Kopytów (województwo lubelskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kopytów
wieś
Ilustracja
Główna ulica Kopytowa, widoczna kopuła cerkwi prawosławnej św. Jana Teologa
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

bialski

Gmina

Kodeń

Liczba ludności (2021)

208[2][2][3]

Strefa numeracyjna

83

Kod pocztowy

21-509[4]

Tablice rejestracyjne

LBI

SIMC

0013899[5]

Położenie na mapie gminy Kodeń
Mapa konturowa gminy Kodeń, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kopytów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kopytów”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kopytów”
Położenie na mapie powiatu bialskiego
Mapa konturowa powiatu bialskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kopytów”
Ziemia51°58′03″N 23°33′34″E/51,967500 23,559444[1]

Kopytówwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Kodeń[5][6].

Wieś magnacka położona była w końcu XVIII wieku w hrabstwie kodeńskim w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Kodeń[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 225 mieszkańców i była czwartą co do wielkości miejscowością gminy Kodeń[9].

We wsi mieszkają zarówno prawosławni, jak i katolicy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o Kopytowie pochodzą z początku XVI wieku. Tereny po obu stronach Bugu zasiedlała wówczas niezamożna szlachta. Kopytowo – późniejszy Kopytów, od trzech pokoleń pozostawało w rękach rodziny zwanej Kopytowskimi. W tych okolicach osiadł też Iwan Sapieha, który prowadził wykup okolicznych majątków. Kopytowo wykupił w 1512 roku. Po śmierci Jana Sapiehy Kopytów jako część posiadłości kodeńskich dziedziczyli kolejno: Paweł Sapieha Nestor, Mikołaj Sapieha, Mikołaj Sapieha Pius, Paweł Franciszek Sapieha, Jan Fryderyk Sapieha. Żona Jana – Elżbieta z Branickich Sapieżyna – ufundowała w 1772 roku cerkiew unicką dla ludności rusińskiej w Kopytowie. Cerkiew ta spłonęła podczas I wojny światowej. Ostatni właściciel Kopytowa z Sapiehów to Kazimierz Nestor, którego niegospodarność i rozrzutność doprowadziły na przełomie XVIII i XIX w. fortunę Sapiehów do upadłości.

W XIX w. folwark Kopytów należał do Sarneckich, później do Świdrygiełłów–Świderskich, a następnie do hrabiego Sołtyka. W XIX w. Kopytów leżał na 4870 morgach obszaru, liczył 380 mieszkańców i 77 domów. Należał do gminy Kostomłoty. We wsi była szkoła początkowa (rosyjska). W 1915 r., w obawie przed zbliżającym się frontem, mieszkańcy Kopytowa opuszczali domy. Przesiedlono ich w głąb Rosji, do Omska. Powracające po czterech latach rodziny mieszkały w ziemiankach, gdyż wieś była doszczętnie zniszczona.

W okresie I wojny światowej przez Kopytów przemaszerowało wojsko I Brygady Legionów. Kamień, na którym odpoczywał marszałek Józef Piłsudski, ogrodzono i umieszczono na nim pamiątkowy napis. W czasach Polski Ludowej kamień został usunięty, a ogrodzenie zburzone. Ponownego odsłonięcia pomnika dokonano w 1991.

Wieś ostatecznie odbudowano po pożodze wojennej 1920–1921. W latach 1922–1925 został pobudowany kościół rzymskokatolicki, który stał się kościołem parafialnym w parafii Zmartwychwstania Pańskiego. W 1921 rozpoczęła działalność w budynku dawnego folwarku na terenie Kopytowa–Kolonii szkoła powszechna. Dnia 13 maja 1945 wskutek nalotu spłonęła znaczna część (około 70%) zabudowań Kopytowa. W dwudziestą rocznicę tego zdarzenia (13 maja 1965), kolejny pożar zniszczył dokładnie tę część wsi, która ocalała z pożogi w 1945.

Oprócz kościoła rzymskokatolickiego, we wsi znajduje się prawosławna cerkiew pod wezwaniem św. Jana Teologa, będąca siedzibą miejscowej parafii, a także prawosławny cmentarz z pochodzącą z lat 30. XX w. kaplicą.

W Kopytowie urodził się Aleksandr Bojarski, duchowny prawosławny i jeden z przywódców tzw. ruchu odnowicielskiego w Rosyjskim Kościele Prawosławnym[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 58175
  2. a b Wieś Kopytów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-28], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-28].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 507 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 116.
  8. Strona gminy, sołectwa i sołtysi
  9. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  10. C. Firsow, Raboczij batiuszka. Sztrichi k portrietu obnowlenczeskogo „mitropolita” Aleksandra Iwanowicza Bojarskogo, s.71.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]