Zbigniew Jujka
Data i miejsce urodzenia |
23 lipca 1935 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 listopada 2019 |
Zawód, zajęcie |
dziennikarz, rysownik, satyryk |
Odznaczenia | |
|
Zbigniew Jujka (ur. 23 lipca 1935 w Starym Targu, zm. 18 listopada 2019 w Gdańsku[1][2]) – polski dziennikarz, rysownik satyryczny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Gdańsku (obecna Akademia Sztuk Pięknych) w Gdańsku na Wydziale Architektury Wnętrz. Debiutował jako rysownik-satyryk w 1953 w „Gazecie Zielonogórskiej”, potem związał się z „Dziennikiem Bałtyckim”. W latach 1960–1963 publikował tam cykl rysunkowy My i oni. Przez ponad 30 lat był redaktorem graficznym gazety. Od 1963 do końca życia (z przerwą w okresie stanu wojennego) w cyklu Dzienniczek, ukazującym się na łamach tego czasopisma, komentował poprzez rysunki satyryczne najważniejsze wydarzenia polityczne i społeczne upływającego tygodnia[1]. Współpracował także z innymi wydawnictwami w Polsce i za granicą (m.in. z „Gościem Niedzielnym”). Autor co najmniej 60 albumików, albumów i zbiorów rysunków[3]. Współautor albumowej antologii III Rzeczpospolita w karykaturze. Był także twórcą ilustracji książkowych i plakatów.
W latach 1989–1996 był prezesem Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury.
Syn Franciszka (patrona Szkoły Podstawowej[4] i Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Starym Targu[5] oraz SP w Kębłowie[6]) i Stanisławy[2]. Był żonaty z Marią Aftonas-Jujką. Jego dzieci to Przemysław Jujka[7] i Alicja Grochowska[8]. Pochowany został 23 listopada 2019 na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku[9].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 1973 odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz odznaką „Za zasługi dla Gdańska”. Otrzymał także odznakę honorową „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1972)[1][10]. W 1998 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[11], a w 2006 – Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[12]. W 2005 otrzymał dyplom honorowy Nagrody „Pro Ecclesia et Populo” przyznawanej w archidiecezji gdańskiej[13]. W 2009 został odznaczony Medalem św. Wojciecha[1].
Najważniejsze nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 1968 – VI nagroda na International Salon of Cartoons w Montrealu
- 1975 – I nagroda od Włoskiego Komitetu Olimpijskiego w Ankonie
- 1977 – Nagroda San Remo na salone Internationale Umorismo w Bordigherze
- 1977 – I nagroda na World Cartoon Exhibition w Knnoke-Heist
- 1978 – III nagroda na Satyrykonie w Legnicy
- 1979 – I nagroda na Satyrykonie w Legnicy
- 1986 – nagroda na Yomiuri International Cartoon Contest w Tokio
- 1986 – II nagroda na Satyrykonie w Legnicy
- 1987 – II nagroda na Krzywym Zwierciadle w Zielonej Górze
- 1988 – I nagroda na World Cartoon Gallery w Skopju
- 2000 – Nagroda „Eryka” ustanowiona przez Stowarzyszenie Polskich Artystów Karykatury
- 2000 i 2005 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[14]
- 2003 i 2004 – Nagroda „Błękitnego Melonika Charliego”
- 2006 – Nagroda Pomorska
- pięciokrotnie zdobył „Złote Szpilki” przyznawane przez tygodnik „Szpilki”
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]15 stycznia 2021 imię Zbigniewa Jujki nadano tramwajowi nr 1069 w Gdańsku[8]. 9 października tego samego roku odsłonięto na budynku przy ulicy Marszałka Ferdynanda Focha w Gdańsku tablicę upamiętniającą Zbigniewa Jujkę. W gdańskich tramwajach i autobusach prezentowano klipy z twórczością rysownika[15].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Zmarł Zbigniew Jujka, znany gdański rysownik, grafik i dziennikarz. Miał 84 lata. gdansk.pl, 2019-11-18. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ a b Zbigniew Jujka. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-03-10].
- ↑ Andrzej Januszajtis: Tego na pewno nie wiecie. Andrzej Januszajtis Zbyszkowi Jujce na pożegnanie. wyborcza.pl, 2019-11-24. [dostęp 2019-11-24].
- ↑ Szkoła Podstawowa im. Franciszka Jujki Stary Targ. waszaedukacja.pl. [dostęp 2022-02-23].
- ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Franciszka Jujki w Starym Targu. zsstarytarg.szkolnastrona.pl. [dostęp 2022-02-23].
- ↑ Patron szkoły Franciszek Jujka. szkola.zspkeblowo.pl. [dostęp 2022-02-23].
- ↑ Satyryczne pomysły rodzą się nocą. tvn.pl, 2015-05-03. [dostęp 2019-11-23].
- ↑ a b Z uśmiechem przez Gdańsk. Słynny rysownik Zbigniew Jujka patronem gdańskiego tramwaju. gdansk.pl, 2021-01-15. [dostęp 2022-02-23].
- ↑ Dariusz Szreter: Ostatnie pożegnanie Zbigniewa Jujki, rysownika. Pogrzeb odbył się na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku w sobotę 23.11.2019. dziennikbaltycki.pl, 2019-11-23. [dostęp 2019-11-23].
- ↑ Grażyna Bral i inni red., Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945–2005, Gdańsk: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, Oddział Morski w Gdańsku, 2008, s. 72–73 .
- ↑ M.P. z 1998 r. nr 45, poz. 634.
- ↑ Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Nadbałtyckie Centrum Kultury, 2006-02-06. [dostęp 2012-12-11].
- ↑ Pro Ecclesia et Populo. Archidiecezja Gdańska, 2010-11-24. [dostęp 2021-03-20].
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl. [dostęp 2019-11-18].
- ↑ Przemysław Jujka , Popołudnie z Jujką, Adam Langowski (Wywiad), „Prowincja” (4), 2021, s. 129–135, ISSN 2082-0291 .
- Absolwenci Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku
- Dziennikarze związani z Gdańskiem
- Ludzie urodzeni w Starym Targu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pochowani na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku
- Polscy dziennikarze prasowi
- Polscy ilustratorzy
- Polscy karykaturzyści
- Polscy rysownicy
- Polscy satyrycy
- Urodzeni w 1935
- Zmarli w 2019