Przejdź do zawartości

Zbigniew Jujka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbigniew Jujka
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 lipca 1935
Stary Targ

Data i miejsce śmierci

18 listopada 2019
Gdańsk

Zawód, zajęcie

dziennikarz, rysownik, satyryk

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”

Zbigniew Jujka (ur. 23 lipca 1935 w Starym Targu, zm. 18 listopada 2019 w Gdańsku[1][2]) – polski dziennikarz, rysownik satyryczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Gdańsku (obecna Akademia Sztuk Pięknych) w Gdańsku na Wydziale Architektury Wnętrz. Debiutował jako rysownik-satyryk w 1953 w „Gazecie Zielonogórskiej”, potem związał się z „Dziennikiem Bałtyckim”. W latach 1960–1963 publikował tam cykl rysunkowy My i oni. Przez ponad 30 lat był redaktorem graficznym gazety. Od 1963 do końca życia (z przerwą w okresie stanu wojennego) w cyklu Dzienniczek, ukazującym się na łamach tego czasopisma, komentował poprzez rysunki satyryczne najważniejsze wydarzenia polityczne i społeczne upływającego tygodnia[1]. Współpracował także z innymi wydawnictwami w Polsce i za granicą (m.in. z „Gościem Niedzielnym”). Autor co najmniej 60 albumików, albumów i zbiorów rysunków[3]. Współautor albumowej antologii III Rzeczpospolita w karykaturze. Był także twórcą ilustracji książkowych i plakatów.

W latach 1989–1996 był prezesem Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury.

Syn Franciszka (patrona Szkoły Podstawowej[4] i Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Starym Targu[5] oraz SP w Kębłowie[6]) i Stanisławy[2]. Był żonaty z Marią Aftonas-Jujką. Jego dzieci to Przemysław Jujka[7] i Alicja Grochowska[8]. Pochowany został 23 listopada 2019 na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku[9].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

W 1973 odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz odznaką „Za zasługi dla Gdańska”. Otrzymał także odznakę honorową „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1972)[1][10]. W 1998 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[11], a w 2006 – Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[12]. W 2005 otrzymał dyplom honorowy Nagrody „Pro Ecclesia et Populo” przyznawanej w archidiecezji gdańskiej[13]. W 2009 został odznaczony Medalem św. Wojciecha[1].

Najważniejsze nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • 1968 – VI nagroda na International Salon of Cartoons w Montrealu
  • 1975 – I nagroda od Włoskiego Komitetu Olimpijskiego w Ankonie
  • 1977 – Nagroda San Remo na salone Internationale Umorismo w Bordigherze
  • 1977 – I nagroda na World Cartoon Exhibition w Knnoke-Heist
  • 1978 – III nagroda na Satyrykonie w Legnicy
  • 1979 – I nagroda na Satyrykonie w Legnicy
  • 1986 – nagroda na Yomiuri International Cartoon Contest w Tokio
  • 1986 – II nagroda na Satyrykonie w Legnicy
  • 1987 – II nagroda na Krzywym Zwierciadle w Zielonej Górze
  • 1988 – I nagroda na World Cartoon Gallery w Skopju
  • 2000 – Nagroda „Eryka” ustanowiona przez Stowarzyszenie Polskich Artystów Karykatury
  • 2000 i 2005 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[14]
  • 2003 i 2004 – Nagroda „Błękitnego Melonika Charliego”
  • 2006 – Nagroda Pomorska
  • pięciokrotnie zdobył „Złote Szpilki” przyznawane przez tygodnik „Szpilki”

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

15 stycznia 2021 imię Zbigniewa Jujki nadano tramwajowi nr 1069 w Gdańsku[8]. 9 października tego samego roku odsłonięto na budynku przy ulicy Marszałka Ferdynanda Focha w Gdańsku tablicę upamiętniającą Zbigniewa Jujkę. W gdańskich tramwajach i autobusach prezentowano klipy z twórczością rysownika[15].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Zmarł Zbigniew Jujka, znany gdański rysownik, grafik i dziennikarz. Miał 84 lata. gdansk.pl, 2019-11-18. [dostęp 2019-11-18].
  2. a b Zbigniew Jujka. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-03-10].
  3. Andrzej Januszajtis: Tego na pewno nie wiecie. Andrzej Januszajtis Zbyszkowi Jujce na pożegnanie. wyborcza.pl, 2019-11-24. [dostęp 2019-11-24].
  4. Szkoła Podstawowa im. Franciszka Jujki Stary Targ. waszaedukacja.pl. [dostęp 2022-02-23].
  5. Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Franciszka Jujki w Starym Targu. zsstarytarg.szkolnastrona.pl. [dostęp 2022-02-23].
  6. Patron szkoły Franciszek Jujka. szkola.zspkeblowo.pl. [dostęp 2022-02-23].
  7. Satyryczne pomysły rodzą się nocą. tvn.pl, 2015-05-03. [dostęp 2019-11-23].
  8. a b Z uśmiechem przez Gdańsk. Słynny rysownik Zbigniew Jujka patronem gdańskiego tramwaju. gdansk.pl, 2021-01-15. [dostęp 2022-02-23].
  9. Dariusz Szreter: Ostatnie pożegnanie Zbigniewa Jujki, rysownika. Pogrzeb odbył się na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku w sobotę 23.11.2019. dziennikbaltycki.pl, 2019-11-23. [dostęp 2019-11-23].
  10. Grażyna Bral i inni red., Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945–2005, Gdańsk: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, Oddział Morski w Gdańsku, 2008, s. 72–73.
  11. M.P. z 1998 r. nr 45, poz. 634.
  12. Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Nadbałtyckie Centrum Kultury, 2006-02-06. [dostęp 2012-12-11].
  13. Pro Ecclesia et Populo. Archidiecezja Gdańska, 2010-11-24. [dostęp 2021-03-20].
  14. Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl. [dostęp 2019-11-18].
  15. Przemysław Jujka, Popołudnie z Jujką, Adam Langowski (Wywiad), „Prowincja” (4), 2021, s. 129–135, ISSN 2082-0291.