Zygmunt Ulm
major | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939–1949 |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie II RP, Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941–1942), Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, Armia Krajowa |
Jednostki |
14 Pułk Ułanów Jazłowieckich, Ośrodek Zapasowy Podolskiej Brygady Kawalerii, 10 Brygada Kawalerii Pancernej (PSZ), 5 Brygada Kadrowa Strzelców, Okręg Łódź AK, Zgrupowanie Róg, 36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej AK |
Stanowiska |
zastępca dowódcy plutonu szwadronu wydzielonego cekaemów, zastępca dowódcy plutonu, instruktor oddziału partyzanckiego, oficer ordynansowy i adiutant bojowy dowódcy zgrupowania, zastępca dowódcy kompanii, adiutant dowódcy pułku |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
agent ubezpieczeniowy, portier, urzędnik bankowy |
Odznaczenia | |
Zygmunt Antoni Ulm vel Zygmunt Szybki vel Zygmunt Cisowski pseud. „Szybki”, „Zwinny” (ur. 27 grudnia 1918 we Lwowie, zm. 12 grudnia 2011 w Wielkiej Brytanii) – żołnierz Wojska Polskiego, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, major kawalerii służby stałej, cichociemny.
Życiorys
Po uzyskaniu matury w 1937 roku w II Gimnazjum we Lwowie kontynuował naukę w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, którą ukończył w lipcu 1939 roku z przydziałem do 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich.
We wrześniu 1939 roku służył w Ośrodku Zapasowym Podolskiej Brygady Kawalerii na stanowisku zastępcy dowódcy plutonu szwadronu wydzielonego cekaemów. Z częścią brygady 27 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Został internowany na Węgrzech. Po ucieczce przedostał się do Francji, gdzie 2 grudnia przydzielono go do szwadronu cekaemów 10 Pułku Strzelców Konnych 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie w dalszym ciągu służył jako zastępca dowódcy plutonu w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej, następnie w 5 Brygadzie Kadrowa Strzelców i ponownie w 10 Pułku Strzelców Konnych (do maja 1943 roku).
Zgłosił się do służby w kraju. Odbył przeszkolenie konspiracyjne ze specjalnością w dywersji i broni pancernej. Został zaprzysiężony 15 grudnia 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza, a następnie przetransportowany do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech. Został zrzucony w Polsce w nocy z 10 na 11 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 27” dowodzonej przez kpt. naw. Władysława Krywdę na placówkę odbiorczą „Nil 2” w pobliżu wsi Żerechowa. Po skoku pełnił służbę instruktora oddziału partyzanckiego „Burza” w Okręgu Łódź AK. 15 czerwca przyjechał do Warszawy i pozostawał w dyspozycji Komendy Głównej AK. Walczył w powstaniu warszawskim jako oficer ordynansowy i adiutant bojowy dowódcy Zgrupowania Róg, mjra Stanisława Błaszczaka, broniąc wschodniego odcinka Starego Miasta, a od 2 września w Śródmieściu i na Powiślu. 24 sierpnia odznaczono go Krzyżem Walecznych. Od 20 września był adiutantem dowódcy 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej AK, którym został Stanisław Błaszczak.
Po upadku powstania, od 5 października przebywał w niemieckich obozach jenieckich: w Stalagu XI B Fallingbostel, Stalagu XI C Bergen-Belsen, Oflagu II B Groß-Rosen, Stamlager X B Sandbostel i Oflagu X C Lübeck[1]. Został uwolniony 2 maja 1945 roku przez wojska brytyjskie i przewieziony do Londynu. 11 maja zameldował się w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza.
Został oddelegowany na studia prawnicze do Uniwersytetu Oksfordzkiego, z których zrezygnował po pół roku. Przydzielono go na stanowisko oficera ds. wywiadu, a następnie adiutanta 24 Pułku Ułanów 1 Dywizji Pancernej I Korpusu Polskiego. Od 11 maja 1947 do końca tego roku 1947 pracował w kontrwywiadzie, po zwolnieniu z PSZ służył w PKPR do 30 września 1949 roku. Później pracował jako agent ubezpieczeniowy w Londynie, portier w Grovenor Court Hotel. Po zatrudnieniu w Commercial Bank awansował z urzędnika na zastępcę dyrektora. W 1983 roku przeszedł na emeryturę.
Był zapalonym tenisistą (w sierpniu 1947 roku wygrał turniej tenisa PKPR, trzykrotnie zdobył mistrzostwo Polskiej emigracji). Czynnie działał w polskich stowarzyszeniach kombatanckich w Wielkiej Brytanii. Należał do Special Forces Club w Londynie.
Jego pogrzeb odbył się 20 grudnia 2011 roku w miejscowości Cooden w hrabstwie Sussex (Wielka Brytania)[2].
Awanse
- kapral podchorąży – lipiec 1939 roku
- podporucznik – ze starszeństwem od 1 marca 1944 roku
- porucznik – 5 października 1944 roku
- rotmistrz –
- major –
Minister Obrony Narodowej w uznaniu wybitnych zasług mianował pośmiertnie mjra Zygmunta Ulma ps. „Szybki” na stopień wojskowy podpułkownika Wojska Polskiego w grudniu 2011 roku[2].
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[3] „za wybitne zasługi dla niepodległości Polski” (2009)
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Krzyż Partyzancki (1945)[2]
- Warszawski Krzyż Powstańczy (1994)[2]
- Medal Wojska – dwukrotnie[2]
- 1939–1945 Star (Wielka Brytania)[2]
- Defence Medal (1946, Wielka Brytania)[2]
- War Medal 1939–1945 (Wielka Brytania)[2]
- King’s Medal for Courage in the Cause of Freedom (Wielka Brytania).
Życie rodzinne
Był synem Aleksandra, radcy wojewódzkiego i starosty powiatowego w Brzozowie, i Janiny z domu Strzeleckiej. W 1949 roku ożenił się z Barbarą Beatrice Samuels, z którą miał dwóch synów: Michała (ur. w 1950 roku) i Dawida Antoniego.
Przypisy
- ↑ Profil Zygmunta Ulma na stronie 1944.pl. [dostęp 2014-02-16].
- ↑ a b c d e f g h Na wieczną wartę odszedł Cichociemny śp. ppłk Zygmunt ULM. 2011-12-20. [dostęp 2014-02-16].
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 27, poz. 280
Bibliografia
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 103–106. ISBN 83-910535-4-7.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 428. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 223–224.
- Cichociemni
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Wojska
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Oficerowie Armii Krajowej
- Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
- Podoficerowie II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni King’s Medal for Courage in the Cause of Freedom (Wielka Brytania)
- Powstańcy warszawscy
- Uczestnicy kampanii wrześniowej
- Urodzeni w 1918
- Więźniowie KL Bergen-Belsen
- Więźniowie KL Gross-Rosen
- Więźniowie niemieckich obozów koncentracyjnych
- Zmarli w 2011
- Żołnierze polskiego wywiadu i kontrwywiadu
- Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia
- Żołnierze Wojska Polskiego internowani na Węgrzech w czasie II wojny światowej
- Polacy odznaczeni 1939-45 Star
- Polacy odznaczeni Defence Medal