Zygmunt Kozar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Kozar
Kraj działania

Polska, Ukraina, Litwa, Białoruś

Data i miejsce urodzenia

8 lutego 1937
Majdan Skierbieszowski

Data i miejsce śmierci

2 października 2003
Katowice

Miejsce pochówku

cmentarz w Fastowie

Proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża w Fastowie
Okres sprawowania

1991–2003

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

dominikanie

Prezbiterat

2 czerwca 1964

Zygmunt Jan Kozar OP (ukr. Зигмунд Козар; ur. 8 lutego 1937 w Majdanie Skierbieszowskim, zm. 2 października 2003 w Katowicach) – polsko-ukraiński ksiądz katolicki, dominikanin, działacz społeczny i filantrop. Proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża w Fastowie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Tablice na placu Zygmunta Kozara

Urodził się 8 lutego 1937 w Majdanie Skierbieszowskim koło Zamościa. Ukończył Niższe Seminarium Biskupie w Lublinie, następnie wstąpił do zakonu dominikanów i odbył nowicjat w Poznaniu. Studiował filozofię w Warszawie i teologię w Krakowie[1].

Święcenia kapłańskie otrzymał 2 czerwca 1964 w Krakowie. Zamieszkał w Prudniku, gdzie pełnił funkcję kapelana w szpitalu, a także udzielał lekcji religii w Szkole Podstawowej nr 4. Był subprzeorem prudnickiego klasztoru dominikanów. Przez kilka lat przebywał we Wrocławiu, a następnie wrócił do Prudnika. W latach 70. Kozar wielokrotnie wyjeżdżał na Białoruś i Litwę. Prowadził tam tajną działalność misyjną, m.in. w Skorowodach, Żyrmunach i w Wilnie. W domach prywatnych odprawiał msze i udzielał sakramentów. Ludziom, którym udzielał chrztu, wręczał metryki pisane ręcznie, a potem przemycał oryginalne druki chrztu z Polski[1]. Nielegalnie wwoził na teren ZSRR religijną literaturę, książki i modlitewniki[2].

W czasie panowania Michaiła Gorbaczowa Kozar pojechał do Grodna, żeby uzyskać od naczelnika ds. wyznań religijnych pozwolenie na odprawianie mszy. Naczelnik pozwolił mu odprawiać msze wyłącznie samemu sobie i tylko po łacinie, jednocześnie zabronił mu kontaktować się z młodzieżą. Kozar dostosował się do tej decyzji, jednak zrealizował również swoje zamiary. Katolicy w Żyrmunach, nie mając kapłana, stawiali w kościele na ołtarzu głównym kielich oraz szaty liturgiczne i odmawiali teksty mszalne bez słów odnoszących się do przeistoczenia, podczas czego Kozar przy ołtarzu bocznym odprawiał mszę „dla siebie”[1].

Kozar głosił chrześcijaństwo w Leningradzie, Moskwie, Rostowie nad Donem, Lwowie, Drohobyczu i Latyczowie. W 1989 w Fastowie rząd oddał katolikom ich dawny kościół[1], zamieniony na magazyn w 1934. Kozar, który 25 marca 1991 objął obowiązki proboszcza parafii, podjął się odbudowy świątyni. Fundusze na budowę pochodziły ze zbiórki miejscowych Polaków[3].

Kozar po kilka razy rocznie przyjeżdżał z Fastowa do Prudnika i opowiadał o swojej działalności na Litwie, Białorusi i Ukrainie[1]. 9 września 2003 w ostatnim stadium śmiertelnej choroby wyjechał do Katowic, gdzie zmarł w szpitalu w Bogucicach w nocy 2 października tegoż roku. Został pochowany 11 października na cmentarzu w Fastowie. 28 października 2003 Rada Miasta Fastowa pośmiertnie przyznała mu tytuł honorowego obywatela miasta[4]. Jego nazwiskiem nazwano plac przed kościołem (ukr. площа Зигмунда Козара) i ulicę w Fastowie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Kazimierz Kasicz, Ojciec Kozar na tropach św. Jacka, „Gość Niedzielny”, Stanisław Tkocz – redaktor naczelny, 32, Katowice: Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej, 9 sierpnia 1998, s. 18, ISSN 0137-7604.
  2. Krzysztof Wojciechowski, Nasz kochany ojciec [online], niedziela.pl, 2011 [dostęp 2022-09-09] (pol.).
  3. Antoniuk Dmytro, Historia parafii rzymskokatolickiej w Fastowie [online], slowopolskie.org, 1 maja 2020 [dostęp 2022-09-09] (pol.).
  4. Mariusz Woźniak, Krótka historia kościoła i parafii rzymskokatolickiej w Fastowie, „Wołanie z Wołynia”, Witold Józef Kowalów – redaktor naczelny, 5 (60), Poronin: Ośrodek „Wołanie z Wołynia”, październik 2004, s. 23, ISSN 1429-4109.