Sojusz 90/Zieloni

Bündnis 90/Die Grünen
Lider	Annalena Baerbock, Robert Habeck
Data założenia	13 stycznia 1980 Zieloni 21 września 1991 Sojusz 90 14 maja 1993 fuzja
Adres siedziby	Platz vor dem Neuen Tor 1 D-10115 Berlin
Ideologia polityczna	Zielona polityka
Liczba członków	75 311 (2019)
Członkostwo międzynarodowe	Europejska Partia Zielonych
Grupa w Parlamencie Europejskim	Zieloni – Wolny Sojusz Europejski
Młodzieżówka	Grüne Jugend
Barwy	Zielony
Obecni posłowie	67/709
Strona internetowa

Niemcy Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Niemiec Ustrój polityczny Ustrój polityczny Niemiec Konstytucja Konstytucja Niemiec Władza ustawodawcza Bundestag Przewodniczący: Bundesrat Przewodniczący: Władza wykonawcza Prezydent federalny Kanclerz federalny Rząd federalny Niemiec Władza sądownicza System prawny Federalny Trybunał Konstytucyjny Federalny Trybunał Sprawiedliwości Federalny Sąd Administracyjny Federalny Sąd Pracy Federalny Trybunał Finansowy Prokurator generalny Kontrola państwowa Kontrola państwowa Finanse Niemiecki Bank Federalny Samorząd terytorialny Kraje związkowe Niemiec Samorząd terytorialny w Niemczech Partie polityczne Partie polityczne w Niemczech CDU CSU SPD Alternatywa dla Niemiec Sojusz 90/Zieloni FDP Die Linke Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Auswärtiges Amt

Portal Niemcy

Sojusz 90/Zieloni (niem. Bündnis 90/Die Grünen) – partia polityczna w Republice Federalnej Niemiec, utworzona w 1993 r. w wyniku połączenia koalicji ruchów obywatelskich byłej NRD – Sojusz 90, z zachodnioniemiecką partią Zielonych, której poprzednicy powstali w latach 70. XX wieku, jako element nowych ruchów społecznych i ekologicznych.

Sojusz 90/Zieloni jest partią członkowską Europejskiej Partii Zielonych, w Parlamencie Europejskim jej posłowie należą do grupy Zieloni/WSE. Współpracował także z nieistniejącą już Obywatelską Koalicją Zielonych.

Od 1998 do 2005 Sojusz 90/Zieloni tworzył koalicję rządową z Socjaldemokratyczną Partią Niemiec.

Z niemiecką partią Zielonych współpracuje niezależna polityczna Fundacja im. Heinricha Bölla.

Historia

Geneza partii

Geneza Zielonych wiąże się z ruchami ekologicznymi i protestami przeciwko elektrowniom jądrowym w Niemczech Zachodnich w latach 70. XX wieku. Do formalnego powołania sojuszu wyborczego doszło na konwencji we Frankfurcie 17–18 marca 1979 r. przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Ugrupowanie nazywało się wówczas Sonstige Politische Vereinigung/Die Grünen. W wyborach zdobyło 3,2% (900 tys. głosów) i nie zdobyło żadnych mandatów, ale przekroczyło próg uprawniający do uzyskania zwrotu kosztów kampanii wyborczej i subwencji z budżetu państwa. Umożliwiło to start w wyborach lokalnych, gdzie Zieloni odnieśli pierwsze sukcesy, w 1979 wprowadzili 4 posłów do landtagu w Bremie.

W 1980 ugrupowanie zostało formalnie przekształcone w partię polityczną. Pomimo słabego wyniku w wyborach parlamentarnych w 1980 roku (1,5%) partia wprowadziła swoich przedstawicieli do kilku landtagów, w Badenii-Wirtembergii, Berlinie, Hesji, Hamburgu i Dolnej Saksonii. W tym okresie w Niemczech popularność zyskiwały protesty pokojowe i demonstracje przeciwko energii atomowej. Zieloni brali w nich aktywny udział i pozyskiwali wyższe poparcie, dzięki temu w 1983 r., pod przywództwem Petry Kelly, po raz pierwszy przekroczyli próg wyborczy w wyborach do Bundestagu (zdobyli 5,6% co przełożyło się na 27 mandatów).

W 1985 roku Zieloni dzięki koalicji z SPD po raz pierwszy weszli do rządu w landtagu w Hesji. Polityk Zielonych Joschka Fischer został w tym landzie ministrem środowiska. W 1987 roku partia poprawiła swój wynik w wyborach do Bundestagu, zdobywając 8,3% głosów, co przełożyło się na 42 mandaty.

