kopalnię Węgla Kamiennego „Wujek” jako kopalnię dwu ruchową składającą się z Ruchu „Wujek” i Ruchu „Śląsk”.

18 września 2009 roku w kopalni „Wujek” „Ruch Śląsk” doszło do wybuchu metanu, w wyniku czego dwudziestu górników poniosło śmierć, a trzydziestu pięciu zostało rannych.

18 kwietnia 2015 roku w kopalni ''Wujek'' ''Ruch Śląsk'' doszło do wstrząsu 4 stopni skali Richtera w wyniku czego zginęło dwóch górników. Akcja ratunkowa trwała blisko 2 miesiące.

1 kwietnia 2017 roku kopalnia została przejęta przez Polską Grupę Górniczą[6].

W grudniu 2017 kopalnia uhonorowana została medalem „Za Zasługi Dla Obronności Kraju”[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 31. ISBN 978-83-7593-014-6.
  2. ↑ Marta Chmielewska: Kopalnie węgla kamiennego w Katowicach, w: „Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury”, 3, red. P. P. Zagożdżon i M. Madziarz, Wrocław 2010, s. 50-59)
  3. ↑ KWK „Wujek” – zarys historii kopalni. wujek.pl.
  4. ↑ Instytut Pamięci Narodowej, Pacyfikacja kopalni „Wujek” – największa zbrodnia stanu wojennego, „Instytut Pamięci Narodowej” [dostęp 2018-04-18] (pol.).
  5. ↑ 33. rocznica pacyfikacji kopalni „Wujek”. „Pamięć ludzka jest darem” (pol.). polskieradio.pl, 2014-12-16. [dostęp 2016-12-16].
  6. ↑ KWK Murcki-Staszic. Katowicki Holding Węglowy, 2017. [dostęp 2017-11-01].
  7. ↑ Komunikat : Szef MON przyznał odznaczenie kopalni Wujek. www.mon.gov.pl, pl. [dostęp 2017-12-17].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kopalnia_Węgla_Kamiennego_„Wujek”&oldid=62116201”