Przejdź do zawartości

Łążek Garncarski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łążek Garncarski
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

janowski

Gmina

Janów Lubelski

Liczba ludności (2006)

200

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

23-300[2]

Tablice rejestracyjne

LJA

SIMC

0794632[3]

Położenie na mapie gminy Janów Lubelski
Mapa konturowa gminy Janów Lubelski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Łążek Garncarski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Łążek Garncarski”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Łążek Garncarski”
Położenie na mapie powiatu janowskiego
Mapa konturowa powiatu janowskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Łążek Garncarski”
Ziemia50°37′52″N 22°16′08″E/50,631111 22,268889[1]

Łążek Garncarskiwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Janów Lubelski[3][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Wieś położona jest w południowej części Lasów Janowskich. Nazwa miejscowości pochodzi od jej położenia w rozwidleniu dwóch rzek, określanego jako „łączek”. Wieś jest sołectwem[5].

Przez miejscowość przepływa Białka, niewielka rzeka dorzecza Sanu, dopływ Bukowej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość powstała w wyniku wydzielenia się z wcześniej istniejącej wsi Łążek Ordynacki. Początkowo zwana była Bąki, a dopiero później Łążek Garncarski. Na początku osiedliło się tu kilkunastu garncarzy z Galicji. Rynek zbytu garncarzy był dość szeroki i obejmował nawet Rosję.

Garncarstwo w Łążku

[edytuj | edytuj kod]

Od XVIII wieku Łążek związany był z garncarstwem. W XIX wieku stał się ważnym ośrodkiem wyrobu ceramiki: naczyń i kafli. Po II wojnie światowej liczba pracowni garncarskich wzrosła wraz z powiększeniem się popytu. W celu zapewnienia zbytu i zaopatrzenia w surowiec, garncarze skupili się w spółdzielni.

Wytwarzana w Łążku ceramika zaliczana jest do najpiękniejszych w Polsce. Wyróżnia się bogatą skalą barw i interesującą ornamentyką. Wyroby swą formą, dekoracją geometryczną i roślinną, zdecydowania odróżniają się od naczyń wykonanych w innych tego typu ośrodkach. Motyw kogucika i kielichowata forma doniczki, polewania całych powierzchni naczyń pobiałką są charakterystyczną cechą ceramiki Łążkowskiej. Do jej wyrobu używa się czerwonej i siwej gliny, wydobywanej na polach lub w rzece Bukowej.

Obecnie w miejscowości działają trzy pracownie, gdzie wytwarza się ceramikę opartą na dawnych wzorach. Są one ciekawą atrakcją turystyczną, można je nawet odwiedzić. Są to:

  • Pracownie garncarskie: Adama Żelazko, Mieczysława Żelazko oraz Henryka Kurzyny.
  • Pracownia kaflarska.

W kilku obejściach zachowały się stare budynki pracowni i charakterystyczne urządzenia do wstępnej obróbki gliny tzw. sznajdery. Tradycje rzemieślnicze kultywowane są w niedawno powstałej „Zagrodzie garncarskiej”. Zrekonstruowany fragment pracowni garncarskiej znajduje się na wystawie przyrodniczej w Nadleśnictwie Janów.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 72457
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 693 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  5. BIP gminy, sołectwa

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]