Po zjednoczeniu Niemiec

W 1990 roku doszło do zjednoczenia Niemiec. Zieloni na zachodzie Niemiec nie podzielali entuzjazmu co do zjednoczenia, obawiali się wzmocnienia władzy centralnej w Niemczech i wzrostu nacjonalizmu. W kampanii wyborczej pomijali temat zjednoczenia, ich hasło brzmiało: „Wszyscy mówią o Niemczech, my mówimy o pogodzie”. Strategia ta nie przyniosła sukcesu, partia zdobyła 4,8% i nie przekroczyła progu wyborczego w Niemczech Zachodnich. W lutym 1990 roku powołano jednak do życia Partię Zielonych w Niemczech Wschodnich. Partia weszła w koalicję z ruchami obywatelskimi, wystartowała w wyborach pod nazwą Sojusz 90/Zieloni i przekroczyła próg wyborczy na wschodzie Niemiec. Dzięki temu po fuzji wschodnich i zachodnich partii Zielonych partia miała swoich przedstawicieli w parlamencie krajowym.

3 grudnia 1990 roku, po wyborach, doszło do fuzji wschodniej i zachodniej partii Zielonych. W 1993 roku już ogólnoniemiecka partia Zielonych połączyła się z działającym we wschodnich Niemczech ugrupowaniem Sojusz 90. W tym okresie nieformalnym liderem ugrupowania stał się Joschka Fischer.

W 1994 roku partia powróciła do Bundestagu (wynik 7,3%, 49 mandatów). Od tego czasu Zieloni zmienili strategię, przestali być partią zainteresowaną wyłącznie sprawami ekologii i rozwinęli program w innych tematach, takich jak gospodarka czy polityka społeczna.

Rząd koalicyjny z SPD (1998–2005)

W wyborach w 1998 roku partia nie poprawiła znacząco swojego wyniku w wyborach krajowych (6,7%, 47 mandatów), ale po wyborach weszła w koalicję z SPD. Trzech przedstawicieli Zielonych objęło stanowiska w rządzie, Joschka Fischer objął resort spraw zagranicznych, Jürgen Trittin został ministrem środowiska, Andrea Fischer została ministrem zdrowia.

Udział w rządzie doprowadził do podziałów w partii. W 1999 roku partia musiała zdecydować o poparciu Niemiec interwencji NATO w Kosowie. Było to sprzeczne z programowym pacyfizmem partii. Inną ważną decyzją była decyzja o likwidacji elektrowni atomowych. Było to zgodne z długofalowym programem partii, ale proces zamykania elektrowni był długotrwały, co rozczarowało wielu działaczy i skłoniło ich do odejścia.

W wyborach w 2002 roku partia poprawiła swój stan posiadania w Bundestagu i ponownie weszła w koalicję z SPD, politycy Zielonych weszli w skład rządu Gerharda Schrödera. W 2005 roku Schröder ogłosił wcześniejsze wybory.

W opozycji (2005–2013)

Po 2005 roku partia odnosiła sukcesy na szczeblu landtagów, wchodząc w niektórych landach do rządu. Niezwykle udany dla partii był rok 2011, kiedy to polityk partii po raz pierwszy stanął na czele rządu lokalnego (Winfried Kretschmann w Badenii-Wirtembergii). W tym samym roku partia po raz pierwszy wprowadziła swoich przedstawicieli do wszystkich landtagów. W wyborach w 2013 roku partia odnotowała jednak słabszy rezultat, co wynikało między innymi z dyskusji o kontrowersyjnym stanowisku Zielonych wobec pedofilii we wczesnych latach 80.

Poparcie

Wybory do Bundestagu

Wyniki w wyborach parlamentarnych

Wybory	Poparcie	Zmiana punktów procentowych	Mandaty (Bundestag)	Zmiana
1980	1,5%	–	–	–
1983	5,6%	4,1	27	27
1987	8,3%	2,7	42	15
1990	5%	3,3	8	34
1994	7,3%	–	49	–
1998	6,7%	1,1	47	2
2002	8,6%	1,9	55	8
2005	8,1%	0,5	51	4
2009	10,7%	2,6	68	17
2013	8,4%	2,3	63	5
2017	8,9%	0,5	67	4

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego

Wybory	Poparcie	Zmiana punktów procentowych	Mandaty	Zmiana	L. miejsc dla Niemców
1979	3,2%	–	0	–	81
1984	8,2%	5	7	7	81
1989	8,45%	0,25	8	1	99
1994	10,1%	1,65	12	4	99
1999	6,4%	3,7	7	5	99
2004	11,9%	5,5	13	6	99
2009	12,1%	0,2	14	1	99
2014	10,7%	1,4	11	3	99
2019	20,5%	9,8	21	10	96

Bibliografia

• Sebastian Bukow: The Green Party in Germany. W: Emilie Van Haute (red.): Green parties in Europe. London 2016: 2016. ISBN 978-0-367-28140-3.