Przejdź do zawartości

Zygmunt Kolenda

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Kolenda
Data i miejsce urodzenia

28 marca 1936
Mościce

Data śmierci

5 lutego 2025

Profesor nauk technicznych
Specjalność: energetyka cieplna
Alma Mater

Politechnika Śląska
Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1965

Habilitacja

1968

Profesura

1976

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka „Honoris Gratia”

Zygmunt Szymon Kolenda (ur. 28 marca 1936 w Mościcach, zm. 5 lutego 2025[1]) – polski inżynier i nauczyciel akademicki, profesor nauk technicznych, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL. Ojciec Katarzyny Kolendy-Zaleskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1953 został absolwentem IV Liceum Ogólnokształcącego w Tarnowie[2][3]. Ukończył studia z zakresu energetyki na Politechnice Śląskiej[4], a także fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim[5]. W 1965 uzyskał stopień doktora nauk technicznych, habilitował się w 1968[4]. W 1976 otrzymał tytuł profesorski[4].

Zawodowo związany z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Obejmował na niej kolejne stanowiska. W 1978 został dziekanem Wydziału Metali Nieżelaznych. Stracił tę funkcję w 1985 za współpracę z niejawnymi strukturami zdelegalizowanej „Solidarności”. W 1989 stanął na czele krakowskiego Komitetu Obywatelskiego[6]. W tym samym roku otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Prowadził gościnne wykłady na uczelniach w Ameryce Północnej. Wykładowca na Wydziale Energetyki i Paliw Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie[7][8].

Został członkiem prezydium Komitetu Termodynamiki i Spalania Wydziału IV Nauk Technicznych Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem krajowym korespondentem[4] i następnie członkiem krajowym czynnym Polskiej Akademii Umiejętności[9]. Specjalizuje się m.in. w zakresie matematycznego modelowania procesów wymiany ciepła i masy oraz termodynamiki procesów nieodwracalnych[5].

W III RP dwukrotnie bez powodzenia kandydował do parlamentu. W 1991 ubiegał się o mandat poselski z lokalnej listy „Solidarni z Prezydentem” zorganizowanej przez Mieczysława Gila, a w 2001 o mandat senatorski z ramienia Bloku Senat 2001[10] (z rekomendacji Platformy Obywatelskiej, w której pełnił funkcję przewodniczącego okręgowego komitetu wyborczego). W 2015 został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi[11].

Został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie[12].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim (2001)[13] Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Odznaką „Honoris Gratia”[14]. W 2015 wyróżniony tytułem honorowego profesora Politechniki Śląskiej[15].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Uzgadnianie bilansów substancji i energii w wieloogniwowych procesach metalurgii metali nieżelaznych, AGH, Kraków 1968.
  • Transport ciepła i masy w procesach metalurgicznych, AGH, Kraków 1982.
  • Energia jądrowa – ratunek czy zagłada. Blaski i cienie rozwoju energetyki (z Andrzejem Hrynkiewiczem), IFJ, Kraków 1986.
  • Polska bez energetyki jądrowej (z Andrzejem Hrynkiewiczem), IFJ, Kraków 1987.
  • Świat bez energetyki jądrowej (z Andrzejem Hrynkiewiczem), IFJ, Kraków 1987.
  • Energetyka jądrowa a ochrona środowiska naturalnego. Materiały seminarium Kraków, 6–9 września 1988, IFJ, Kraków 1989.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Zmarł prof. dr hab. inż. Zygmunt Kolenda. polsl.pl, 6 lutego 2025. [dostęp 2025-02-06].
  2. ↑ Pięćdziesięciolecie IV Liceum Ogólnokształcącego im. St. Anioła. Maria Gazda (red.). Tarnów: IV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Anioła w Tarnowie, 1995, s. 29.
  3. ↑ Marek Smoła: Nasze Liceum w Mościcach. Wyd. I. Tarnów: S-CAN Wydawnictwo s.c., 2021, s. 203–204. ISBN 978-83-65228-26-0.
  4. ↑ a b c d Prof. dr hab. Zygmunt Kolenda, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2024-04-25].
  5. ↑ a b Ocieplenie globalne czy polityczne. gazeta.pl, 28 listopada 2008. [dostęp 2010-04-29].
  6. ↑ Ireneusz Dańko: Powikłane losy krakowskiej opozycji. gazeta.pl, 19 czerwca 2009. [dostęp 2010-04-29].
  7. ↑ Krajowe Ramy Kwalifikacji, Wydział Energetyki i Paliw. agh.edu.pl. [dostęp 2012-02-21].
  8. ↑ Skład osobowy i organizacyjny Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. agh.edu.pl. [dostęp 2012-03-09].
  9. ↑ Członkowie PAU. pau.krakow.pl. [dostęp 2019-11-19].
  10. ↑ Wybory parlamentarne 2001. pkw.gov.pl. [dostęp 2010-04-29].
  11. ↑ Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista. dziennik.pl, 16 marca 2015. [dostęp 2015-03-21].
  12. ↑ Zygmunt Kolenda został pochowany na Salwatorze. tvn24.pl, 10 lutego 2025. [dostęp 2025-02-11].
  13. ↑ M.P. z 2001 r. nr 21, poz. 339
  14. ↑ Zmarł prof. dr hab. inż. Zygmunt Kolenda. agh.edu.pl, 6 lutego 2025. [dostęp 2025-02-07].
  15. ↑ Honorowi Profesorowie Politechniki Śląskiej. polsl.pl. [dostęp 2019-11-19].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Prof. dr hab. Zygmunt Kolenda, [w:] portal „Ludzie Nauki”, MNiSW / OPI PIB [dostęp 2024-04-25].
  • Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Janusz Kapuścik (red. nauk.). T. II: H–Ł. Warszawa: 1999, s. 374.
  • Władysław Tyrański: Kto jest Kim w Krakowie. Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 145–146.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zygmunt_Kolenda&oldid=76010028”